Βαρώσια η πόλη φάντασμα και το έγκλημα των Τούρκων

Γράφει ο Δημήτρης  Σταυρόπουλος

Ήταν κάποτε το τουριστικό διαμάντι της Κύπρου και ένας από τους πιο δημοφιλείς προορισμούς της Μεσογείου!

Τις ομορφιές της απήλαυσαν χιλιάδες εκδρομείς απ όλο τον κόσμο, ανάμεσα τους διασημότητες όπως  η Ελίζαμπεθ Τέιλορ, ο Ρίτσαρντ Μπάρτον, η Ράκελ Γουέλς και η Μπριζίτ Μπαρντό.

Βαρώσια.

Σήμερα είναι κυριολεκτικά μια πολη- φάντασμα με τον Ερντογαν να στήνει πρόσφατα ένα προκλητικό επικοινωνιακό σώου, αδιαφορώντας για την διεθνή κατακραυγή και την πλήρη καταπάτηση κάθε έννοιας δικαίου με την εισβολή στο νησί πριν από 46 χρόνια.

Εδώ και τέσσερις δεκαετίες τα Βαρωσια και η Αμμόχωστος είναι η ανοικτή πληγή που θυμίζει την εγκληματική πολιτική της Τουρκίας και την προδοτική πολιτική της Χούντας των συνταγματαρχών απέναντι στους αδερφούς Κυπρίους.

Μια  πληγή που θυμίζει την αδυναμία της διεθνούς κοινότητας να επιβάλει το δίκαιο ή, καλύτερα, την επιλεκτική μνήμη της διεθνούς κοινότητας όσον αφορά τις προσπάθειες που πρέπει να αναληφθούν για να ικανοποιηθεί το δίκαιο ενός λαού που βρίσκεται υπό διωγμό, με τα πάτρια εδάφη του υπό την κατοχή του τουρκικού στρατού.
Τα Βαρωσια έχουν ερημωσει, αφού από τις 14 Αυγούστου του 1974 οι Ελληνοκύπριοι κάτοικοί της έχουν εκδιωχθεί, και από τότε το μεγαλύτερο μέρος της πόλης παραμένει κλειστό και ερημωμένο, με τον κατοχικό στρατό να μην επιτρέπει την επιστροφή των νόμιμων κατοίκων του, παρά τα σχετικά ψηφίσματα και τις αποφάσεις των Ηνωμένων Εθνών.

ΞΥΠΝΟΥΝ ΟΙ ΜΝΗΜΕΣ

 Δέσποινα Σάββα, κατάγεται από το Βαρώσι και έζησε τη μέρα της εισβολής και την προσφυγιά:

“Είχαμε ακούσει ότι πήραν την Κερύνεια και κάποιες άλλες περιοχές.

 Ετοίμασα κάποιες βαλίτσες, τα ρούχα των μωρών, γάλατα και τα έβαλα στην πόρτα, ώστε να είμαστε έτοιμοι σε περίπτωση που χρειαστεί να φύγουμε. Όπως και έγινε.

 Μπήκαμε στο αυτοκίνητο και φύγαμε, πήγαμε στα Κοκκινοχώρια και βρήκαμε μία κάμαρα στην αυλή ενός σπιτιού, μας άφησαν να μείνουμε εκεί. σε ένα σπίτι. Μείναμε δύο με τρία βράδια, αλλά δεν κοιμόμασταν από τον φόβο μας.

Ένα βράδυ είδαμε μια μεγάλη φωτιά να ανεβαίνει προς τον ουρανό, προς τη μεριά της Αμμοχώστου.

 Έλεγαν πως ήρθαν από την Ελλάδα και χτυπούσαν την Αμμόχωστο, αλλά ήταν Τούρκοι που χτυπούσαν.

 Βομβάρδιζαν τα ξενοδοχεία, σκοτώθηκε κόσμος.

 Ο άντρας μου ήθελε να φύγουμε, να γυρίσουμε πίσω.

 Ξεκινήσαμε να επιστρέψουμε στο σπίτι μας στο Βαρώσι, αλλά στον δρόμο προς τη Δερύνεια αντιληφθήκαμε ότι κάτι συμβαίνει. Ρωτήσαμε σε ένα καφενείο εκεί κοντά τι συνέβη και μας είπαν πως προηγουμένως πέρασαν πέντε μεγάλα τανκς με τουρκική σημαία και μπήκαν στα χωράφια.”

