Πλημμύρες-Πυρκαγιές: Αποτυχημένο Κράτος (failed state) η ΕΛΛΑΔΑ του μνημονίου-Ν.Μαριάς

Γράφει ο

Νότης Μαριάς

Πρόεδρος του Κόμματος ΕΛΛΑΔΑ- O ΑΛΛΟΣ ΔΡΟΜΟΣ, Καθηγητής Θεσμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης  στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, πρώην Ευρωβουλευτής, [email protected]

Οι πρόσφατες καταστροφικές πυρκαγιές κυρίως στη Δαδιά και στην Πάρνηθα καθώς και οι πλημμύρες που κυριολεκτικά έπνιξαν όλη τη Θεσσαλία  επιβεβαίωσαν ότι η Ελλάδα του μνημονίου δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένα «Αποτυχημένο κράτος» (failed state) το οποίο είναι ανίκανο να προστατεύσει ανθρώπινες ζωές, περιουσίες, φυσικό περιβάλλον και υποδομές. Με άρθρο μας  μάλιστα τον Αύγουστο του 2021 είχαμε κάνει αυτή την σκληρή διαπίστωση (www.notismarias.gr 7/8/2021).

Και ενώ κυβέρνηση και κόμματα της αντιπολίτευσης διασταυρώνουν τα ξίφη τους πάνω στα αποκαΐδια αλλά και πάνω από τις πλημμυρισμένες περιοχές, κανείς τους δεν τολμά να αναζητήσει τις πραγματικές ευθύνες. Ευθύνες που επιμερίζονται σε κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση καθώς άφησαν αναξιοποίητα τεράστια ευρωπαϊκά κονδύλια για την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών.

Ποσά που για μεν το διάστημα 2014-2021 ανερχόταν σε 1,3 δις ευρώ και για  το διάστημα 2021-2027 ανέρχονται σε 1,8 δις ευρώ!!!

Στα κονδύλια αυτά πρέπει να προστεθεί και η χαμένη ευκαιρία αξιοποίησης κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης για την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών. Στο πλαίσιο αυτό από πλευράς μας στηλιτεύσαμε αρκετά έγκαιρα πριν από δύο ακριβώς χρόνια το γεγονός ότι η κυβέρνηση διέθεσε  μόνο τα  «ψίχουλα» του Ταμείου Ανάκαμψης για την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών (www.notismarias.gr 16/8/2021). Έτσι επισημαίναμε ότι «οι τεράστιες φυσικές καταστροφές λόγω πυρκαγιών έφεραν ταυτόχρονα στο προσκήνιο και τις νέες κυβερνητικές αβελτηρίες σε σχέση με το περίφημο σχέδιο Ελλάδα 2.0. Μάλιστα το πολυδιαφημισμένο σχέδιο Ελλάδα 2.0 το οποίο ψηφίστηκε στα τέλη Ιουλίου μετά βαΐων και κλάδων από την κυβερνητική πλειοψηφία προβλέπει ψίχουλα για τη δασοπυρόσβεση. Έτσι από τα 30,5 δις ευρώ του συνολικού πακέτου του σχεδίου Ελλάδα 2.0, ποσό το οποίο με τη μόχλευση ιδιωτικών κεφαλαίων σύμφωνα με την κυβέρνηση θα φτάσει στα 57 δις ευρώ, τελικά το ποσό που προβλέπεται για δασοπυρόσβεση είναι μόνο 263 εκατ. ευρώ. Αν στο ποσό αυτό προσθέσουμε και διάφορες άλλες δράσεις για αντιμετώπιση άλλων φυσικών καταστροφών όπως πλημμύρες σεισμοί κλπ το ποσό φτάνει στα 787 εκατ. ευρώ. Έτσι 56 δις ευρώ θα κατευθυνθούν σε άλλες δράσεις πλην αυτών για αντιπυρική και αντιπλημμυρική προστασία και όλα αυτά παρότι υποτίθεται ότι το σχέδιο Ελλάδα 2.0 στηρίζει την πράσινη μετάβαση. Και παρότι επίσης το 35% του σχεδίου Ελλάδα 2.0  πάει υποτίθεται για την πράσινη ανάπτυξη. Είναι χαρακτηριστικό δε ότι το σχέδιο Ελλάδα 2.0 προβλέπει μόνο 110 εκατ. ευρώ για αντιπλημμυρικά έργα το διάστημα 2021-2026, δηλαδή κάτι λιγότερο από 20 εκατ. ευρώ ετησίως!!!.» (www.notismarias.gr 16/8/2021).

Επιπλέον από το 2017 και εντεύθεν συνεχίζουμε, εις μάτην βέβαια, να προβάλλουμε τη θέση μας για τη δημιουργία ενός Εθνικού Ταμείου για την Αντιμετώπιση των Φυσικών Καταστροφών. Ένα Ταμείο το οποίο θα συγκεντρώσει όλους τους παραπάνω ευρωπαϊκούς πόρους και θα σχεδιάσει τις απαραίτητες δράσεις για την πρόληψη αλλά και για την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών.

