Τουρκία: Απέλαση μέλους της Μουσουλμανικής Αδελφότητας – Λάθος ή κάτι άλλο;

Της Χριστίνας Σ. Φλάσκου ⃰

Η απέλαση από την Τουρκία του Mohamed Abdelhafiz Ahmed Hussein, που αναγνωρίστηκε ως μέλος της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, εγείρει ερωτήματα αλλά και προβληματισμό για το κατά πόσο αυτή η κίνηση μπορεί να θεωρηθεί ως λάθος, στροφή της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής, ή στιγμιαία σκοπιμότητα. Να σημειωθεί ότι η υπόθεση απέλασης του Abdelhafiz στην Αίγυπτο, ενός μέλους της Μουσουλμανικής Αδελφότητας η οποία έχει στενούς δεσμούς με το AKP, αποτελεί την πρώτη περίπτωση που έλαβε δημοσιότητα.
Ο Abdelhafiz, που καταδικάστηκε σε θάνατο ερήμην του τον Ιούλιο 2017 στην Αίγυπτο, ήταν μεταξύ 28 ατόμων που καταδικάστηκαν για τη δολοφονία του Αιγύπτιου γενικού εισαγγελέα Hisham Barakat το 2015, γεγονός για το οποίο το Κάιρο κατηγόρησε τους Αδελφούς Μουσουλμάνους και τους μαχητές της Χαμάς. Ο 28χρονος ήταν επιβάτης πτήσης με προορισμό από τη Σομαλία προς το Κάιρο, με ενδιάμεσο σταθμό την Κων/πολη. Στόχος ήταν να αποβιβαστεί στο αεροδρόμιο Ατατούρκ και να ζητήσει από τις Αρχές άσυλο.
Σύμφωνα με Τούρκο αξιωματούχο, οι Αρχές του αερολιμένα προσφέρθηκαν να τον στείλουν πίσω στο Μογκαντίσου αντί του Καΐρου, αλλά εκείνος αρνήθηκε. Από το Γραφείο του Κυβερνήτη της Κων/πολης, όπου ανακοινώθηκε η διερεύνηση της απέλασης και ότι τέθηκαν σε διαθεσιμότητα 8 αστυνομικοί από τον έλεγχο διαβατηρίων, αναφέρεται ότι όταν έφτασε ο Abdelhafiz δεν υπήρχαν πληροφορίες ότι ήταν αντιμέτωπος με δίκη οπουδήποτε και ούτε ζήτησε προστασία. Έτσι οι υπεύθυνοι του αεροδρομίου τον θεώρησαν ως μη αποδεκτό ταξιδιώτη (inadmissible passenger – INAD), ελλείψει των κατάλληλων εγγράφων.
Με βάση την τουρκική εφημερίδα Milli Gazete, ο 28χρονος έφτασε στο αεροδρόμιο Ατατούρκ στις 16/1 και κρατήθηκε εκεί μέχρι τις 18/1, όπου και απελάθηκε παρά του ότι ζήτησε πολιτικό άσυλο, ενώ ο σύμβουλος του Erdoğan, Yasin Aktay, ανέφερε ότι οι αρχές του αεροδρομίου διαπίστωσαν ότι κατείχε πλαστή θεώρηση. Σε αρχική, μάλιστα, ανακοίνωση του γραφείου του κυβερνήτη της Κων/πολης ο Abdelhafiz δεν είχε ζητήσει άσυλο.
Ο Aktay, που αποδίδει το γεγονός σε λάθος, έγραψε στη φιλοκυβερνητική Yeni Şafak «κατά τη διάρκεια της ηγεσίας του Αιγύπτιου Προέδρου Abdel Fattah el-Sisi, η Τουρκία δεν έχει και ούτε πρόκειται να παραδώσει κανέναν που να αντιμετωπίζει τη θανατική ποινή ή οποιαδήποτε άλλη κατηγορία». Υπογραμμίζοντας ότι η Τουρκία έχει μετατραπεί σε καταφύγιο καταπιεσμένων που αναζητούν άσυλο και τονίζοντας ότι η χώρα φιλοξενεί πάνω από 5 εκατομμύρια προσφύγων από τη Συρία, το Ιράκ, την Υεμένη, τη Λιβύη, τη Μιανμάρ, το Αφγανιστάν κλπ, υποστήριξε ότι δίδεται ιδιαίτερη βαρύτητα στους πρόσφυγες από χώρες όπου τα ανθρώπινα δικαιώματα καταπατούνται συστηματικά και επομένως δεν θα παρέδιδε κάποιον σε μια χώρα όπως η Αίγυπτος, όπου όπως είπε «ολόκληρος ο κόσμος υπήρξε μάρτυρας όταν 800 άτομα καταδικάστηκαν σε θάνατο μέσα σε μισή ώρα, χωρίς να έχουν την ευκαιρία να υπερασπιστούν τους εαυτούς τους σε δίκη».
