Ο Γερμανός ιατρός της Μήλου που τον έκλαψαν σαν Έλληνα!

Γράφει ο Δημήτρης Σταυρόπουλος

Την περίοδο της κατοχής σημειώθηκαν πολλές και απάνθρωπες θηριωδίες στην χώρα.

Αδίστακτοι, και αιμοβόροι Γερμανοί, εκτέλεσαν η βασάνισαν εκατοντάδες Έλληνες για υποτάξουν το φρόνημα και να ισοπεδώσουν την εθνική συνείδηση τους.

Ωστόσο ανάμεσα τους υπήρξαν κάποιοι-ελάχιστοι- ανθρωπιστές, που βοήθησαν έμπρακτα τον δοκιμαζόμενο λαό με πράξεις αγάπης και συμπόνιας, τους έσωσαν κυριολεκτικά την ζωή και έμειναν στην ιστορία!

Ένας από αυτούς, ο γιατρός Χανς Λέμπερ, που η επιστημονική προσφορά του στην Μήλο υπήρξε ανεκτίμητη.

Ακόμα και σήμερα οι παλιοί κάτοικοι του νησιού τον θυμούνται και τον μνημονεύουν.

Προς το τέλος του πολέμου, ο «καλός Γερμανός» επιστρέφοντας από επίσκεψη ασθενούς έπεσε σε ενέδρα ανταρτών που το σκότωσαν.

Όλοι οι κάτοικοι της Μήλου, τον έκλαψαν σαν να ήταν Έλληνας!

ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ

Στις 17 Ιουνίου του 1943, μέσα στην γερμανική κατοχή, ο γιατρός και αξιωματικός του γερμανικού ναυτικού Χανς Λέμπερ (Hans Loeber) έφτασε στη Μήλο με αποστολή να οργανώσει ένα στρατιωτικό νοσοκομείο για τους Γερμανούς τραυματίες.

 Ο ανθρωπιστής γιατρός Χανς Λέμπερ ανακάλυψε όμως ότι και ο ελληνικός πληθυσμός του νησιού έχριζε επειγόντως περίθαλψης και κατάφερε να βάλει σε παράλληλη λειτουργία ένα νοσοκομείο για την φροντίδα των Ελλήνων ασθενών. 

Το ελληνικό τμήμα του νοσοκομείου αναπτύχθηκε ταχύτατα και ο Λέμπερ έφτασε στο σημείο να νοσηλεύει τελικά περισσότερους ντόπιους πάρα Γερμανούς στρατιώτες.

 Η χριστιανική κοσμοαντίληψη  του Λέμπερ δεν του επέτρεπε να κάνει διακρίσεις μεταξύ Ελλήνων και Γερμανών ασθενών. 

Τα άριστα αποτελέσματα της επιστημονικής του εργασίας διαδόθηκαν πολύ γρήγορα σε όλο το νησί και έτσι το νοσοκομείο του Λέμπερ έγινε αμέσως πολύ δημοφιλές μεταξύ των κατοίκων της Μήλου.

Στις 6 Φεβρουαρίου 1944, γράφοντας στην σύζυγο  του Χέλγκα, δηλώνει ενθουσιασμό με την καθημερινή του εργασία στη Μήλο, ιδιαίτερα από την δυνατότητα ότι μπορεί να περιθάλψει αποτελεσματικά όλα τα περιστατικά, παθολογικά και χειρουργικά. Δηλώνει ικανοποιημένος ότι οι σπουδές του, του έδωσαν την δυνατότητα να έχει επάρκεια σε πολλούς τομείς και ότι μπορεί να είναι πια ο γιατρός που πάντα επιθυμούσε και ονειρευόταν.

 Η φιλάνθρωπη διάθεση και το πηγαίο συναίσθημα συνδέονται με την τάση του Λέμπερ να βοηθάει αποτελεσματικά.

 Γράφει κάπου, πάλι σε άλλη επιστολή , το εξής: «Αν δεν είχα έρθει σε αυτό το υπέροχο νησί, μάλλον δεν θα είχα πραγματοποιήσει ποτέ επέμβαση καταρράκτη. 

Εδώ όμως δεν υπάρχει οφθαλμίατρος.

 Έτσι λίγο μετά την άφιξη μου με επισκέφτηκαν οι πρώτες τυφλές ηλικιωμένες γυναίκες.

 Ήταν η γιαγιά Χάϊδω, 85 ετών. 

