Τα ναρκοπέδια του Αιγαίου!

Γράφει ο Δημήτρης Σταυρόπουλος

Ακούγεται παράλογο, έως εξωφρενικό.
Εβδομήντα επτά χρόνια μετά το τέλος του Β Παγκοσμίου Πολέμου και στην χώρα μας, υπάρχουν ακόμα φονικά απομεινάρια εκείνης της εποχής!
Αόρατες παγίδες, σκορπισμένες στα βουνά και τις θάλασσες που ανά πάσα στιγμή μπορεί να προκαλέσουν τον θάνατο και την καταστροφή.
Πρόκειται για νάρκες που έθαψαν ή πόντισαν οι Ιταλοί και οι Γερμανοί στην διάρκεια της κατοχής, οι οποίες μπορεί να είναι σκουριασμένες και οι πιο πολλές ανενεργές πια, αλλά δεν παύουν να αποτελούν ένα ολέθριο κίνδυνο!
Σύμφωνα με τα στοιχεία που συγκέντρωσε πριν από μερικά χρόνια το Διεθνές Παρατηρητήριο Ναρκών από το
ελληνικό υπουργείο Εθνικής Άμυνας, υπάρχουν υποψίες για 41 περιοχές με θαμμένες νάρκες και πολεμικό υλικό που είναι επικίνδυνο να εκραγεί ανά πάσα
στιγμή.
ΤΟ 2001 η χώρα μας αποκάλυψε στο Διεθνές Παρατηρητήριο Ναρκών και την
ύπαρξη ναρκοθετημένων περιοχών σε τουλάχιστον εννέα νησιά του Αιγαίου,
αναφέροντας μόνο την ύπαρξη ναρκοπεδίου στη Γυάρο.
Το 2005 όμως ανακοινώθηκε πως αποδόθηκαν «καθαρά» από νάρκες και λοιπά πυρομαχικά 900.000 τ.μ. στη Ρόδο, 4.700 τ.μ. στην Κω, 16.350 τ.μ. στη Λήμνο,
148.860 τ.μ. σε περιοχή της Χαλκίδας, ενώ ανακοινώθηκε και καθαρισμός
ναρκοπεδίου στη Ζάκυνθο έκτασης 28.860 τ.μ.
Το υπουργείο Εθνικής Άμυνας ωστόσο
δεν διευκρίνισε αν στις περιοχές αυτές υπάρχουν και άλλα ναρκοπέδια.

ΟΙ ΝΑΡΚΕΣ ΤΩΝ ΚΑΤΑΚΤΗΤΩΝ ΣΤΟ ΑΙΓΑΙΟ

Μετά την απελευθέρωση της ηπειρωτικής Ελλάδας από τους Γερμανούς και το τέλος του Β’ ΠΠ που ακολούθησε, στα δεκάδες ναρκοπέδια τα οποία είχαν ποντιστεί στους θαλάσσιους διαύλους, στους κόλπους και γύρω από τις μήκους 15.000 km ακτές μας, υπολογίστηκε ότι υπήρχαν περίπου 17.420 νάρκες διαφόρων τύπων.
Στα χρόνια που ακολούθησαν 6.220 θαλάσσιες νάρκες καταστράφηκαν από τη δράση των ελληνικών ναρκαλιευτικών. Πολλές ακόμα καταστράφηκαν από τις καιρικές συνθήκες, αλλά και από τη φθορά του χρόνου.
Ακόμα και σήμερα λοιπον,είναι πιθανόν κάποια από αυτά τα τρομερά και ύπουλα υποθαλάσσια οπλικά συστήματα, να παραμένουν σε κάποια σημεία του βυθού των ελληνικών θαλασσών ως θλιβερά απομεινάρια της εποχής του πολέμου.
Μετά την έναρξη του Ελληνο-ιταλικού πολέμου, την 28η Οκτωβρίου 1940, πλοία του Ελληνικού Ναυτικού πόντισαν ναρκοπέδιο στην περιοχή μεταξύ της Αίγινας και των Φλεβών, για να αποκλειστεί η προσέγγιση εχθρικών σκαφών στον Σαρωνικό.
Αλλα ναρκοπέδια ποντίστηκαν επίσης σε θαλάσσιες προσβάσεις και διαύλους για αμυντικούς σκοπούς.
Την ίδια περίοδο στη νοτιοανατολική άκρη του Αιγαίου, τα Δωδεκάνησα, οι Ιταλοί πόντισαν τα δικά τους ναρκοπέδια για να περιορίσουν τη δράση του Βρετανικού Στόλου Μεσογείου εναντίον των νησιών τα οποία είχαν υπό την κατοχή τους.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν τα πυκνά και τακτικά οργανωμένα ναρκοπέδια των Ιταλών γύρω από το μεγάλης τότε στρατηγικής σημασίας νησί της Λέρου, όπου είχαν εγκαταστήσει αεροναυτικές βάσεις και μεγάλο αριθμό οχυρώσεων, όπως επίσης και στη Ρόδο. Κατά τη διάρκεια του πολέμου βρετανικά σκάφη επιφανείας, αεροσκάφη και υποβρύχια, προέβησαν σε ποντίσεις ναρκών σε θαλάσσιες περιοχές της Ελλάδας στις οποίες επιχειρούσαν σκάφη του Αξονα.
Μέχρι το καλοκαίρι του 1944 η έκβαση του πολέμου σε όλα τα μέτωπα ήταν σε βάρος των Γερμανών, και έτσι οι ναυτικές μονάδες τους προχώρησαν στην πόντιση χιλιάδων ακόμα ναρκών στο Αιγαίο και σε άλλες παράκτιες περιοχές της Ελλάδας.

