Οι Ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις για την Έρευνα & Τεχνολογία, μέσω του προγράμματος «Ορίζοντας 2020», απετέλεσαν την κυριότερη δεξαμενή άντλησης κονδυλίων κατά την περίοδο της ύφεσης, ωστόσο το πρόβλημα μέχρι σήμερα για τις Ένοπλες Δυνάμεις, ήταν ο αποκλεισμός προγραμμάτων αμυντικού χαρακτήρα, γεγονός που ουσιαστικά διαρρηγνύει την αλυσίδα ανάπτυξης αμυντικών προϊόντων, κρατώντας έξω από το παιχνίδι την αμυντική βιομηχανία και εμμέσως τον τελικό χρήστη, τις Ένοπλες Δυνάμεις.
Και τώρα βρισκόμαστε μπροστά σε μια σημαντική ευκαιρία. Με την ίδρυση του νέου Ευρωπαϊκού Ταμείου Άμυνας (EDF) από το 2021 και έπειτα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα χρηματοδοτεί για πρώτη φορά, με 600εκ ευρώ κατ’ έτος, έρευνα και τεχνολογία αποκλειστικά στον τομέα της άμυνας και με επιπλέον 1,3δις ευρώ τη βιομηχανική ανάπτυξη αμυντικών προϊόντων, αξιοποιώντας τα αποτελέσματα της έρευνας και εξασφαλίζοντας κατά τον τρόπο αυτό τη σύνδεση της έρευνας με την παραγωγή.
Ωστόσο, οι διαδικασίες για την απορρόφηση των χρηματοδοτήσεων θα είναι σύνθετες και χωρίς προηγούμενο, καθόσον θα απαιτούν διαγωνισμούς σε ευρωπαϊκό επίπεδο μεταξύ προτάσεων έργων διασυνοριακών κοινοπραξιών, οι οποίες θα πρέπει να υποστηρίζονται κατά τρόπο δεσμευτικό από τα Υπουργεία Άμυνας δύο τουλάχιστον κρατών-μελών. Η υποστήριξη της κάθε πρότασης από τα κράτη, θα πρέπει να εξασφαλίζει κοινές επιχειρησιακές απαιτήσεις και προδιαγραφές, κοινή εκμετάλλευση των αποτελεσμάτων και εθνική συμμετοχή στη χρηματοδότηση, ιδιαιτέρως κατά τη φάση της ανάπτυξης πρωτοτύπων. Για το σκοπό αυτό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υλοποιεί ήδη από φέτος προπαρασκευαστικό Πρόγραμμα Βιομηχανικής Ανάπτυξης στον τομέα της Άμυνας (EDIDP), ύψους 500εκ ευρώ, με σκοπό την κατάλληλη προετοιμασία των κρατικών φορέων και της αγοράς για το 2021.
Προς την κατεύθυνση αυτή και εντός του πλαισίου της Εθνικής Αμυντικής Βιομηχανικής Στρατηγικής (ΕΑΒΣ), το ΥΠΕΘΑ έχει εκδηλώσει από το 2017, ενέργειες σε τρείς άξονες: (1) Παρακολούθηση και ενεργό συμμετοχή στη διαμόρφωση του Ευρωπαϊκού θεσμικού πλαισίου και των συνδεόμενων προγραμμάτων, (2) ενημέρωση της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας και της ερευνητικής κοινότητας και (3) προετοιμασία των απαραίτητων διακρατικών συνεργασιών, εθνικών δομών και διαδικασιών.
Ως αποτέλεσμα των ενεργειών αυτών, θα είμαστε σε θέση να υποστηρίζουμε μαζί με την Κύπρο, τις πρώτες ελληνικής έμπνευσης και διαχείρισης προτάσεις αναπτυξιακών έργων στον τομέα της άμυνας έναντι των σχετικών ευρωπαϊκών διαγωνιστικών διαδικασιών.