Οι φωτογραφίες που διέρρευσαν με τον Abdelhafiz να έχει χειροπέδες ενώ είχε επιβιβαστεί σε πτήση για το Κάιρο, προκάλεσαν την οργή Αιγυπτίων ακτιβιστών για τα ανθρώπινα δικαιώματα και εξόριστων στην Τουρκία, οι οποίοι κατηγόρησαν για την απέλαση τόσο αξιωματούχους της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, όσο και τις τουρκικές Αρχές. Ο Haitham Ghonim, Αιγύπτιος υπερασπιστής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων με έδρα την Κων/πολη, κατηγόρησε αξιωματούχους της Αδελφότητας στην Τουρκία για «αμέλεια» και «διαφθορά».
Παράλληλα, αξιωματούχος της Αδελφότητας δήλωσε στο Middle East Eye (MEE) ότι αξιωματούχοι του ΑΚΡ ήρθαν σε επαφή με την Αδελφότητα για να πληροφορηθούν για τον Abdelhafiz πριν από την απέλασή του και ότι η οργάνωση αρνήθηκε αρχικά ότι ήταν μέλος της. Σε μια εσωτερική ανακοίνωση στα μέλη της στην Τουρκία, η Αδελφότητα είπε ότι ήρθε σε επαφή με τις τουρκικές Αρχές στις 22/1, αφού έλαβε ένα τηλεφώνημα από έναν φίλο του Abdelhafiz, ο οποίος ενημέρωσε ότι είχε χάσει επαφή μαζί του από τις 17/1. Επιπρόσθετα, η ανακοίνωση αναφέρει ότι ο Abdelhafiz είχε συνεργαστεί με φίλους στην Κων/πολη και το Μογκαντίσου, οι οποίοι τον συμβούλευσαν ότι θα μπορούσε να ζητήσει άσυλο αν παρουσίαζε έγγραφα που θα αποδείκνυαν την θανατική ποινή του. Η Αδελφότητα, ωστόσο, δεν ήρθε σε επαφή για βοήθεια, ενώ οι τουρκικές Αρχές μετανάστευσης την ενημέρωσαν στις 31/1 ότι ο Abdelhafiz εστάλη στην Αίγυπτο.
Οι Αιγύπτιοι στην Τουρκία, πολλοί από τους οποίους έχουν καταδικαστεί ερήμην τους, εξέφρασαν την έντονη ανησυχία τους για την ασφάλεια της κοινότητάς τους μετά την είδηση της απέλασης του Abdelhafiz, ενώ μέλος της Αδελφότητας δημοσίευσε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης βίντεο κατά της Τουρκίας, ισχυριζόμενος ότι παρέδωσε μέλη της Αδελφότητας κατηγορούμενα για τρομοκρατικές διασυνδέσεις. Με δήλωσή του στο MEE, ο Aktay προσπάθησε να ξεκαθαρίσει ότι η συγκεκριμένη υπόθεση δεν σηματοδοτεί καμία αλλαγή πολιτικής σε αυτό το θέμα. Την ίδια ώρα τα τουρκικά ειδησεογραφικά κανάλια αναφέρουν ότι ο Abdelhafiz δεν ζήτησε προστασία στην Κων/πολη.
Σύμφωνα με τον αναλυτή Said Elhaj το περιστατικό ήταν αποτέλεσμα «λαθών» από τρεις πλευρές: των φίλων του νεαρού στην Τουρκία, του γραφείου της Αδελφότητας στην Κωνσταντινούπολη και τις τουρκικές Αρχές.

