Τα μαχητικά αεροσκάφη της ΠΑ που έγραψαν τη δική τους ιστορία…

Γράφει ο Δημήτρης  Σταυρόπουλος

Δεν είναι απλώς λαμαρίνες αλουμίνιο και ατσάλι που όταν παλιώσουν και σκουριάσουν, πεθαίνουν σε ένα υπόστεγο και γίνονται μεταχειρισμένα ανταλλακτικά και παλιοσίδερα!

Δεν είναι μόνο θόρυβος, κηροζίνη, καλώδια,, κονσόλες, πάνελ, κεραίες, καλύπτρες, πηδάλια, ποδοστηρια, μοχλοί ηλεκτρονικά όργανα, μηχανές που μουγκρίζουν, βόμβες, πύραυλοι, ιδρώτας και μυρωδιά από ανάμενα ελαστικά μετά από μια βαριά προσγείωση!

Είναι η δεύτερη ψυχή των πιλότων, οι σύντροφοι τους στην μοναξιά των αιθέρων που δάμασαν τη δύναμη τους, νίκησαν μαζί τους  τον φόβο τους σε μια αερομαχία, ζαλίστηκαν αγκαλιά  από τα G, και τα χάιδεψαν με αγάπη μετά το τέλος μιας δύσκολης αποστολής.

Είναι-όσο κι αν ακούγεται υπερβολικά συναισθηματικό- τα αδέλφια του κάθε ιπτάμενου αξιωματικού!

Η Πολεμική Αεροπορία χρησιμοποίησε μέχρι σήμερα μια εντυπωσιακή ποικιλία αεροσκαφών υπό διάφορες επιχειρησιακές συνθήκες, σε όλα τα μέτωπα, στην ειρήνη και στον πόλεμο. Πολλά από αυτά συνδέθηκαν με ορισμένες από τις πιο δραματικές στιγμές της νεώτερης ιστορίας μας, ενώ άλλα, λιγότερο γνωστά, αφού πρόσφεραν τις υπηρεσίες τους πέρασαν στην αφάνεια.

ΤΑ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΜΑΧΗΤΙΚΑ ΤΗΣ Π.Α

 

Airco de Havilland D.H. 4

Βομβαρδιστικό

Πλήρωμα: 2

Αριθμός σε υπηρεσία: 5

Χώρα Κατασκευής: Μεγάλη Βρετανία

Περίοδος σε υπηρεσία: 1918-1922

Μαζί με τα D.H.9 και τα Sopwith Camel αποτέλεσαν το βασικό υλικό του Ναυτικού Αεροπορικού Σώματος κατά την Μικρασιατική εκστρατεία. Έφθασαν στον Μούδρο κατά τον Οκτώβριο του 1918 και παραδόθηκαν καινούργια σε ελληνικά χέρια.

 Μεταστάθμευσαν στο Τατόι, όπου και καταστράφηκε ένα στις 19 Μαΐου 1919, ενώ αργότερα κάποια στάλθηκαν στην Μικρά Ασία για τις εκεί πολεμικές ανάγκες, όπου παρέμειναν τουλάχιστον για ένα χρόνο. 

Το τελευταίο γνωστό στοιχείο που υπάρχει για τη δράση τους αφορά την πτώση ενός στη θάλασσα και την επιστροφή ενός άλλου για επισκευή, στις 19 Απριλίου 1920, ενώ μετά την εκστρατεία όσα είχαν απομείνει μάλλον παροπλίστηκαν.

 

Astra Hydroplane

Αναγνωριστικό

Πλήρωμα: 2

Αριθμός σε υπηρεσία: 1

Χώρα Κατασκευής: Γαλλία

Περίοδος σε υπηρεσία: 1912-1914

Το Astra Hydroplane υπήρξε το πρώτο αεροπλάνο του Ελληνικού Ναυτικού και το πρώτο ελληνικό υδροπλάνο, πέρα από τη βραχύβια μετατροπή του Farman F.7 από τον Δημήτριο Καμπέρο. 

Ονομάστηκε επίσημα ‘‘Ναυτίλος’’ στις 11 Νοεμβρίου 1912 στο Φάληρο, όπου και έγιναν οι πρώτες πτήσεις του με τον Γάλλο πιλότο Guinard. 

