Περί Εφηρμοσμένης Οικονομικής Πολιτικής-ΤΑΙΠΕΔ, Αεροδρόμιο,PSPI και Χρηματιστήριο Αθηνών
Γράφει ο
Α. Γ. Τενεκούδης
MSc, MD, MA, PhD(c)
– Μέλος ΔΣ (Κοσμήτωρ) Αεροπορικής Ακαδημίας Ελλάδος
– τ. Γενικός Διευθυντής ΥΠΕΘΑ
‘’ΤΑΙΠΕΔ, ΔΙΕΘΝΗΣ ΑΕΡΟΛΙΜΕΝΑΣ ΑΘΗΝΩΝ, PSPI και ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΑΘΗΝΩΝ’’
- ΤΑΙΠΕΔ
Το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) είναι Ανώνυμη Εταιρεία θυγατρική της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας Α.Ε. (ΕΕΣΥΠ/ το λεγόμενο και Υπερταμείο), η οποία δεν ανήκει στο Δημόσιο ή ευρύτερο Δημόσιο Τομέα όπως αυτός εκάστοτε ορίζεται σύμφωνα με τον ν. 4389/2016 (ΦΕΚ 94/Α).
Σύμφωνα με τον ιδρυτικό νόμο (ν. 3986/2011) το ΤΑΙΠΕΔ αξιοποιεί την ιδιωτική περιουσία του Ελληνικού Δημοσίου που του ανατέθηκε (δυστυχώς) εξ’ αιτίας των διεθνών υποχρεώσεων της Πατρίδας μας στα πλαίσια των τότε προβλέψεων των Μεσοπρόθεσμων Πλαισίων Δημοσιονομικής Στρατηγικής (Μνημόνια).
Έτσι, στο ΤΑΙΠΕΔ μεταφέρθηκαν σημαντικότατα περιουσιακά στοιχεία της Ελλάδας κατηγοριοποιημένα κυρίως ως εξής:
- Αξιοποίηση Γής
- Υποδομές
- Εταιρικά Χαρτοφυλάκια
όπου μεταξύ άλλων έχει αναλάβει την πρωτοβουλία για την μετοχοποίηση του 30% του Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών (ΔΑΑ) εντός των προσεχών μηνών (σημειωτέων ότι πρίν την κρίση του COVID-19/ το 2019 είχε αποφασιστεί και εγκριθεί από την GD. Comp. της ΕΕ να πουληθεί αυτό το ποσοστό σε μία τότε εκτιμώμενη αξία 1,4 – 1,5 δις ευρώ).
- ΔΑΑ
Ο ΔΑΑ (συντομογραφίες: από IATA/ ATH, από ICAO/ LGAV, από ΥΠΑ/ ΔΑΑ) ξεκίνησε τη λειτουργία του στις 28 Μαρτίου 2001 και αντικατέστησε το θρυλικό Διεθνές Αεροδρόμιο του Ελληνικού που εξυπηρετούσε κεντρικά την Ελλάδα για 60 χρόνια. Ο δε ΔΑΑ ονοματίστηκε ‘’Ελευθέριος Βενιζέλος’’ προς τιμήν του ομώνυμου ιστορικού πολιτικού ηγέτη, ο οποίος μεταξύ άλλων ως Πρωθυπουργός της Ελλάδας ίδρυσε το Υπουργείο Αεροπορίας και κατέβαλλε συστηματικές προσπάθειες για να οργανώσει την Πολιτική Αεροπορία της χώρας μας.
Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, λόγω εξάντλησης των τότε δυνατοτήτων εξυπηρέτησης της αυξανόμενης αεροπορικής κίνησης (εκτός εάν επεκτεινόταν) του Διεθνούς Αεροδρομίου Ελληνικού, εντοπίστηκαν και εξασφαλίστηκαν πόροι από το Β’ και Γ’ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης και αποφασίστηκε (με τον ν. 2338/1995 – ΦΕΚ 202/Α/14-9-1995 με τον οποίο κυρώθηκε η Σύμβαση Ανάπτυξης του ΔΑΑ ) η κατασκευή του ΔΑΑ μέσα από κοινοπραξία του Δημοσίου με Ιδιωτικές Εταιρείες που θα συνεισέφεραν στη χρηματοδότησή του.
Έτσι, στις 31 Ιουλίου 1995, μετά από διεθνή διαγωνισμό, επελέγη η γερμανική Εταιρεία HOCHTIEF για την κατασκευή του και την μετέπειτα συνεκμετάλλευση του ΔΑΑ με το Ελληνικό Δημόσιο έχοντας σήμερα την εξής σύνθεση του Μετοχικού του Κεφαλαίου:
- ΤΑΙΠΕΔ 30%
- ΕΕΣΥΠ (Υπερταμείο) 25%
- PSPI 40%
που αναλύεται ως εξής: Avi Alliance GmbH 25% και
Avi Alliance Capital GmbH & Co. KGaA 15%
- Οικογένεια Κοπελούζου 5%
- Public Sector Pension Investment (PSPI)
Η PSPI, είναι μια κρατική Καναδέζικη Εταιρεία που δημιουργήθηκε με νομοθετική πράξη του Καναδικού Κοινοβουλίου τον Σεπτέμβριο του 1999 η οποία επενδύει Κεφάλαια από τα αποθέματα – διαθέσιμα διαχείρισης των συνταξιοδοτικών εισφορών των Καναδικών Κοινωνικών Υπηρεσιών, των Ενόπλων Δυνάμεων, της Αστυνομίας και των Δυνάμεων Εφεδρείας (Public Service, Canadian Armed Forces, Royal Canadian Mounted Police, Reserved Forces).