Αλλαγή της τουρκικής στάσης απέναντι στη Μουσουλμανική Αδελφότητα;

Εδώ οι απόψεις διίστανται. Κάποιοι πιστεύουν ότι πράγματι ήταν ένα σοβαρό λάθος. Σύμφωνα με τον δημοσιογράφο Burak Bekdil «το “λάθος” ήταν ότι η διοίκηση του Erdoğan δεν περίμενε τον Abdelhafiz, οπότε οι αξιωματικοί για τη μετανάστευση τον αντιμετώπισαν ως μια ακόμη παράνομη είσοδο… ο Erdoğan προφανώς δεν έχει αλλάξει».
Στο ερώτημα του κατά πόσο η έκδοση του Abdelhafiz αποτελεί ένα αρχικό σημάδι ριζικής αλλαγής στην τουρκική πολιτική, ο Bekdil δηλώνει: «Υπάρχουν αρκετοί λόγοι για να πιστέψουμε ότι ο Abdelhafiz δεν εκδόθηκε στην Αίγυπτο ως μέρος επαναπροσδιορισμού της πολιτικής της Τουρκίας. Καταρχάς, ο Erdoğan χαρακτηρίζεται από μια υπερβολική ιδεολογική ακαμψία για να προβεί σε θεμελιώδεις πολιτικές κινήσεις που να τον απομακρύνουν από το πολιτικό ισλάμ – τον βασικό λόγο της ύπαρξής του. Δεύτερον, βρίσκεται μπροστά στις κρίσιμες τοπικές εκλογές της 31ης Μαρτίου και επομένως δεν μπορεί να δυσαρεστήσει τους ισλαμιστές υποστηρικτές του. Όπως σε κάθε προεκλογική περίοδο, έτσι και τώρα για τον Erdoğan είναι η στιγμή να κατακεραυνώσει το Ισραήλ και να αυξήσει τη ρητορική υπέρ της Χαμάς και της Ikhwan. Τρίτον, υπάρχει το Κατάρ, ο πιο ένθερμος περιφερειακός σύμμαχος του Erdoğan και προστάτης του Yusuf al-Qaradawi, ενός κληρικού με έδρα το Κατάρ και καταζητούμενου στην Αίγυπτο για σχέση με τις βίαιες διαμαρτυρίες μετά την ανατροπή του Morsi. Ο al-Qaradawi, μάλιστα, σε ομιλία το 2016, είχε πλέξει το εγκώμιο του Erdoğan.
Ο Μαροκινός εκδότης Ahmed Charai αρχικά αναφέρει ότι υπάρχουν αναλυτές από την Ουάσιγκτον και τον αραβικό κόσμο, που υποστηρίζουν ότι η συγκεκριμένη υπόθεση σηματοδοτεί μια στροφή μακριά από την πολυετή τουρκική υποστήριξη προς την Αδελφότητα. Σύμφωνα με τους ίδιους, η ταχύτητα των γεγονότων δείχνει ότι η υποβόσκουσα πίεση από την Ουάσινγκτον, καθώς και από το Κάιρο και το Ριάντ, ήταν αρκετά έντονη ώστε να ωθήσει την Άγκυρα να δράσει. Η Τουρκία εξακολουθεί να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από επενδύσεις τόσο από τις ΗΠΑ, όσο και από χώρες του Κόλπου, ενώ την ίδια στιγμή χρειάζεται αμερικανική στήριξη στην Παγκόσμια Τράπεζα (στην οποία σύντομα θα ηγηθεί στενός συνεργάτης του Προέδρου Donald Trump), στο IMF και σε άλλους παγκόσμιους οργανισμούς. Επιπλέον, η Τουρκία χρειάζεται ανταλλακτικά και στρατιωτική εκπαίδευση από τις ΗΠΑ.

Συνεχίζει δε εξιστορώντας τις σχέσεις των δύο και εξηγώντας γιατί τελικά είναι άμεσα εξαρτώμενες. Όταν το ΑΚΡ εδραιώθηκε κερδίζοντας μεγαλύτερη πλειοψηφία στις εκλογές του 2007, «αγκάλιασε» δημόσια την Αδελφότητα και την «είδε» ως εργαλείο εξασφάλισης ισχυρότερου ρόλου στα ζητήματα της Μέσης Ανατολής.
Η Άγκυρα, όπως και η Τεχεράνη, υποστήριζε εδώ και καιρό την Αδελφότητα για να αντιμετωπίσει την Σαουδική ιδεολογία του Ουαχαμπισμού, που είναι ένας κοινός εχθρός τόσο για το Ιράν όσο και για την ίδια. Ακόμη σημαντικό είναι και το ότι το κίνημα της Μουσουλμανικής Αδελφότητας είναι διεθνές και η ιδεολογία του είναι συνεπής ή τουλάχιστον δεν έρχεται σε αντίθεση με τις τουρκικές φιλοδοξίες, γεγονός που μετατρέπει την Αδελφότητα σε ένα «βολικό» σύμμαχο για την Τουρκία. Η τουρκική εξωτερική πολιτική κατανοείται καλύτερα ως «νεο-οθωμανική», επεμβαίνοντας σε διαφορετικό βαθμό σε όλες τις περιφερειακές συγκρούσεις. Με τη συμμαχία της με Ιράν και Ρωσία, η Τουρκία επιδιώκει να αντισταθμίσει την επιρροή των ΗΠΑ και της Σαουδικής Αραβίας στον μουσουλμανικό κόσμο.