Το πρόσωπο και τα μάτια της ήσαν τόσο αξιαγάπητα, ώστε μου θύμισε την αγαπημένη μας γιαγιά στο Αλτστεντ, από την οποία έχω αμυδρές αλλά όμορφες αναμνήσεις.

 Και αποφάσισα να την βοηθήσω επειδή μου θύμιζε την δική μου γιαγιά».

ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤΣΙΚΑΣ

Ζήτησε μάλιστα πριν την εγχείριση,  να σφάξουν μια κατσίκα και να της κόψουν το κεφάλι της, να της βγάλουν το μάτι για να δει πώς ακριβώς είναι.

 Με οδηγό το μάτι αυτής της κατσίκας χειρούργησε τη μητέρα ενός Έλληνα, η οποία μετά έβλεπε κανονικά.

Υπήρχε όμως κι άλλος άνθρωπος που είχε μείνει με ένα μάτι και τον λυπόταν.

 Και έγραψε στη τότε αρραβωνιαστικιά του και αργότερα γυναίκα του Χέλγκα να του στείλε γυάλινα μάτια από τη Γερμανία. 

Του έστειλε 40 μάτια για να διαλέξει, γιατί η γυναίκα δεν είχε καταλάβει ακριβώς το χρώμα και το έβαλε σε αυτόν τον άνθρωπο, ο οποίος τον ευγνωμονούσε.

 Είχε χειρουργήσει εχινόκοκκο στον πνεύμονα, που νομίζω ότι ούτε στην Αθήνα δεν χειρουργούσαν την εποχή εκείνη τέτοια περιστατικά».

Σε επιστολές του που διασώθηκαν περιγράφει λεπτομέρειες ιστορικής αξίας όσον αφορά στην εργαστηριακή διάγνωση και θεραπεία λοιμώξεων π.χ. περιστατικών αεριογόνου γάγγραινας μετά από τραυματισμούς με θραύσματα οβίδας. 

Εκεί περιγράφει την θεραπευτική αξία της χρήσης των σουλφοναμίδων στα πολεμικά τραύματα, συγκεκριμένα της σκόνης Marfanil. 

Σημαντική ήταν επίσης η συνεισφορά του στην αποξήρανση των ελών και την καταπολέμηση της ελονοσίας, γράφει μάλιστα χαρακτηριστικά στην επιστολή του με ημερομηνία 30 Απριλίου 1944: 

«Αυτή η εβδομάδα ήταν αφιερωμένη στην καταπολέμηση της ελονοσίας.

 Πήγα αρκετές φορές στα πιο απομακρυσμένα σημεία του νησιού, για να δώσω οδηγίες στις μονάδες του υγειονομικού τμήματος που βρίσκονται εκεί. 

Με το γιατρό Κυπραίο τοποθέτησα σε όλες τις υπαίθριες δεξαμενές κουνοπόψαρα.

 Πρόκειται για μικρά ψαράκια στο μέγεθος του αγκαθόψαρου, τα οποία, τρώνε τις νύμφες των κουνουπιών που είναι φορείς της ελονοσίας».  

ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΜΕ ΤΗΝ ΓΑΓΓΡΑΙΝΑ

 Ανάμεσά σ αυτούς που έσωσε ο Γερμανός γιατρός ήταν και ο Κώστας Μπαρμπαντωνάκης, πλοίαρχος του Εμπορικού Ναυτικού. 

Σε ηλικία 3 χρονών έπαθε γάγγραινα στο πόδι. Αντιβιοτικά δεν υπήρχαν.

 Η ιατρική γνωμάτευση ήταν καταπέλτης για τον μικρό Κώστα: θα έπρεπε να του κόψουν το δεξί πόδι.

 Όταν το άκουσε η μητέρα του, δεν μπορούσε να σταματήσει από το κλάμα. 

Τη συνέχεια εξιστορεί  ο ιδιος ο Κώστας Μπαρμπαντωνάκης.

«Για καλή μου τύχη ο γιατρός Λέμπερ, που βρίσκονταν στον κήπο του σπιτιού του που συνόρευε με το τότε γερμανικό νοσοκομείο, άκουσε τη μητέρα μου που έκλαιγε, ενδιαφέρθηκε, ρώτησε γιατί κλαίει αυτή η γυναίκα – φαίνεται θα σπάραζε δεν θα έκλαιγε απλώς – έστειλε ένα φαντάρο, ένα διερμηνέα και του είπαν το γεγονός και ζήτησε να δει το παιδί που επρόκειτο να του κόψουν το πόδι.

