“Η αποτυχία βαρύνει τους Χρυσοχοίδη-Χαρδαλιά κι όχι την Αεροπορία Στρατού”! Κ.Λουκόπουλος

Προβληματισμοί πάνω στα αποκαΐδια μίας νέας τραγωδίας!

Του Κωνσταντίνου Λουκόπουλου*

Τι θα μπορούσαμε να πούμε σήμερα επάνω στα αποκαΐδια μετά από μία τέτοια βιβλική καταστροφή σαν αυτή που συνέβη στην Βόρεια Εύβοια! Το πιθανότερο είναι να πούμε τα ίδια που είπαμε και στις προηγούμενες παρόμοιες καταστροφές και αυτά που θα ειπωθούν δυστυχώς και σε κάποιες …επόμενες, μιας και τα παθήματα τελικά δεν γίνονται μαθήματα από τις Κυβερνήσεις που εναλλάσσονται στην εξουσία.  Αυτό που διαπιστώνεται είναι ότι όλα αυτά που λέγονται  για στρατηγικές και τομές στην προετοιμασία για την μάχη κατά των πυρκαγιών, θυμίζοντας τα στομφώδη λόγια του ΥΠΠΡΟΠΟ κ. Μιχάλη Χρυσοχοϊδή για  «την καταπληκτική πρότυπη δουλειά και τις τομές» στην  παρουσίαση που έκανε κατά την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου,  είναι … έπεα πτερόεντα! Με απλά «νέα ελληνικά» επικοινωνιακές φούσκες!

Η κλιματική αλλαγή δημιουργεί αναντίρρητα όλο και πιο πολλές ευνοϊκές συνθήκες για τέτοιου είδους καταστροφές. Δεν ευθύνεται όμως για όλα αυτά που πρέπει να γίνονται και δεν γίνονται και για όλα αυτά που γίνονται λάθος. Ούτε  μπορούμε να κρύβουμε πίσω από αυτήν ανεπάρκειες, ανικανότητες ή παραλείψεις και πάνω απ’ όλα τις διαχρονικές παθογένειες του κράτους μας οι οποίες «ανθούν» πέρα από κυβερνήσεις και κόμματα!  Το γεγονός το ότι δεν είχαν συντηρηθεί οι δασικοί δρόμοι ή δεν υπήρχαν οι απολύτως απαραίτητες αντιπυρικές ζώνες δεν έχει να κάνει με την …κλιματική αλλαγή αλλά με σημαντικές παραλείψεις σε επίπεδο Περιφέρειας και Δήμων. Η κεντρική κυβέρνηση ήλεγξε άραγε;

Ένας δίκαιος και χωρίς παρωπίδες πολίτης και βέβαια δεν μπορεί να παραβλέψει το γεγονός ότι δεν χάθηκαν ανθρώπινες ζωές. Όμως αυτό  το ομολογουμένως θετικότατο γεγονός  δεν μπορεί να δικαιολογήσει την ανεξέλεγκτη και ραγδαία επέκταση της φωτιάς με την αναζωπύρωση στην Βαρυμπόμπη προς Αφίδνες-Μαλακάσα σε συνθήκες σχεδόν άπνοιας και το πέρασμα  της  Εθνικής Οδού (μία ουσιαστική ζώνη μαζί με τον παράδρομο της). Αλλά κυρίως δεν μπορεί να δικαιολογήσει την σχεδόν ολική καταστροφή της Βόρειας Εύβοιας καθόσον οι φωτιές πήγαιναν στην κυριολεξία όπου… ήθελαν.  Υπάρχουν σημαντικές πολιτικές ευθύνες τόσο σε κυβερνητικό επίπεδο όσο και επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης όπως υπάρχουν αναμφισβήτητα και διοικητικές ευθύνες σε ανώτατο επίπεδο που εστιάζονται στην εκτίμηση κινδύνου. Αρκεί να ακούσουμε την δήλωση του Αρχηγού του Πυροσβεστικού Σώματος κ. Κολοκούρη σε ερώτηση δημοσιογράφου για το ότι  «θα ασχοληθεί με την Εύβοια, όταν τελειώσει με κάποιες άλλες περιπτώσεις» αφού όμως είχε σπεύσει να ευχαριστήσει Πρωθυπουργό και Υπουργό για τον… συντονισμό(sic). Οι λάθος σχεδιάσεις και εκτιμήσεις όπως και οι επιβαλλόμενες επανεκτιμήσεις επάνω στην Διαχείριση Κρίσεως ουδόλως όμως μειώνουν τις υπεράνθρωπες και ηρωικές προσπάθειες των ανδρών του Πυροσβεστικού Σώματος και των Εθελοντών που έδρασαν στο πεδίο αλλά και των κατοίκων των περιοχών και στους οποίους εκφράζουμε την ευγνωμοσύνη μας.