Σε αυτό το πλαίσιο, η σχέση με τη Μουσουλμανική Αδελφότητα ταιριάζει με την παγκόσμια άποψη του ΑΚΡ που θεωρεί το τέλος του οθωμανικού χαλιφάτου ως κύρια αιτία της παρακμής του μουσουλμανικού κόσμου. Όποια και αν είναι η χώρα καταγωγής τους, οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι ξεπερνούν τον εθνικισμό και προβάλλονται ως ηγέτες όλων των Μουσουλμάνων. Η τουρκική στρατιωτική δύναμη και ιστορία ταιριάζει με το αφήγημα της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, με στόχο ένα διεθνές κίνημα για όλους τους μουσουλμάνους. Σε πολλές αραβικές χώρες, συμπεριλαμβανομένου του Μαρόκου, οι διανοούμενοι της Μουσουλμανικής Αδελφότητας θεωρούν την Τουρκία δεδομένο συμπαραστάτη. Αυτό είναι ένα όπλο που ο Erdoğan δεν θα αφήσει να φύγει, παρά την πίεση της Δύσης, επειδή δίνει στον Τούρκο ηγέτη δύναμη επιρροής σε όλη τη Βόρεια Αφρική και την Εγγύς Ανατολή.

Ενώ η Τουρκία είναι σύμμαχος του ΝΑΤΟ, έχει γυρίσει την πλάτη τόσο στην προσχώρηση στην ΕΕ, όσο και στους στόχους της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ. «Βλέπει» το μέλλον της σαν ένας ισχυρός περιφερειακός «παίκτης» και επομένως ως περιφερειακός φορέας ισχύος θα πρέπει να ασχοληθεί, εκτός από τις υπερδυνάμεις, με το Ιράν και τη Σιιτική ημισέληνο, καθώς και με τις μοναρχίες του Κόλπου και τον Ουαχαμπισμό. Σε αυτή τη διαμόρφωση, ο καθοριστικός παράγοντας είναι η πολιτιστική και ιδεολογική χρησιμότητα της Αδελφότητας για τουρκικούς στόχους. Η ενίσχυση της εξουσίας της Αδελφότητας σηματοδοτεί και ενίσχυση του περιφερειακού ρόλου της Τουρκίας. Ως εκ τούτου, υπάρχει η άποψη ότι είναι πολύ δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι η Άγκυρα εγκαταλείπει τη Μουσουλμανική Αδελφότητα ή ότι ένα μεμονωμένο επεισόδιο επηρεάζει ευρύτερα τη σχέση των δύο. Οι απώλειες από μια τέτοια εγκατάλειψη εκτιμάται ότι θα είναι μεγαλύτερες από ότι το κέρδος για την Τουρκία.

Από την άλλη πλευρά, το Al-Monitor τονίζει το αξιοπερίεργο της όλης υπόθεσης. Όπως αναφέρει, πηγή κοντά στο παλάτι του Erdoğan «κανείς δεν τολμά να υπογράψει ένα έγγραφο έκδοσης χωρίς έλεγχο και επανέλεγχο με τους προϊσταμένους του. Τα ανώτερα κλιμάκια πρέπει να έχουν εγκρίνει αυτήν την απόφαση, αλλιώς δεν θα έκαναν κάτι βιαστικά. Γιατί πρέπει να διακινδυνεύσουν τη δουλειά τους;». Το Al-Monitor, μάλιστα, επιβεβαίωσε μέσω πηγών στην Άγκυρα και την Κων/πολη, ότι κυβερνητικές υπηρεσίες έλεγξαν το θέμα με μέλη της Μουσουλμανικής Αδελφότητας στην Κων/πολη. Η Άγκυρα ισχυρίζεται ότι τους είπαν ότι δεν ήταν μέλος της Αδελφότητας και «επομένως τον στείλαμε πίσω», είπε ανώτερος γραφειοκράτης. Φαίνεται, λοιπόν, ότι επικρατούσε μια βιασύνη. Τα μέλη της Αιγυπτιακής Μουσουλμανικής Αδελφότητας δήλωσαν αμέσως ότι δεν ήταν μέλος και οι τουρκικές Αρχές τον απέλασαν βιαστικά.

