“Έχει παρέλθει κρίσιμος χρόνος για την ελληνική αμυντική βιομηχανία”

Ο κ.Τάκης Μοσχολιός πρώην στέλεχος των Ελληνικών Αμυντικών Συστημάτων,με ke;imeno του προς το Militaire.gr, απαντά και σχολιάζει την απάντηση που έδωσε ο υφυπουργός Οικονομικών σε ερώτηση του ΚΙΝΑΛ για τα ΕΑΣ.

Γράφει:

Επιτρέψτε μου να παραθέσω ορισμένες παρατηρήσεις σε μερικά σημεία της κυβερνητικής απαντήσεως, μέσω του Υφ. Οικονομικών κ. Σκυλακάκη στην     συζήτηση επίκαιρης ερώτησης του ΚΙΝΑΛ, μέσω του κ. Κεγκέρογλου,  στην ΒΟΥΛΗ στις 10/7/2020 για θέματα των Ε.Α.Σ.

1. Η πρόταση αξιοποίησης των οφειλών του ΙΡΑΚ προς εξυπηρέτηση ενός σχεδίου εξυγίανσης και αναδιάρθρωσης της εταιρίας προβλεπότανε  στο σχέδιο αναδιάρθρωσης που είχε συμφωνηθεί με την τρόικα και είχε εγκριθεί από την Ε.Ε. τον Δεκέμβριο του 2013. Η επιδίωξη της κυβέρνησης να στερήσει από την εταιρία αυτά τα έσοδα με την δικαιολογία ότι ο κρατικός Π/Υ έχει επιβαρυνθεί από τα Ε.Α.Σ. με περισσότερα χρήματα από το συνολικό ύψος των οφειλών του ΙΡΑΚ είναι άδικη και οδηγεί την εταιρία σε οδυνηρούς ατραπούς. Οι επιβαρύνσεις του κρατικού Π/Υ από τα Ε.Α.Σ, από την ίδρυσή της εταιρίας μέχρι σήμερα, οφείλονται αποκλειστικά στον τρόπο συμπεριφοράς του δημοσίου διαχρονικά όπως θα εξηγήσω πιο κάτω. Σημειώνω ότι στο ζήτημα αυτό η κυβέρνηση έχει δώσει διαφορετικές απαντήσεις στην ΒΟΥΛΗ (δες απαντήσεις στις ερωτήσεις ΚΙΝΑΛ 1676/5.11.2019 & 7075/4.6.2020)
2. Αναφέρθηκε ότι στα Ε.Α.Σ. έχουν δοθεί με την μορφή κεφαλαιοποιήσεως 1,1 δις. Ευρώ και με την μορφή άμεσων επιχορηγήσεων 93 εκατ. ευρώ. Ας δούμε τι συμβαίνει:
   1. Η κυβέρνηση της Ν.Δ. επέλεξε να συγχωνεύσει τις ΠΥΡΚΑΛ και την Ε.Β.Ο το 2003 χωρίς να προηγηθούν σχέδια εξυγίανσης των δύο εταιριών αφήνοντας αυτό να γίνει μετά την συγχώνευση με βάση επιχειρησιακό σχέδιο που είχε εκπονήσει γνωστή εταιρία συμβούλων. Με αυτό τον τρόπο ο πρώτος Ισολογισμός των Ε.Α.Σ. είχε εξ αρχής συσσωρευμένες ζημιές 348 εκατ. ευρώ και συνολικές υποχρεώσεις 511 εκατ. ευρώ ενώ τα μέτρα εξυγίανσης του επιχειρησιακού σχεδίου της συγχώνευσης αγνοήθηκαν και δεν εφαρμόστηκαν.
   2. Μέχρι το 2011 η εταιρία κάλυπτε τα ετήσια ελλείμματά της με τραπεζικό δανεισμό με την εγγύηση του Δημοσίου. Όταν κατέπιπτε κάποια εγγύηση η υποχρέωση της εταιρίας περνούσε στο δημόσιο και στην συνέχεια το Δημόσιο αποφάσιζε την αύξηση της συμμετοχής του στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρίας. Μέρος αυτών των υποχρεώσεων αφορούσε, όπως φαίνεται από την πιο πάνω σημείωση, παλαιά δάνεια προς την ΠΥΡΚΑΛ και την ΕΒΟ. Να σημειωθεί ότι τελικά το Δημόσιο δεν επιβαρύνθηκε με 1,1 δις. Ευρώ αλλά με το 36% όσων δανείων κατέστησαν ληξιπρόθεσμα από το 2012 και μετά λόγω του P.S.I. αν και η εταιρία επιβαρύνεται με τόκους για το 100% !!!