Με στοιχεία Μαρτίου 2022, το σύνολο των διαθεσίμων περιουσιακών της PSPI ήταν 230,5 δις. δολάρια Καναδά με καθαρά κέρδη 10,9 δις δολάρια.
Σχετικά με την επενδυτική της πολιτική στον χώρο της Αεροπορίας, η PSPI τον Μάιο του 2013 απέκτησε το πακέτο των μετοχών των Αεροδρομιακών Επιχειρηματικών Δραστηριοτήτων (μετοχική παρουσία στα αεροδρόμια Αθηνών, Βουδαπέστης, Ντύσελντορφ, Αμβούργου, Σύδνεϋ και Τιράνων) της γερμανικής εταιρείας ‘’HOCHTIEF AIRPORTS’’ έναντι του ποσού των 1,1 δις ευρώ και το μετονόμασε σε ‘’Avi Alliance’’ .
Τοιουτοτρόπως , η PSPI όταν τον Μάιο του 2013 απέκτησε το 40% του ΔΑΑ, αφ’ ενός μεν απέκτησε ουσιαστικά δικαιώματα στο management του ‘’Ελευθέριος Βενιζέλος’’ αφ’ ετέρου δε προσπορίστηκε και τα εντυπωσιακά κέρδη του από την εξόχως πλεονεκτική, γεωγραφική και κομβική του θέση που έχει στο παγκόσμιο σύστημα των αερομεταφορών.
- ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ – ΠΡΟΤΑΣΗ
Με δεδομένο ότι τα παρακάτω στοιχεία που αντικατοπτρίζουν το διαχρονικό οικονομικό αποτύπωμα της εκμετάλλευσης του ΔΑΑ και που αφορούν (λαμβανομένης υπόψη της αρνητικής περιόδου COVID-19/ 2020-2021):
- Συνολική Τουριστική Κίνηση Ελλάδος 2022 (27,8 εκ. τουρίστες το 2022, έναντι 14,7 εκ. τουρίστες το 2021, αύξηση κατά 89,3%)
- Συνολική Αεροπορική Κίνηση Ελλάδος 2022 (63,5 εκ. επιβάτες)
- Συνολική Αεροπορική Κίνηση ΔΑΑ 2021-2022 (158.950 κινήσεις αεροσκαφών το 2021 έναντι 213.351 κινήσεων το 2022, αύξηση 34,2% / 12.345.786 επιβάτες για το 2021 έναντι 22.728.668 επιβάτες για το 2022, αύξηση 84,1%)
- Οικονομική εικόνα ΔΑΑ 2021 (Έσοδα 382,2 εκ. ευρώ / Κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων: 282,4 εκ. ευρώ / Καθαρά Κέρδη: 166,3 εκ. ευρώ)
- Από εταιρεία Boeing περιόδου 2022-2041 (προβλεπόμενη αύξηση νέων αεροσκαφών κατά 41.170 με ρυθμό 2,8% ετησίως)
- Από εταιρεία Airbus περιόδου 2022-2041 (προβλεπόμενη αύξηση νέων αεροσκαφών κατά 39.490 με ρυθμό αύξησης της επιβατικής κίνησης 3,6% ετησίως)
είναι εξόχως αισιόδοξα, θετικά με θεαματική επαναφορά στην κερδοφορία σε συνδυασμό με την προσεχή μετοχοποίηση του 30% του ΔΑΑ από το ΤΑΙΠΕΔ και τους ενδιαφερόμενους δυνητικούς Επενδυτές που θα παρουσιαστούν σε αυτή τη διαδικασία μέσω του Χρηματιστηρίου Αθηνών (π.χ. η PSPI έχει ήδη εκδηλώσει προκαταβολικά πρόθεση-δικαίωμα πρόσκτησης ενός επιπρόσθετου 10% μετοχικού κεφαλαίου).
Επομένως τίθεται ευλόγως το εξής πολιτικό ερώτημα – επιχείρημα υπέρ του Δημόσιου συμφέροντος και βελτίωσης της Ελληνικής Οικονομίας ‘’γιατί να μην λάβουν μέρος σε αυτή τη μετοχοποίηση αντίστοιχοι Ελληνικοί ομοειδείς Φορείς;’’ που ενδεικτικά θα μπορούσαν να είναι:
- ο ΕΦΚΑ
- τα Μετοχικά Ταμεία των Ενόπλων μας Δυνάμεων και Σωμάτων Ασφαλείας (π.χ. ΜΤΣ, ΜΤΝ, ΜΤΑ, κλπ.)
- η αξιοποίηση του ν. 4162/ 2013 περί ‘’Ταμείου Κοινωνικής Αλληλεγγύης Γενεών’’ (γνωστός και ως νόμος Ι. Μανιάτη)
έτσι ώστε με άμεσες πολιτικές αποφάσεις και παραγωγής του ενδεδειγμένου νομοθετικού – νομικού πλαισίου να αποκτούσαν τα απαιτούμενα δικαιώματα συμμετοχής τους στην υπόψη μετοχοποίηση το συντομότερο δυνατόν.
Επιτέλους είναι πλέον καιρός η Ελλάδα να αρχίζει να αφυπνίζεται και να ανακτά τη χαμένη της αξιοπρέπεια για ένα μέλλον πιο αισιόδοξο, πιο παραγωγικό και πιο σταθερό προς τις νέες γενιές των Ελλήνων ώστε να πραγματοποιηθούν τα οράματά τους και οι προσδοκίες τους.
Πηγές:
– ΦΕΚ, ΤΑΙΠΕΔ,ΥΠΑ, ΔΑΑ, Τράπεζα της Ελλάδος, ΣΕΤΕ, Wikipedia, BOEING Market Outlook, Airbus Global Market Forecast