Αποκαλυπτικά είναι και όσα ανέφερε ένα νεαρό μέλος της Αιγυπτιακής Μουσουλμανικής Αδελφότητας «… Γνωρίζουμε ότι οι τουρκικές Αρχές έμαθαν σε λιγότερο από 24 ώρες ότι ο Abdelhafiz βρισκόταν σε λίστα «καταζητούμενων» από την Αίγυπτο. Σοκαριστήκαμε όταν ακούσαμε την επόμενη μέρα [18/1] ότι ήταν σε αεροπλάνο για το Κάιρο. Οι φίλοι μου και εγώ ανησυχούμε γι ‘αυτόν, αλλά ανησυχούμε και για το δικό μας μέλλον… Τώρα φοβόμαστε να πάμε σε διαφορετική γειτονιά [λόγω τυχαίων σημείων ελέγχου της τουρκικής αστυνομίας]…. Πιστεύουμε ότι ο Erdoğan δεν ενδιαφέρεται πια τόσο για τους Αδελφούς. Ακούμε από τις πηγές μας στην Αίγυπτο ότι ο Erdoğan προσπαθεί να κάνει αλλαγές με το Κάιρο για διάφορους λόγους. Όλοι αυτοί οι λόγοι οδηγούν στο γεγονός ότι η τουρκική οικονομία πλήττεται σκληρά. Ήταν, λοιπόν, ο Abdelhafiz η πρώτη θυσία σε αυτό το μονοπάτι;». Την ίδια στιγμή και σύμφωνα με πηγές Ισλαμιστών υπάρχουν υποψίες για την ύπαρξη και άλλων «αθόρυβων» απελάσεων από το AKP.

Επιπρόσθετα, υπάρχουν πληροφορίες ότι το περιστατικό αυτό ακολουθήθηκε από μια ακόμη «μυστηριώδη» εξαφάνιση, σύμφωνα με το 7DNews. Αυτή τη φορά, ένα άλλο μέλος της Αιγυπτιακής Μουσουλμανικής Αδελφότητας, ο Nabil Saad, συνελήφθη στο Διεθνές Αεροδρόμιο Ατατούρκ της Κων/πολης, όταν έφτασε από το Σουδάν. Η πηγή ανέφερε επίσης ότι ένα τρίτο μέλος, ο Hisham Abdullah, συνελήφθη τον Αύγουστο για αρκετές ημέρες με τον ίδιο ακριβώς τρόπο. Ο εκπρόσωπος της Αδελφότητας στη Συρία, Zuhair Salem, κρατήθηκε επίσης για τρεις ημέρες στην Κων/πολη προτού απελευθερωθεί μετά από παρέμβαση των υψηλά ιστάμενων μελών της Αδελφότητας.
Σύμφωνα με τον Dr. Mohammad Nur al-Din, ακαδημαϊκό και ερευνητή για τα θέματα της Τουρκίας και Διευθυντή του Κέντρου Στρατηγικών Σπουδών στη Βηρυτό, η έκδοση του Abdelhafiz «είναι πολύ περίεργη». Στη συνέντευξή του στο 7DNews πρόσθεσε ότι «η Αδελφότητα είναι η μόνη παραμένουσα πηγή επιρροής για την Τουρκία». Ταυτόχρονα πρώην Τούρκος αξιωματούχος δήλωσε ότι οι τουρκικές Αρχές κατατάσσουν την Αδελφότητα ως «στρατηγικό και τακτικό πλεονέκτημα».

