Το μυστήριο των νεκρών στρατιωτών του Βατερλώ – Νέα έρευνα

Τι έγινε με τους νεκρούς στην περίφημη μάχη του Βατερλώ; Σύγχρονες τεχνικές έρχονται να δοκιμάσουν τη θεωρία που θέλει ότι τα περισσότερα οστά από τη μάχη του 1815 αλέστηκαν σε σκόνη για λίπασμα.

Ήταν μια επική μάχη που μνημονεύτηκε με λόγια, ποίηση και ακόμη και ένα θρυλικό τραγούδι των Abba, αλλά 207 χρόνια μετά τη σύγκρουση των στρατευμάτων στο Βατερλώ, παραμένει ένα φρικιαστικό ερώτημα: τι απέγιναν οι νεκροί;

Όπως αναφέρει ο Guardian, ενώ δεκάδες χιλιάδες άντρες και άλογα πέθαναν στην τοποθεσία στο σύγχρονο Βέλγιο, λίγα λείψανα έχουν βρεθεί, με ακρωτηριασμένα πόδια και έναν σκελετό που ανακαλύφθηκε κάτω από ένα χώρο στάθμευσης αυτοκινήτων, νότια των Βρυξελλών, μεταξύ των ελάχιστων ανακαλύψεων.

Η εξήγηση που κυριαρχεί εδώ και χρόνια είναι φρικτή: σύμφωνα με αναφορές που έγιναν αμέσως μετά τη σύγκρουση, τα οστά συλλέχθηκαν, κονιοποιήθηκαν και μετατράπηκαν σε λίπασμα για γεωργική χρήση.

«Είναι σίγουρα μοναδικό γεγονός ότι η Μεγάλη Βρετανία θα έπρεπε να είχε στείλει πλήθος στρατιωτών για να πολεμήσουν τις μάχες αυτής της χώρας στην ήπειρο της Ευρώπης και στη συνέχεια να εισαγάγει τα κόκαλα ως εμπορικό αντικείμενο για λίπασμα στο έδαφος της!» ανέφερε τον Νοέμβριο του 1822 ο London Observer.

Τώρα, ένας εμπειρογνώμονας στο πεδίο της μάχης είπε ότι ενώ η θεωρία είναι αξιόπιστη, χρειάζεται νέα έρευνα πεδίου για τη διερεύνηση τέτοιων ισχυρισμών.

Γράφοντας στο Journal of Conflict Archaeology, ο καθηγητής Tony Pollard, διευθυντής του κέντρου αρχαιολογίας πεδίου μάχης στο Πανεπιστήμιο της Γλασκόβης, συγκέντρωσε περιγραφές και εικόνες από όσους επισκέφτηκαν το Βατερλώ μετά τη μάχη του 1815, η οποία έφερε αντιμέτωπες τις δυνάμεις του Ναπολέοντα. Τον συνασπισμό υπό την ηγεσία της Βρετανίας και τον συνασπισμό υπό την ηγεσία της Πρωσίας.

Γυναίκα ντυμένη με γαλλική στολή του ιππικού

Οι αναφορές αποκαλύπτουν τη φρίκη, συμπεριλαμβανομένης μιας νοσηρής συνάντησης με «ένα ανθρώπινο χέρι, σχεδόν μεταμορφωμένο σε σκελετό, απλωμένο πάνω από το έδαφος», όπως περιγράφεται από τη συγγραφέα Charlotte Eaton.

Ο Pollard πρόσθεσε ότι η έρευνα προκάλεσε πολλές εκπλήξεις, «συμπεριλαμβανομένων των ανακαλύψεων πτωμάτων γυναικών – τουλάχιστον μία από τις οποίες ήταν ντυμένη με γαλλική στολή ιππικού», είπε.

Όμως, ενώ οι μαρτυρίες περιλαμβάνουν μαρτυρίες για τα πτώματα που κάηκαν, αναφέρονται επίσης σε ταφές, συχνά με πληροφορίες για τη θέση τους.

«Τα σώματα θάβονταν σε μερικά σημεία κατά εκατοντάδες σε μεγάλους λάκκους, αλλά σε άλλα μέρη θάφτηκαν μεμονωμένα ή σε μικρές ομάδες – οι τάφοι παρομοιάζονταν με λόφους από τυφλοπόντικες απλωμένους στα χωράφια», είπε ο Pollard.

Τώρα, ως επικεφαλής ακαδημαϊκός και αρχαιολογικός διευθυντής στη φιλανθρωπική οργάνωση Waterloo Uncovered , ο Pollard και η ομάδα του είναι έτοιμοι να επιστρέψουν στο πεδίο της μάχης τον επόμενο μήνα για να συνεχίσουν την αρχαιολογική τους έρευνα.

«Ακόμα κι αν οι ιστορίες αφαίρεσης οστών είναι αληθινές, δεν περιμένω να έχει αδειάσει κάθε τάφος και έχουμε λίγες ενδείξεις για το πού βρίσκονται οι σωζόμενοι τάφοι», είπε ο Pollard. «Θα ήταν πραγματικά ενδιαφέρον να βρούμε στοιχεία για κοιλώματα από τα οποία έχουν αφαιρεθεί οστά – είναι το είδος της διαταραχής που θα προκαλούσε μια γεωφυσική ανωμαλία».

Έρευνα με γεωφυσικές τεχνικές

Μεταξύ άλλων εργασιών, η ομάδα θα ξεκινήσει μια έρευνα σε όλο το πεδίο μάχης χρησιμοποιώντας γεωφυσικές τεχνικές, όπως ηλεκτρομαγνητικές μεθόδους.

Ο Δρ Kevin Linch, ειδικός στο Πανεπιστήμιο του Λιντς στους Ναπολεόντειους πολέμους, ο οποίος δεν συμμετέχει στην εργασία, είπε ότι υπήρχε λόγος να υποστηριχθεί ότι τα οστά των νεκρών χρησιμοποιήθηκαν ως λίπασμα, αν και άλλες δραστηριότητες, όπως το όργωμα ή σάρωση από ζώα, θα μπορούσε να οδηγήσει στη διασπορά τους.

Ο Linch χαρακτήρισε ως σημαντικό το Waterloo Uncovered όχι μόνο λόγω των γνώσεων που μπορεί να δώσει.

«Όπως αναγνωρίζεται από τη φιλανθρωπική οργάνωση Napoleonic & Revolutionary War Graves, είναι σημαντικό να βρίσκουμε και να αναγνωρίζουμε πολεμικούς τάφους από αυτήν την εποχή, όπως και κάθε άλλη. Και οι αρχαιολογικές έρευνες έχουν τη δυνατότητα να μας πουν πολλά για τις ζωές και τους θανάτους στρατιωτών», όπως είπε.