   3. Όμως το βασικό ζήτημα είναι ποιες είναι οι αιτίες ελλειμματικής λειτουργίας της εταιρίας και γιατί διαφορετικές κυβερνήσεις και διαφορετικοί αρμόδιοι αποδεχόντουσαν να λειτουργεί με ελλείμματα ; Σύμφωνα με μια εσωτερική μελέτη της εταιρίας (23/5/2013) σε περίπτωση που ήταν δυνατή η πλήρης εκμετάλλευση της δυναμικότητας της εταιρίας αυτό θα επέφερε ετήσια έσοδα της τάξεως των 241 εκατ. ευρώ (χωρίς νέες επενδύσεις) σημείο πολύ υψηλότερο του νεκρού σημείου. Τα απολογιστικά στοιχεία της περιόδου 2004-2011 (μέχρι το 2011 η εταιρία κάλυπτε τα ελλείμματα της με τραπεζικό δανεισμό με την εγγύηση του δημοσίου) δείχνουν ότι το συνολικό κόστος λειτουργίας της εταιρίας (χωρίς τόκους) ανήλθε σε 1,2 δις. Ευρώ ενώ είχε συνολικά έσοδα 0,48 εκατ. ευρώ. Κατά συνέπεια το 1,1 δις. Ευρώ πήγε για να διατηρεί η εταιρία ενεργή υπερβάλλουσα προσφορά παραγωγικών δυνάμεων για λόγους Εθνικής άμυνας. Είναι προφανές ότι μόνο η κυβέρνηση θα μπορούσε να αποφασίσει π.χ. το κλείσιμο κάποιων γραμμών παραγωγής και μείωση της υπερβάλλουσας προσφοράς. Κατά συνέπεια η διαπίστωση του κ. Σκυλακάκη στην ΒΟΥΛΗ στις 10/7/2020 ότι «…η επένδυση δεν απέδωσε…» είναι λάθος εάν συμφωνούμε ότι απαιτείται για Εθνικούς λόγους η διατήρηση ενεργών γραμμών παραγωγής αμυντικού υλικού
3. Αλλά γιατί δεν φρόντιζαν οι εταιρίες να καλύψουν μέρος της δυναμικότητάς τους μέσω συμβάσεων από το εξωτερικό ;. Ο κ. Σκυλακάκης ουσιαστικά έδωσε απάντηση όταν αποδέχθηκε ότι οι ΕΑΣ και ΕΑΒ πρέπει να βγουν από την κεντρική κυβέρνηση. Η λειτουργία των κρατικών βιομηχανικών εταιριών στα πλαίσια των δεσμεύσεων που επιβάλλει η κεντρική κυβέρνηση και παλαιότερα το θεσμικό πλαίσιο των δημόσιων υπηρεσιών στραγγαλίζει τα όποια περιθώρια εξωστρέφειας έχουν οι εταιρίες. Όμως ο κ. Υπουργός συσχέτισε την έξοδο των εταιριών από την κεντρική κυβέρνηση με είσοδο ιδιωτών επενδυτών. Δεν είναι όμως κρίμα να εξακολουθούμε να θεωρούμε ότι δεν μπορεί το Δημόσιο να διαμορφώσει κατάλληλο θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας των Α.Β. που θα διευκολύνει την ανταγωνιστικότητά τους ;;;
4. Τέλος στην συζήτηση η κυβέρνηση προανήγγειλε ότι θα επανέλθει «με τον σχεδιασμό για τις αμυντικές βιομηχανίες». Ήδη έχει παρέλθει ζωτικός χρόνος. Ας σπεύσει…

Με εκτίμηση,

Τάκης Μοσχολιός