 Γιώτα Γιώρκα

«Τη μέρα της εισβολής στις 14 Αυγούστου ξεκίνησαν να βομβαρδίζουν τη πολη. Κατά το μεσημέρι ξεκινήσαμε να φύγουμε και πήγαμε προς τα χωράφια. Δεν προλάβαμε να πάρουμε τίποτα, ήμασταν με τις παντόφλες.

 Δεν πιστεύαμε ότι θα φύγουμε από το σπίτι μας και ότι δεν θα γυρίσουμε ξανά, δεν μπορούσαμε να το φανταστούμε. Νομίζαμε ότι θα φεύγαμε για τους βομβαρδισμούς και ότι θα επιστρέφαμε.

Όλοι τους πίστευαν πως είναι παροδικό, πως μόλις τελειώσει όλο αυτό θα γυρίσουν στα σπίτια τους και θα επιστρέψουν στη ζωή τους.»

Το άνοιγμα του παραλιακού μετώπου της πόλης των Βαρωσίων στην Κύπρο από την Τουρκία, έφερε ξανά στο προσκήνιο το κυπριακό ζήτημα, που αν και έχουν περάσει 46 χρόνια, δεν εχει σημειωθεί καμία ουσιαστική πρόοδος.

Τα Βαρώσια (ή Βαρώσι) βρίσκονται στο νότιο τμήμα της Αμμοχώστου, μίας από τις έξι επαρχίες της Κύπρου, την οποία γεωγραφικά συναντάμε στο ανατολικό τμήμα του νησιού, στον κόλπο.

Τα Βαρώσια δημιουργήθηκαν σταδιακά, κατά την εποχή της Τουρκοκρατίας, όταν, μετά την κατάληψη της Αμμοχώστου από τους Τούρκους το 1571, οι Έλληνες κάτοικοι της Αμμοχώστου εξεδιώχθησαν από την εντός των τειχών πόλη για λόγους ασφαλείας των Τούρκων κατακτητών, και εγκαταστάθηκαν νοτιότερα, έξω από τα τείχη.

Η περιοχή στην οποία αναπτύχθηκαν τα Βαρώσια ήταν γνωστή πριν από την περίοδο της Τουρκοκρατίας ως “Κήποι της Αμμοχώστου”, επειδή στην έκταση εκείνη υπήρχαν εκτεταμένες καλλιέργειες οπωροφόρων δέντρων κατά τις περιόδους της Φραγκοκρατίας και της Βενετοκρατίας. 

Οι Βενετοί διέταξαν το 1570 την πλήρη καταστροφή των κήπων εκείνων και το κόψιμο όλων των δέντρων για δημιουργία έρημης έκτασης ενόψει της τουρκικής επίθεσης κατά της Αμμοχώστου.

ΔΙΕΘΝΗΣ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΣ

Κατά τη δεκαετία του ’70 τα Βαρώσια παρουσίασαν αλματώδη εμπορική και βιομηχανική ανάπτυξη, ενώ αποτελούσαν κορυφαίο τουριστικό προορισμό και το μεγαλύτερο τουριστικό θέρετρο της Κύπρου.

Η πόλη έσφυζε από ζωή και για να μπορεί να δεχτεί τη σωρεία τουριστών που κατέφθαναν στο νησί, χτίστηκαν πολλά, καινούργια, ψηλά κτίρια και πολυώροφα ξενοδοχεία. 

Ειδικά την περίοδο 1970 με 1974 η Αμμόχωστος και οι περιοχές της αποτελούσαν ένα κοσμοπολίτικο μέρος, με ανοδική πορεία, με πολλούς ξένους επισκέπτες να τη χαρακτηρίζουν «Côte d’Azur της Κύπρου».

Η τεράστια ανάπτυξη της περιοχής και ο κοσμοπολίτικος αέρας της, διακόπηκαν απότομα το καλοκαίρι του 1974, όταν οι Τούρκοι κατακτητές εισέβαλαν στο νησί. Πριν την Τουρκική εισβολή στην Κύπρο, η πόλη των Βαρωσίων είχε πληθυσμό 39.000 κατοίκων.

Η πόλη της Αμμοχώστου και τα Βαρώσια παραμένουν εγκαταλελειμμένα όλα αυτά τα χρόνια. 

