Πολιτικός Επιστήμονας
Μέλος Π.Σ Πράττω
Η Δημοκρατία, έννοια πολύτιμη, κληροδότημα της αρχαίας φιλοσοφικής σκέψης, φέρει τεράστιο ιστορικό φορτίο. Δεν έχει εχθρούς γιατί όλοι δηλώνουν με αναίδεια δημοκράτες: από αιμοσταγείς δικτάτορες, νεοαποικιοκράτες, εκλεγμένους ή μη δυνάστες, έως ποικίλους σύγχρονους πολιτικούς.
Στο όνομά της έγιναν εξεγέρσεις, επαναστάσεις, συγκρούσεις. Χύθηκε άφθονο αίμα για την εδραίωσή της και άφθονο μελάνι για τον προσδιορισμό της. Όμως, η κακοποίησή της ανά τους αιώνες, την έχουν καταντήσει ανάπηρη, πάσχουσα από σοβαρό υποκείμενο νόσημα, που συνήθως είναι επιμελώς κρυμμένο πίσω από λαμπερές ετικέτες.
Μία φιλοσοφική συζήτηση για τα αγαθά της δημοκρατίας είναι ανεξάντλητη, αλλά εμπεριέχει κάποια βασικά συστατικά έτσι ώστε, χωρίς νομιναλισμούς, να τιμάται στοιχειωδώς η έννοια. Αυτά είναι τόσο απλά, όσο απλός θα μπορούσε να είναι ο βίος ενός λαού για να μπορεί να είναι ζωντανός, δημιουργικός και να μεγαλουργεί: δικαίωμα όλων των παιδιών και νέων στην καλύτερη δυνατή εκπαίδευση με ίσες ευκαιρίες, δικαίωμα όλων των πολιτών σε άρτια δημόσια και δωρεάν υγεία και περίθαλψη χωρίς να αποτελεί εμπόρευμα, δικαίωμα στην εργασία με ακλόνητους όρους υπέρ των εργαζομένων, δικαίωμα στην ολόπλευρη ασφάλεια και στην ακηδεμόνευτη ενημέρωση.
Άνοιξη, 2020. Ένας ακόμα ιός, με κορώνα αυτή την φορά, στάθηκε ικανός να ανακατέψει ολόκληρο τον πλανήτη, με τις χώρες να προσπαθούν να αποδείξουν ποια είναι πιο δημοκρατική από την άλλη, ενώ, παράλληλα, προσπαθούν να περιθάλψουν, να θάψουν, -ή να αποσιωπήσουν- τους νεκρούς τους. Ουσιαστικά, να αποσιωπήσουν τον θανάσιμο συνδυασμό φτώχειας και ιού, συνδυασμό κατάρρευσης όλων των παραπάνω βασικών συστατικών της δημοκρατίας με τον ιό.
Στη γενέτειρά της, την Ελλάδα, η δημοκρατία ακολούθησε όλες τις ιστορικές περιπέτειες της χώρας: εδραιώθηκε, τιμήθηκε, μάτωσε, μπήκε στον γύψο, στο απόσπασμα, καταπατήθηκε. Άντεξε, τελικά, αλλά τραυματισμένη, πάσχουσα από το υποκείμενο νόσημα.
Η πανδημική κρίση βρήκε την χώρα μας γονατισμένη, ήδη, από προγενέστερη οικονομική λαίλαπα που ενέσκηψε τα τελευταία χρόνια και επέφερε φτωχοποίηση του πληθυσμού, απώλεια του κοινωνικού κράτους, κατάφορη καταπάτηση κεκτημένων κοινωνικών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Παιδιά δεν πήγαιναν καθαρά και χορτάτα στο σχολείο, ασθενείς μετρούσαν τα λιγοστά χρήματά τους για να θεραπευτούν. Στρατιά ανέργων μετρούσαν τις πληγές τους, ενώ νοικοκυραίοι μετατράπηκαν σε αστέγους, νεόπτωχους. Θόλωσε πάλι η δημοκρατία.