ΠΟΥ ΚΑΡΑΔΟΚΕΙ Ο ΘΑΝΑΤΟΣ

Πριν ακόμα τελειώσει ο πόλεμος άρχισε η εκκαθάριση των θαλάσσιων ναρκοπεδίων στην Ελλάδα.
Η εκκαθάριση αυτή σχεδιάστηκε ανά περιοχή με ιεράρχηση των προτεραιοτήτων της ναυσιπλοϊας, των διαθέσιμων μέσων και με γνώμονα τις αντι-ανταρτικές επιχειρήσεις οι οποίες διεξάγονταν στην ξηρά.
Μόλις τελείωσαν οι επιχειρήσεις, παραδόθηκαν από τα γερμανο-ιταλικά επιτελεία στοιχεία και χάρτες για τα ναρκοπέδια που υπήρχαν στην Ελλάδα.
Τα περισσότερα από αυτά είχαν ποντιστεί κατά το πρώτο εξάμηνο του 1944 και είχαν δημιουργήσει στις ελληνικές θάλασσες δύο μεγάλες ναρκοθετημένες ζώνες:
Η πρώτη ήταν στο Αιγαίο και άρχιζε από τα Δαρδανέλλια, συνέχιζε στις Κυκλάδες και έφθανε έως τα Δωδεκάνησα και την Κρήτη.
Η δεύτερη ζώνη ναρκοπεδίων περιέβαλλε ασφυκτικά τις παράκτιες περιοχές από την Κέρκυρα έως την Αλεξανδρούπολη!
Τα στοιχεία που δόθηκαν για τα ναρκοπέδια αυτά ήταν σε γενικές γραμμές ακριβή και στους χάρτες τους αναφέρονταν οι γεωγραφικές συντεταγμένες των θέσεών τους, ο αριθμός των ναρκών και επιπλέον τα ονόματα των γερμανικών και ιταλικών σκαφών τα οποία τις πόντισαν. Συμπληρωματικά στοιχεία επίσης παραδόθηκαν από τους Βρετανούς και αφορούσαν τις νάρκες οι οποίες είχαν ποντιστεί από δικά τους μέσα κατά τη διάρκεια του πολέμου.
Η αποχώρηση των κατοχικών στρατευμάτων από την Ελλάδα, τον Οκτώβριο του 1944, έθεσε λοιπόν, τέλος στη «σπορά του κακού» στις ελληνικές θάλασσες, οι οποίες έβριθαν πλέον από χιλιάδες νάρκες κάθε είδους και τύπου. Ως παράδειγμα των μεγάλων ναρκοπεδίων που είχαν ποντιστεί κατά τη διάρκεια του πολέμου, διαπιστώθηκε ότι στην ευρύτερη περιοχή του Σαρωνικού και του νοτίου Ευβοϊκού υπήρχαν 1.290 αγκυροβολημένες νάρκες επαφής σε βάθος δύο έως είκοσι μέτρων από την επιφάνεια της θάλασσας και 278 μαγνητικές νάρκες βυθού!
Το δεύτερο εξάμηνο του 1946 τα ελληνικά ναρκαλιευτικά επικέντρωσαν τις προσπάθειές τους προς εκκαθάριση ναρκοθετημένων περιοχών στις Κυκλάδες, όπου ανάλογες επιχειρήσεις είχαν αρχίσει από το 1945.
Γύρω από τη Μήλο ο 2ος Στολίσκος Ναρκαλιευτικών κατέστρεψε 100 περίπου αγκυροβολημένες νάρκες, ενώ στον θαλάσσιο χώρο μεταξύ Τήνου, Μυκόνου, Σύρου και Πάρου, η «συγκομιδή» των σκαφών ήταν πτωχή λόγω του αποτελεσματικού έργου που είχε πραγματοποιηθεί εκεί κατά το προηγούμενο έτος από άλλα ναρκαλιευτικά.
Πολύ περισσότερη όμως εργασία περίμενε τα πληρώματα των ελληνικών σκαφών γύρω από τη Νάξο, ιδίως στο λιμάνι της και στην ευρύτερη περιοχή του.
Την εκκαθάριση των γερμανικών ναρκοπεδίων εκεί ανέλαβε το ναρκαλιευτικό «Λευκάς» (ΝΑ 2068), το οποίο έφερε σε πέρας το έργο του με εξαιρετικές δυσκολίες, εξαιτίας των αβαθών υδάτων που έπρεπε να ερευνήσει, έως τις παραμονές των Χριστουγέννων του 1946.
Χιλιάδες ακόμα νάρκες υπήρχαν ωστόσο, στην περιοχή του Θερμαϊκού, του Αργολικού, του Πατραϊκού, του Κυπαρισσιακού, του Παγασητικού, του Αμβρακικού και του κόλπου της Καλαμάτας, στην είσοδο του όρμου της Σούδας, του λιμανιού του Ηρακλείου και της Αλεξανδρούπολης, στο στενό των Κυθήρων και γύρω από τα μεγάλα νησιά και τους θαλάσσιους διαύλους του Αιγαίου και του Ιονίου πελάγους.

