Εξοπλιστικά: Γιατί οι «συμφωνίες» που ανακοίνωσε η κυβέρνηση για ελληνικές εταιρείες είναι «αέρας κοπανιστός»

Η περίπτωση των πυρομαχικών αρμάτων 120 ΜΜ.

Γράφει ο

Τάκης Μοσχολιός

Στην διάρκεια της πρόσφατης συζήτησης στην Βουλή στις 15/2/2022 για το Σ/Ν με τίτλο «για την ενίσχυση της αμυντικής θωράκισης της Χώρας» έγινε από όλες τις πλευρές ιδιαίτερη αναφορά για την Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία (Ε.Α.ΒΙ.).

Η αντιπολίτευση διαπίστωσε έλλειψη πολιτικής βούλησης από την κυβέρνηση ώστε να αξιοποιηθεί η σημαντική κρατική δαπάνη για τους εξοπλισμούς προκειμένου να δοθεί υποκατασκευαστικό έργο στην Ε.Α.ΒΙ. 

Αντίθετα η κυβέρνηση ως αντίλογο «ανακοίνωσε» συμφωνίες της γαλλικής εταιρίας που παράγει τις φρεγάτες με πενήντα ελληνικές εταιρίες ύψους 300 εκατ. ευρώ. Όμως όπως είναι γνωστό οι περίφημες συμφωνίες αφορούν μνημόνια μη δεσμευτικής συνεργασίας και όχι συμβάσεις υποκατασκευαστικού έργου και κατά συνέπεια δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι θα υλοποιηθούν τουλάχιστον στο σύνολό τους.

Πέρα όμως από αυτό συμφωνίες ή συμβάσεις που γίνονται σε μεταγενέστερο στάδιο από την ανάθεση π.χ. της  σύμβασης των φρεγατών κ.λ.π. στερούν από τις Ε.Α.ΒΙ. το διαπραγματευτικό πλεονέκτημα να απαιτήσουν υποκατασκευαστικό έργο αξιόλογο από άποψη αξίας και τεχνολογικής στάθμης. 

Το παράδειγμα των πυρομαχικών αρμάτων 120 ΜΜ και το πλαίσιο διαπραγμάτευσης που εξελίσσεται για πολλά χρόνια είναι ενδεικτικό. Όταν προέκυψε η ανάγκη του ΓΕΣ να προμηθευτεί τα εν λόγω πυρομαχικά υπήρχαν διεθνώς μόνο δύο  προμηθευτές που μπορούσαν να ικανοποιήσουν τον πελάτη. 

Διαβιβάστηκε στους δυο ενδιαφερόμενους  ότι η συμπαραγωγή των πυρομαχικών με τις ΠΥΡΚΑΛ και ΕΒΟ ήταν  προϋπόθεση ανάθεσης της παραγγελίας και το αποτέλεσμα των έντονων διαπραγματεύσεων είχε υποχρεώσει τους δυο ανταγωνιστές να δέχονται μεταφορά τεχνογνωσίας και παραγωγή μεταξύ  των άλλων  του κάλυκα που αποτελείται από ειδικό προωθητικό καύσιμο υλικό. Μάλιστα είχε προετοιμαστεί και business plan για δημιουργία joint venture μονάδας στην Ελλάδα. Δυστυχώς όπως είναι γνωστό αόρατες δυνάμεις επέδρασαν και οδηγούσαν σε συνεχείς αναβολές των αποφάσεων.

Μεταγενέστερα σε μια τμηματική απευθείας ανάθεση των εν λόγω πυρομαχικών το αρμόδιο υπουργείο αντέδρασε σε διαμαρτυρία των ΕΑΣ ότι δεν προβλέφθηκε συμπαραγωγή. Το αποτέλεσμα ήταν η ξένη εταιρία να δεχθεί υποκατασκευαστικό έργο ελάχιστης αξίας. Πριν λίγες μέρες έγινε γνωστό στην αρμόδια μόνιμη επιτροπή της Βουλής ότι επίκειται σημαντική προμήθεια των πυρομαχικών αρμάτων 120 ΜΜ. Πλέον οι ενδιαφερόμενες εταιρίες που μπορούν να καλύψουν τις επιχειρησιακές ανάγκες του ΓΕΣ είναι τέσσερεις δηλαδή αυξήθηκε ο ανταγωνισμός. Το ερώτημα που τίθεται είναι εάν η πολιτική βούληση θα συμβάλλει ώστε να συναφθούν συμβάσεις συμπαραγωγής πριν αποφασιστεί ο ανάδοχος  ή συμφωνητικά προθέσεων μεταγενέστερα της ανάθεσης ή μήπως απλά δεν θα προβλεφθεί συμπαραγωγικό έργο για τα ΕΑΣ;