 Και αντελήφθη ότι πιθανώς θα μπορούσε να το γλυτώσει.

 Τελικά με ανέλαβε εκείνος, δεν άφησε να μου κόψουν το πόδι. Και σήμερα βρίσκομαι αρτιμελής».

Η ΕΚΤΕΛΕΣΗ

Ο  γιατρός σκοτώθηκε στις 5 Δεκεμβρίου 1944,  μετά από ενέδρα που είχαν στήσει αντάρτες στο αυτοκίνητο στο οποίο επέβαινε. 

Ο Λέμπερ επέστρεφε στο νοσοκομείο μετά από επίσκεψη σε ηλικιωμένη γυναίκα. 

Σύμφωνα με τις ιστορικές μαρτυρίες εκείνη την ημέρα, ομάδα Ιερολοχιτών που είχαν έρθει από την Κίμωλο έστησε ενέδρα, στη θέση Γεφυράκι στο δρόμο Πολωνία-Βαρυτίνη, γιατί είχε πληροφορίες πως θα περνούσε γερμανική περίπολος. 

Αντί περιπόλου φάνηκε το αυτοκίνητο με επιβάτες δύο Γερμανούς αξιωματικούς, έναν ναύτη, τον γιατρό Χανς Λέμπερ και την Ελληνίδα νοσοκόμα Νάνου Κρητικού. 

Οι αντάρτες άνοιξαν πυρ και σκότωσαν όλους τους επιβάτες του αυτοκινήτου, το οποίο με τα πυρά πήρε φωτιά και απανθρακώθηκαν οι νεκροί.

Πολλά χρόνια αργότερα η σύζυγος του και ο γιος τους επισκέφτηκαν την Μήλο.

Με συγκίνηση θυμάται αυτό το ταξίδι ο Χανς-Γκέοργκ Λέμπερ: 

«Όταν το 1989 αποφασίσαμε να πάμε για πρώτη φορά στη Μήλο, η μητέρα μου έγραψε επιστολή σε έναν από τους συνεργάτες του πατέρα μου, τον γιατρό Κυπραίο, αλλά δεν πήρε απάντηση. Αποφασίσαμε λοιπόν να ταξιδέψουμε και πήραμε το πολύ μικρό αεροσκάφος που πετούσε τότε προς το νησί.

 Όταν πήγαινε να προσγειωθεί παρατηρήσαμε μια ομάδα ανθρώπων γύρω στους 30, να περιμένουν στο αεροδρόμιο. 

Απορήσαμε γιατί ο αριθμός των επιβατών ήταν μικρότερος.

 Όταν αποβιβαστήκαμε, είδαμε τους ανθρώπους να έρχονται προς εμάς. 

Και τότε διαπιστώσαμε ότι περίμεναν να μας υποδεχθούν. 

Η στιγμή είναι πολύ συγκινητική.

 Άνθρωποι που δεν είχαμε ξαναδεί, μας αγκάλιαζαν με δάκρυα στα μάτια για να μας πουν το καλώς ορίσατε. 

Τότε συνειδητοποιήσαμε ότι ο πατέρας μου θα έπρεπε να είχε προσφέρει κάτι το απερίγραπτο τα χρόνια της κατοχής στη Μήλο. 

Αλλιώς δεν μπορούσαμε να εξηγήσουμε τον συναισθηματικό δεσμό μετά από τόσα χρόνια. Για μας ήταν συναισθηματικά αξεπέραστο και μαζί συναρπαστικό».

Η προσφορά του χειρουργού Χανς Λέμπερ, κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής στη Μήλο, ζωντανεύει μέσα από τις επιστολές που έστελνε σχεδόν κάθε Κυριακή στην οικογένειά του, στη Γερμανία.

 Πρόκειται για συνολικά 57 επιστολές, που κυκλοφόρησαν μεταφρασμένες σε δύο βιβλία, ένα σε κάθε γλώσσα.

Ο Κώστας Μπαρμπαντωνάκης είναι και ο μεγάλος χορηγός της έκδοσης του βιβλίου, «κάτι σαν μνημόσυνο στη μητέρα μου», λέει. 

Ανήκει ανάμεσα στους εκατοντάδες Έλληνες, προς τους οποίους ο γερμανός γιατρός Λέμπερ τιμώντας στο έπακρο τον όρκο του Ιπποκράτη προσέφερε απλόχερα τις ιατρικές του υπηρεσίες.»

Πηγή

DW

Ειρήνη Αναστασοπούλου

ATHENS voice