Θέλουμε να πιστεύουμε  ότι τα παθήματα (lessons identified) θα αξιολογηθούν όπως προβλέπεται για να γίνουν … μαθήματα (lessons learned). Όμως  δεν γνωρίζουμε αν υπαρχεί ένας τέτοιος μηχανισμός. Όμως για μία ακόμα φορά προβληματιζόμαστε για το τι και πάλι πήγε στραβά, γιατί όλα κρίνονται εκ του αποτελέσματος και ας καταλάβουμε ότι η εθνική τραγωδία στο Μάτι με την εκατόμβη νεκρών και τις ευθύνες της τότε Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ δεν σβήνει στην αναλογούσα έκταση τις όποιες ευθύνες πρόκειται να  αναζητηθούν από την  παρούσα Κυβέρνηση. Δεν αρκεί να είναι παρόν το Κράτος αλλά θα πρέπει να είναι και αποτελεσματικό. Οι προβληματισμοί που έχουμε εμείς οι πολίτες αυτής της χώρας γεννούν αμείλικτα ερωτήματα στα οποία θα πρέπει να δοθούν γενναίες και υποχρεωτικά δυσάρεστες απαντήσεις.

Οι φωτιές «σβήνουν κανονικά πριν ανάψουν» και αυτό σημαίνει καθ’ ολοκληρία πρόληψη, πρόληψη, πρόληψη! Στην Ακαδημία του Πυροσβεστικού Σώματος το πρώτο πράγμα που μαθαίνουν είναι ότι η αποτελεσματική αντιμετώπιση μια πυρκαγιάς είτε αυτή είναι δασική είτε εντός πόλεων εξαρτάται από την άμεση επέμβαση! .… «Στο πρώτο λεπτό η πυρκαγιά σβήνεται με ένα ποτήρι νερό, στο δεύτερο λεπτό με έναν κουβά νερό, στο τρίτο λεπτό με μια δεξαμενή νερό, και μετά κάνουμε ότι μπορούμε για να μειώσουμε την ζημιά». 

Παρά τα βαρύγδουπα από μαόνι λόγια του κ. Χρυσοχοϊδή υπήρξε αποτυχία! Και πρωτίστως η αποτυχία αυτή βαρύνει το ΥΠΡΟΠΟ και την Πολιτική Προστασία και όχι τον Διευθυντή της Διευθύνσεως Αεροπορίας Στρατού του ΓΕΣ, ο οποίος είναι ένας άριστος επαγγελματίας και αδαμάντινος χαρακτήρας που εξωθήθηκε σε παραίτηση λόγω υποβάθμισης του, εξ αιτίας  της όπως λέγεται «χαμηλής διαθεσιμότητας των Ε/Π Σινούκ» για την οποία οι ευθύνες θα πρέπει να αναζητηθούν αλλού μιας έχει αρνητικό επιχειρησιακό αντίκτυπο.  Δηλαδή ο πολυδιαφημισμένος μεγαλύτερος αναλογικά στόλος εναερίων πυροσβεστικών μέσων που έχουν μισθωθεί και τα ελέγχει το Αρχηγείο του ΠΣ είχε ανάγκη τα 2-3 Σινούκ με τους κάδους κάποιων τόνων; Επειδή άλλο είναι  αριθμός των υπαρχόντων εναερίων μέσων και άλλο ο αριθμός των επιχειρησιακά διαθεσίμων, ας μας πουν πόσα εναέρια μέσα ήταν τελικά διαθέσιμα κατά μέσο όρο κάθε μέρα. Στο Ημερολόγιο του Συντονιστικού Κέντρου και οι διαθεσιμότητες θα έχουν καταγραφεί αλλά και οι εκτιμήσεις. 

Η αυτοκριτική είναι συστατικό αξιοπρέπειας και αυτοβελτίωσης και όχι ο …αυτοθαυμασμός.  Ήλθε η ώρα όμως και για… αμείλικτες δράσεις. Δράσεις που θα αποκλείσουν τις πιθανότητες επανάληψης αυτής της βιβλικής καταστροφής. Οι λεκτικές επικοινωνιακές τσαχπινιές δεν σβήνουν τις φωτιές και η συνέχιση της σύγκρισης με το τι έγινε στο Μάτι κατά την διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ που είναι χωρίς καμία αμφιβολία συντριπτική δεν εξαλείφουν τα  λάθη έγιναν  τώρα. Ο «λογιστικός» απολογισμός  που κάνει ο Υφυπουργός Προστασίας του Πολίτη αποδείχθηκε κούφιος! Οι ειδικοί έχουν πλέον τον λόγο μιας και ομιλούν για μία νέα Στρατηγική και μία δομική αλλαγή οργανώσεως και δομών. Οψόμεθα.

* Ο Αντιστράτηγος ε.α. Κωνσταντίνος Λουκόπουλος είναι Γεωστρατηγικός Αναλυτής και Εκτελεστικός Διευθυντής στο «Παρατηρητήριο Ευρωμεσογειακής Ασφάλειας και Συνεργασίας»