Λόγω της μη αξιοποίησής τους, τα ψηλά κτίρια και τα ξενοδοχεία πλέον καταρρέουν, τα πάντα έχουν σκουριάσει και τα φυτά έχουν εισχωρήσει σε παρατημένες κατοικίες και πεζοδρόμια. Μάλιστα, θαλάσσιες χελώνες έχουν θεαθεί να κάνουν φωλιές στις εγκαταλελειμμένες παραλίες.

ΤΟ ΨΗΦΙΣΜΑ ΤΟΥ ΟΗΕ

Το ψήφισμα 550 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών του 1984 παραχώρησε την διαχείριση των Βαρωσίων στα Ηνωμένα Έθνη με σκοπό να γίνει επανεγκατάσταση των κατοίκων των Βαρωσίων και μόνο, που είχαν εκδιωχθεί.

Συγκεκριμένα, το ψήφισμα 550 αναφέρει ότι «θεωρεί τις προσπάθειες για εγκατάσταση οποιουδήποτε τμήματος των Βαρωσίων από ανθρώπους άλλους εκτός από τους κατοίκους του απαράδεκτη και καλεί σε μεταφορά αυτής της περιοχής υπό τη διαχείριση των Ηνωμένων Εθνών».

Το τουρκικό κράτος δεν συμμορφώθηκε, αλλά κράτησε τα Βαρώσια ως «διαπραγματευτικό χαρτί», με την ελπίδα να πείσει τους κατοίκους της Κύπρου να αποδεχτούν μια επίλυση του Κυπριακού ζητήματος με τους δικούς τους όρους. Ένα τέτοιο σχέδιο επίλυσης ήταν το Σχέδιο Αννάν, το οποίο η πλειονότητα των Ελληνοκυπρίων απέρριψε χαρακτηρίζοντάς το άδικο.

Τα επόμενα χρόνια έως και πρόσφατα, όντως τα Βαρώσια αποτέλεσαν το κύριο «διαπραγματευτικό χαρτί» στα χέρια της Τουρκίας. 

Δίνοντας υποσχέσεις πως θα επιστρέψει το Βαρώσι στους κατοίκους της και ζητώντας ανταλλάγματα, η Κυπριακή Δημοκρατία παραχώρησε αρκετές φορές δικαιώματα στις κατοχικές δυνάμεις, ελπίζοντας πως αυτές οι υποσχέσεις θα γίνονταν πραγματικότητα.

Ωστόσο, η Τουρκία σήμερα όχι μόνο απέχει από τις συνομιλίες και τις διαπραγματεύσεις για το κυπριακό ζήτημα, αλλά προχώρησε στο παράνομο άνοιγμα του παραλιακού μέτωπο των Βαρωσίων.

Η ΔΙΚΑΙΗ ΑΓΑΝΑΚΤΗΣΗ

Το άνοιγμα του παραλιακού μετώπου προκάλεσε τις σφοδρές αντιδράσεις των Ελληνοκυπρίων και των προσφύγων που εγκατέλειψαν τα Βαρώσια και την Αμμόχωστο το 1974, οι οποίοι την ίδια μέρα του ανοίγματος του παραλιακού μετώπου, προχώρησαν σε συμβολική εκδήλωση διαμαρτυρίας στο κατοχικό οδόφραγμα της Δερύνειας, κρατώντας πανό που έγραφαν συνθήματα όπως “Θέλω πίσω την πόλη μου”

Το Σάββατο (10/10) το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ κάλεσε την Τουρκία να αναιρέσει την απόφασή της, ενώ ο Πρόεδρος επαναβεβαίωσε την προσήλωση του Συμβουλίου Ασφαλείας στα Ψηφίσματα 550 και 789. Επιπλέον κάλεσε τους Ελληνοκύπριους και τους Τουρκοκύπριους, αλλά και τις εγγυήτριες δυνάμεις να ξεκινήσουν διάλογο.

Ωστόσο, για άλλη μια φορά η απάντηση από την Τουρκία ήταν αρνητική, επικρίνοντας την απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας και αναφέροντας πως η διεθνής κοινότητα πρέπει να λάβει υπόψη τα γεγονότα στο νησί και όχι την προπαγάνδα των Ελληνοκυπρίων.

Αυτή τη στιγμή η ελπίδα των Ελληνοκυπρίων για επιστροφή ή για επανεγκατάσταση σβήνει, καθώς όλα μοιάζουν πως χάθηκε ένα ακόμη “διαπραγματευτικό χαρτί”, που κρατούσε ζωντανό τον πόθο τους.

Πηγές

News 247

Το ποντίκι

LIFO