Στη συνέχεια μεταστάθμευσε στο Μούδρο της Λήμνου. 

Επί μακρόν θεωρούνταν, λανθασμένα, ως το αεροπλάνο με το οποίο εκτελέστηκε η αναγνωριστική πτήση πάνω από τα Δαρδανέλλια και τον τουρκικό στόλο με πιλότο τον Μιχαήλ Μουτούση. Φωτογραφίες του 1914 δείχνουν τμήματά του, κάτι που σημαίνει ότι είχε ήδη παροπλιστεί.

Maurice Farman Hydroplane ή Hydravion/F-7

Αναγνωριστικό

Οπλισμός : 1 πολυβόλο

Πλήρωμα: 2

Αριθμός σε υπηρεσία: 1

Χώρα Κατασκευής: Γαλλία

Ένα Maurice Farman 7, το οποίο μετατράπηκε σε υδροπλάνο, εκτέλεσε την πρώτη αποστολή Ναυτικής Συνεργασίας παγκοσμίως. 

Στις 24 Ιανουαρίου 1913, με πιλότο τον Μ. Μουτούση και παρατηρητή τον Αρ. Μωραϊτίνη, εκτέλεσε με επιτυχία τολμηρή αναγνωριστική πτήση πάνω από τα στενά του Ναγαρά, με σκοπό την εξακρίβωση των θέσεων του οθωμανικού στόλου. 

Το αεροσκάφος καταστράφηκε την 3η Μαρτίου 1913 στο Παλαιό Φάληρο, όταν η ζώνη ασφαλείας του πιλότου Μ. Μουτούση πιάστηκε στο χειριστήριο, με αποτέλεσμα ο πιλότος να χάσει τον έλεγχο του αεροπλάνου και να πέσει στη θάλασσα.

 Κατά την περίοδο του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου χρησιμοποιήθηκαν 6 Maurice Farman τύπου F-7.

 

PZL P.24F/G

Μαχητικό

Πλήρωμα: 1

Αριθμός: 36

Χώρα Κατασκευής: Πολωνία

Περίοδος χρήσης: 1936 – 1941

Τα αεροπλάνα που σήκωναν το βάρος των εναέριων μαχών κατά το εξάμηνο του Ελληνοϊταλικού Πολέμου ήταν τα τριάντα έξι PZL P.24F και G της 21ης, 22ης και 23ης Μοίρας Διώξεως της Ελληνικής Βασιλικής Αεροπορίας.

Το συμβόλαιο για την προμήθεια των P.24 υπογράφηκε τον Σεπτέμβριο του 1936, με την παράδοση να ολοκληρώνεται τον Μάιο του 1937, λόγω καθυστερημένης παράδοσης των πυροβόλων LK 32 από την Τσεχοσλοβάκικη εταιρεία κατασκευής.

 Τα αεροσκάφη είχαν την τυπική διαμόρφωση, , περιλαμβάνοντας ασύρματο γερμανικής κατασκευής και σύστημα οξυγόνου αμερικανικής κατασκευής.

Εκτός από 11 αεροπλάνα που καταστράφηκαν στο έδαφος, τα υπόλοιπα καταρρίφθηκαν σε αερομαχίες, επανδρωμένα ενίοτε με νέους και άπειρους αεροπόρους. 

Σύμφωνα με πολωνικές πηγές, τριάντα πέντε ελληνικά P.24 κατέρριψαν μεταξύ Νοεμβρίου 1940 – Απριλίου 1941 σαράντα εχθρικά αεροσκάφη, εκ των οποίων ένα με εμβολισμό.

North American Aviation F-86E(M) Sabre

Μαχητικό

Πλήρωμα: 1

Αριθμός σε υπηρεσία: 110

Χώρα Κατασκευής: ΗΠΑ

Περίοδος χρήσης: 1954 – 1965

Η Ελλάδα παρέλαβε τα πρώτα F-86 το 1954. Ήταν Canadair CL-13 Mk4 της RAF, τα οποία μετασκεύασε η North American, και εφοδίασαν τις 341, 342 και 343 Μοίρες Αναχαίτισης.