Ειδικότερα από τον Ιούλιο του 2017 ως ευρωβουλευτής με συνεχείς παρεμβάσεις, ανακοινώσεις και δεκάδες άρθρα απαιτούσαμε την διάθεση των προβλεπόμενων ευρωπαϊκών κονδυλίων για την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών. Μάλιστα τον Σεπτέμβριο του 2020 είχα θέσει το  καίριο ερώτημα «Τι έγινε τελικά το 1,3 δις ευρώ της ΕΕ για την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών;».

Και όλα αυτά παρότι από τον Αύγουστο του 2018 είχα φέρει στη δημοσιότητα δηλώσεις της αρμόδιας Επίτροπου της ΕΕ Κορίνας Κρέτσου σύμφωνα με τις οποίες η Επίτροπος από τις 29 Νοεμβρίου 2017 και μάλιστα εντός της Ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις Βρυξέλλες είχε καλέσει την τότε κυβέρνηση να αξιοποιήσει το αστρονομικό ποσό των 1,3 δις ευρώ από κοινοτικά κονδύλια που βρίσκονταν στη διάθεση της Ελλάδας για την αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής και των συνακόλουθων φυσικών καταστροφών.
Όπως τόνισε μάλιστα η τότε Επίτροπος Κορίνα Κρέτσου απαραίτητη προϋπόθεση ήταν  η διαμόρφωση ειδικού επιχειρησιακού σχεδίου σε εθνικό ή και σε περιφερειακό επίπεδο και η υποβολή του προς έγκριση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.  Όμως όπως λέει και ο λαός μας «στου κουφού την πόρτα όσο θέλεις βρόντα».

Η  νέα διαδικασία χρηματοδότησης των έργων αποκατάστασης των συνεπειών των φυσικών καταστροφών που τέθηκε  σε ισχύ από 27/7/2017 διέθετε τεράστια πλεονεκτήματα σε σχέση με την γνωστή πεπατημένη της χορήγησης αποζημιώσεων μέσα από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Αλληλεγγύης.

Οι συνεχείς φυσικές καταστροφές από τις πυρκαγιές και τις πλημμύρες ανέδειξαν με τον πιο γλαφυρό τρόπο τις διαχρονικές πολιτικές ευθύνες της κεντρικής εξουσίας αλλά και των περιφερειακών αυτοδιοικήσεων που από το 2017 και εντεύθεν δεν αξιοποίησαν σε πρώτη φάση το 1,3 δις ευρώ της ΕΕ για την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών αφήνοντας ανοχύρωτη την Ελλάδα.

Μάλιστα οι ευθύνες της κυβέρνησης της ΝΔ επιτείνονται καθώς όταν ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας είχε στη διάθεσή της τα υπόλοιπα των κονδυλίων του ΕΣΠΑ τα οποία ξεπερνούσαν το ποσό των 1,8 δις ευρώ. Και όλα αυτά παρότι με άρθρο μου στις  6/8/2019 στην Κυριακάτικη Κόντρα News αμέσως μετά την εκλογή της κυβέρνησης της ΝΔ είχα καλέσει την νέα κυβέρνηση  να αξιοποιήσει τα κονδύλια αυτά  για τη δημιουργία Εθνικού Ταμείου Αντιμετώπισης Φυσικών Καταστροφών. Και καθώς η κυβέρνηση δεν έδειχνε διάθεση να ανταποκριθεί σχετικά επανήλθα στην Κυριακάτικη Κόντρα News με νέο άρθρο μου στις  16 Αυγούστου 2020 καλώντας την να αξιοποιήσει το 1,3 δις ευρώ της ΕΕ.

Όμως τα κυβερνητικά κόμματα από το 2017 και εντεύθεν προτίμησαν να μην διαθέσουν το 5% του ΕΣΠΑ και των άλλων ευρωπαϊκών Ταμείων ύψους 1,3 δις ευρώ για την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών. Αντί λοιπόν να μειώσουν κατά 5% τα κονδύλια για τα διάφορα έργα ΕΣΠΑ προκειμένου το ποσό των 1,3 δις ευρώ να διατεθεί για αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών τελικά προτίμησαν να διαθέσουν όλα τα κονδύλια στους διάφορους δικαιούχους του ΕΣΠΑ, δικαιούχους που  στην κορυφή της λίστας φιγουράρουν οι διάφοροι γνωστοί-άγνωστοι ξένοι και ελληνικοί πολυεθνικοί όμιλοι. Έτσι δεν έκαναν καμιά σχετική αλλαγή στα προγράμματα ΕΣΠΑ και άφησαν τα κονδύλια αυτά να τα ενθυλακώσουν οι γνωστοί-άγνωστοι που λυμαίνονται τα ευρωπαϊκά κονδύλια, δηλαδή οι μεγαλοεργολάβοι και οι ευρωπαϊκές πολυεθνικές.

Το ίδιο έπραξαν και κατά τη σχεδίαση του Ταμείου Ανάκαμψης. Και ιδού τα αποτελέσματα.

Ταυτόχρονα αξιοποίησαν ελάχιστα τα κονδύλια του Εθνικού Προγράμματος Πολιτικής Προστασίας ΑΙΓΙΣ ύψους  1,7 δις ευρώ.