Παράλληλα και μετά την έκδοση του Abdelhafiz, έκθεση του American Media Institute αποκάλυψε την έντονη πίεση από τη διοίκηση του Προέδρου των ΗΠΑ Trump στην Τουρκία για να αλλάξει την πολιτική της προς την Αδελφότητα και τους Αδελφούς που βρίσκονται στο τουρκικό έδαφος. Η έκθεση αναφέρεται σε μια συμφωνία μεταξύ των δύο χωρών που θα μπορούσε να αλλάξει τη στάση της Τουρκίας απέναντι στην Αδελφότητα και τις παρατάξεις που προέκυψαν από αυτήν στην περιοχή. Επίσης, επισήμανε ότι η έκδοση ενός καταζητούμενου Αιγύπτιου πολίτη πίσω στη χώρα του υποδηλώνει ότι …. αυτό είναι ένα νέο βήμα που επιτρέπει στην Άγκυρα να απορρίψει την παρουσία των Αδελφών στα εδάφη της. Δεν είναι, άλλωστε, τυχαία η δήλωση του ΥΠΕΞ των ΗΠΑ Mike Pompeo στο Fox News για τη Μουσουλμανική Αδελφότητα, όπου τόνισε ότι η Τουρκία «στεγάζει» τρομοκράτες στο έδαφός της. «Η Μουσουλμανική Αδελφότητα έχει πολλά πρόσωπα, τα περισσότερα από τα οποία δεν είναι προς το συμφέρον του αμερικανικού λαού. Εάν οι δράσεις της λάβουν χώρα στην Αίγυπτο ή στην Τουρκία ή οπουδήποτε στον κόσμο, ο Πρόεδρος Trump είναι σαφής, η τρομοκρατία και ο εξτρεμισμός θα ηττηθούν σε οποιαδήποτε μορφή».

Συμπερασματικά, η υπόθεση απέλασης του Abdelhafiz που ενδεχομένως να οφείλεται σε μια σειρά λαθών και παραλείψεων, παρουσιάζει ορισμένα κενά. Οι καταγγελίες ότι έχουν υπάρξει και άλλες «αθόρυβες» απελάσεις και ότι η Τουρκία γνώριζε για τον Abdelhafiz μέσα σε 24ώρες εγείρουν, εφόσον ισχύουν, ορισμένα ερωτήματα. Το γεγονός ότι η Τουρκία δεν βρίσκεται σε ιδιαίτερα πλεονεκτική θέση και δέχεται έντονες πιέσεις, με την οικονομική κρίση που βιώνει και την ανάγκη για επενδύσεις, με την αποτυχία υλοποίησης των σχεδίων της στη Συρία, με την απομόνωσή της από τις έρευνες και εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων στην Ανατολική Μεσόγειο κλπ, μπορεί να οδηγούν σε μια κατά περίπτωση υπαναχώρηση και σταδιακή (ως ένα σημείο) αλλαγή της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής.

Παρ’ όλα αυτά, η απέλαση δεν θεωρείται ότι σηματοδοτεί μια ριζική αλλαγή στην πολιτική και τη στάση της Τουρκίας απέναντι στη Μουσουλμανική Αδελφότητα, καθώς κάτι τέτοιο θα σημάνει απώλεια της αξιοπιστίας και «ήττα» για τον Τούρκο πρόεδρο. Υπενθυμίζεται, άλλωστε, ότι ο Erdoğan άσκησε πρόσφατα δριμεία κριτική τόσο στον Sisi για την εκτέλεση εννέα ατόμων, λέγοντας ότι αρνείται να μιλήσει με κάποιον σαν κι αυτόν, όσο και στην ΕΕ, την οποία χαρακτήρισε ως «υποκριτική». «Υπήρξε μια σύνοδος κορυφής στην Αίγυπτο (25/2). Τα μέλη της ΕΕ και του Αραβικού Συνδέσμου είχαν συγκεντρωθεί μετά από πρόσκληση του πραξικοπηματία Sisi. Η ΕΕ τάσσεται κατά της θανατικής ποινής, η οποία και απαγορεύεται στις χώρες μέλη της. Πώς λοιπόν μπορεί κανείς να μιλήσει για τη δημοκρατία σε αυτά τα κράτη της ΕΕ, τα οποία δέχτηκαν την πρόσκληση του Sisi, ο οποίος και εκτέλεσε εννέα νέους άνδρες την περασμένη εβδομάδα;», δήλωσε ο Erdoğan κατά τη διάρκεια ομιλίας του στην επαρχία Giresun της Μαύρης Θάλασσας.

⃰ Η Χριστίνα Σ. Φλάσκου είναι πτυχιούχος Πολιτικής Επιστήμης & Ιστορίας, κάτοχος Μεταπτυχιακού Τίτλου Διεθνών & Ευρωπαϊκών Σπουδών με ειδίκευση στις Διεθνείς Σχέσεις & Στρατηγικές Σπουδές, Ερευνήτρια στο Κέντρο Ανατολικών Σπουδών του Παντείου Πανεπιστημίου, επικεφαλής της έρευνας «Τουρκία και Συριακή κρίση» στο Ινστιτούτο Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων, Αρθρογράφος έντυπου και διαδικτυακού Τύπου