ΟΙ ΝΑΡΚΕΣ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΛΙΑ ΤΗΣ ΠΡΕΒΕΖΑΣ

Πριν λίγο καιρό, ο πρόεδρος της τοπικής κοινότητας του Μύτικα οπου βρίσκεται η μαγευτική παραλία Μονολίθι Νίκος Ντίτσιος, είχε βρει δύο νάρκες, ενώ άλλες 10 εντοπίστηκαν μετά την υποχώρηση των υδάτων, στις όχθες ενός παρακείμενου ρέματος.
Μόλις ανακάλυψε τις νάρκες ενημέρωσε την αστυνομία και παράλληλα έστειλε έγγραφο στη στρατιωτική υπηρεσία στα Ιωάννινα, ζητώντας τη συνδρομή του ΤΕΝΞ.
«Το Μονολίθι είναι μια τεράστια αμμουδιά που συγκεντρώνει χιλιάδες τουρίστες και ντόπιους κάθε χρόνο.
Την είχαν ναρκοθετήσει οι Γερμανοί, επειδή φοβούνταν πως θα κάνουν εδώ απόβαση οι Ιταλοί, αλλά το 1943 Γερμανοί και Ιταλοί, που ήταν μαζί, βομβάρδισαν με όλμους μια συστάδα βράχων που προεξείχαν από την ακτή και τους διέλυσαν. Έμεινε ένας βράχος, ο οποίος έδωσε το όνομά του στην ακτή» είχε δηλώσει ο δήμαρχος.
«Το θέμα είναι να καθαρίσει η περιοχή πριν έρθουν οι τουρίστες.
Είναι επικίνδυνο να υπάρχουν εδώ οι νάρκες.
Φανταστείτε τι θα γίνει αν κάποιος χτυπά το κοντάρι της ομπρέλας θαλάσσης για να το σταθεροποιήσει στην άμμο και χτυπήσει σε νάρκη», είπε….

Πηγή

News now

Ο ΑΓΝΩΣΤΟΣ ΠΑΤΡΑΙΚΟΣ