Στο πληγωμένο ήδη σώμα του ελληνικού λαού, ήρθε να προστεθεί το δίλημμα «ζωή ή θάνατος» και να εφαρμοστεί το δόγμα «μένουμε σπίτι». Η εικόνα επιδεινώθηκε. Το καθολικό lock down οδηγεί σε δημοκρατικό black out. Το Κοινοβούλιο υποκαταστάθηκε από Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου, η οικονομία κατέβασε ρολά. Το σύστημα της δημόσιας υγείας, βαθύτατα υποβαθμισμένο, κλήθηκε να αποδείξει –εν μέσω μασκών και νεκρών- ότι είναι μέγα σφάλμα η επιδιωκόμενη ιδιωτικοποίησή του. Το εκπαιδευτικό σύστημα και όλη η εκπαιδευτική κοινότητα (δάσκαλοι, μαθητές, γονείς), με χιλιάδες εγγενή και χρόνια προβλήματα, κλήθηκε να μετρήσει τις γνώσεις του στις νέες τεχνολογίες, να μετρήσει αν διαθέτουν τα σχολεία και τα νοικοκυριά αρκετό αριθμό ηλεκτρονικών υπολογιστών, αρκετό ρεύμα, αρκετά τετραγωνικά –απειλούμενα από πλειστηριασμούς- για τον εγκλεισμό, να υπολογίσουν αν μπορούν να πληρώσουν το ενοίκιο –απειλούμενα από εξώσεις-. Με μισθούς και μεροκάματα σε καθολική αναστολή, παρουσιάστηκαν φαινόμενα προσωπολατρίας «ειδικών», υπερπλεόνασμα αυταρχισμού των αστυνομικών δυνάμεων, καθώς και επιλεκτική και καθοδηγούμενη ενημέρωση. Το μέλλον έγινε σκοτεινό και αβέβαιο και η δημοκρατία άρχισε πάλι να αιμορραγεί.
Το πολίτευμά μας είναι δημοκρατικό, αλλά δείχνει να πάσχει από την σοβαρή υποκείμενη νόσο. Επειδή όμως «θέλει αρετήν και τόλμην και η δημοκρατία», είναι επείγον να θεραπευθεί, γιατί αλλιώς κινδυνεύει να διασωληνωθεί!
Η δημοκρατία δεν είναι απλώς μία έννοια, ένα πολίτευμα. Είναι μία παραλλαγή της καλής συμπεριφοράς. Είναι η αταλάντευτη προσήλωση στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια και η εκπλήρωση, καταρχήν, των παραπάνω βασικών συστατικών. Είναι “state of mind”, αντίληψη όμως πολύ βαθύτερη από μία ωραία τουριστική παραλία! Είναι απαίτηση, ώστε να μην φωνάζουν οι λαοί «δεν μπορώ να αναπνεύσω», κυριολεκτικά και μεταφορικά!
Βεβαίως και εκτός συνόρων μετρήθηκαν οι «δημοκρατίες» με αφορμή την πανδημία. Προέκυψαν δε και αναγκαστικές συγκρίσεις σε διεθνές επίπεδο: Έτσι, οι «δυτικές» δημοκρατίες συγκρίθηκαν με τρίτες χώρες ως προς την περιβόητη υγειονομική καμπύλη. Δειγματοληπτικά αναφέρω: η Κούβα συγκρίθηκε με την Σουηδία, και έδειξε υπεροχή της Κούβας. Το Βιετνάμ συγκρίθηκε με τις ΗΠΑ, και έδειξε υπεροχή του Βιετνάμ! Βέβαια, αυτή την υπεροχή την έχουμε δει και στο παρελθόν, όχι με μάσκες αλλά με ανεξάντλητη δύναμη ψυχής !!