 Παρέμειναν σε υπηρεσία ως το 1965, όταν και αντικαταστάθηκαν από αεροσκάφη F-5A. Το Sabre ήταν το πρώτο ελληνικό αεροσκάφος το οποίο μπορούσε να σπάσει το φράγμα του ήχου σε βύθιση. Τα πιο διάσημα Ελληνικά Sabre ήταν φυσικά αυτά που αποτελούσαν το διάσημο Ελληνικό Ακροβατικό Σμήνος «Ελληνική Φλόγα» (1957-1965). Το μεγαλύτερο διάστημα της υπηρεσίας του παρέμειναν άβαφα. 

Το 1964 βάφτηκαν σε παραλλαγή «NATO», διατηρώντας όμως μεταλλική την κάτω επιφάνεια. 

Τα αεροσκάφη του ακροβατικού σμήνους είχαν κόκκινη, άσπρη και μπλε εμφάνιση.

Dassault-Breguet Mirage F.1CG

Μαχητικό

Πλήρωμα: 1

Αριθμός: (Αρχικά) 40

Χώρα Κατασκευής: Γαλλία

Περίοδος σε υπηρεσία: 1974 – 2003

Η αγορά σαράντα αεροσκαφών του τύπου υπογράφτηκε τον Ιούνιο του 1974. Η παραλαβή τους έγινε σταδιακά και τα Mirage F.1CG εξόπλισαν τις 334 και 342 Μοίρες Παντός Καιρού. 

Μία ιδιαιτερότητα των ελληνικών F.1CG ήταν ότι χρησιμοποιούσαν τον αμερικανικό πύραυλο αέρος – αέρος Sidewinder. 

Ήταν βαμμένα σε χρώμα Aegean Blue, ενώ οι κάτω επιφάνειες της ατράκτου ήταν βαμμένες στο χρώμα του αλουμινίου. Τα αεροσκάφη Mirage F.1 αποσύρθηκαν το 2003.

RF-4E Phantom

Μαχητικό

Το RF-4E αποτελεί παραλλαγή του μαχητικού F-4E και διαφοροποιείται από αυτό ως προς τις φωτομηχανές που φέρει στο ρύγχος με δυνατότητα παρατήρησης προς τα πλάγια και προς τα πίσω. Από τις τέσσερις διαφορετικού τύπου κάμερες που μπορούν να μεταφερθούν σίγουρα τις πιο εντυπωσιακές δυνατότητες έχει η κάμερα τύπου LOROP KS-127A, η οποία έχει τη δυνατότητα λήψης φωτογραφιών από ύψος 35.000 ποδιών. Διατίθεται επίσης και το σύστημα αναγνώρισης υπερύθρων AAD-5, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί μέρα και νύχτα.

Σε αντίθεση με το παλαιότερο δόγμα φωτοαναγνώρισης της USAF της εποχής του πολέμου του Βιετνάμ, που συνοψιζόταν στο σλόγκαν Alone, Unarmed, Unafraid, τα ελληνικά RF-4E φέρουν οπλισμό και συσκευές αυτοπροστασίας. 

Μπορούν να επιχειρούν σε ύψη από ελάχιστα μέχρι 40.000 πόδια ανάλογα με το είδος αποστολής.

Κυριότερη αποστολή του είναι η αναγνώριση πριν και μετά την προσβολή ενός στόχου. 

Στη δεύτερη περίπτωση η αποστολή ονομάζεται BDA (Battle Damage Assessment) και η επιτυχία της είναι καίριος παράγοντας για το σχεδιασμό επιχειρήσεων ΔΒ.

Η ολοκλήρωση της παραλαβής οκτώ καινούργιων RF-4E το 1980 αναβάθμισε κατακόρυφα τις δυνατότητες αναγνώρισης της ΠΑ.

 Ο μικρός αριθμός τους συμπληρώθηκε το 1993 από 27 μεταχειρισμένα RF-4E από δυτικογερμανικά αποθέματα.

Τα RF-4E Phantom επιχειρούσαν από την  348ΜΤΑ της 110ΠΜ έως την 5η Μαΐου 2017, οπότε και αποσύρθηκαν.

Πηγή

Πολεμική Αεροπορία