Συλλογική αστοχία της Ε.Ε. στην Ενεργειακή Πολιτική-Σοβαροί γεωπολιτικοί τριγμοί

Γράφει ο

Κώστας Μαρκόπουλος*

Μετά την αποτυχία ανάδειξης κοινής Ευρωπαϊκής πολιτικής στην άμυνα και εξωτερική πολιτική, προστίθεται ακόμα μία αποτυχία της δυσκίνητης σε αποφάσεις και πρόβλεψη Ε.Ε. Πρόκειται για την αποτυχημένη  «πράσινη» ενεργειακή πολιτική της Ευρώπης.

Η Ε.Ε. αυτοπαγιδεύτηκε όταν μετέτρεψε σε χρηματιστηριακό προϊόν την οποιαδήποτε μορφή ενέργειας με αποτέλεσμα να μην έχει την δυνατότητα να ελέγχει στοιχειωδώς το κόστος της. Δηλαδή η Ε.Ε. μετέτρεψε εαυτόν σε θύμα των δικών της αποφάσεων. Αυτό σε συνθήκες ισορροπημένης ανάπτυξης δεν είναι ορατό. Όμως σήμερα που οι συνθήκες είναι ιδιαίτερες η Ευρώπη αλλά και ευρύτερα ο πλανήτης ευρίσκεται υπό τρομερά μεγάλη πληθωριστική πίεση λόγω ξέφρενου ρυθμού των τιμών ενέργειας. Τι έχει συμβεί; Η μειωμένη βιομηχανική παραγωγή των δύο προηγουμένων ετών λόγω της ύφεσης της πανδημίας, έδωσε την θέση της σε αυξημένη ζήτηση της παραγωγής σε Κίνα, ΗΠΑ, Ινδία και Ε.Ε. Εκτινάχθηκε η ζήτηση ενεργειακών πόρων με αποτέλεσμα την αύξηση τιμών.

Η Ε.Ε. έχει προχωρήσει σε επιταχυνόμενη απολιγνιτοποίηση άρα σε μεγαλύτερη εξάρτηση από φυσικό αέριο διότι οι ανανεώσιμες πηγές είναι ακόμα χαμηλά σε συμμετοχή και ακόμα χαμηλότερα σε δυσμενείς κλιματικές συνθήκες, όπως έγινε το καλοκαίρι του 2021 (ξηρασία, φωτιές, μειωμένη αιολική ενέργεια). Η Ε.Ε. δεν προέβλεψε να έχει αποθηκεύσει φυσικό αέριο σε χαμηλές τιμές και τώρα είναι όμηρος δύο γεγονότων. Πρώτον είναι όμηρος υψηλών τιμών που προκύπτουν από μεγάλη ζήτηση και μειωμένη διαθεσιμότητα            και δεύτερον όμηρος της Ρωσίας που αποτελεί σχεδόν αποκλειστικό τροφοδότη και τώρα πλέον ελέγχει σε μεγάλο βαθμό την στρόφιγγα της Ευρωπαϊκής Ανάπτυξης.

Η οικονομική διάσταση του ζητήματος είναι ένας αυξανόμενος πληθωρισμός που ασκεί πίεση στα λαϊκά στρώματα των Ευρωπαίων πολιτών αλλά και μειώνει θεαματικά την ανταγωνιστικότητα των Ευρωπαϊκών προϊόντων. Κυρίως όμως αφορούν αγοραστική δύναμη από τους πολίτες οι οποίοι σπαταλούν το εισόδημά τους (αν τους φθάνει…) σε άδικα έξοδα με απώτερη αντανάκλαση σε κατανάλωση και τουρισμό. Η Ε.Ε. είναι αναγκασμένη να ξοδέψει πόρους (η Ελλάδα έχει ήδη ανακοινώσει από το Ταμείο Ανάκαμψης) για να ανακουφίσει τα οικονομικά βάρη των πολιτών αν και το σωστότερο είναι η οριζόντια μείωση φόρων στην ενέργεια ώστε να ανακουφιστεί η αγορά. Αυτό όμως δεν μπορεί να είναι μία κοινή Ευρωπαϊκή απόφαση. Αντίθετα μπορεί να είναι κρατική όπως έχει ανακοινώσει η Γαλλία.

Οι γεωπολιτικές όμως επιπτώσεις είναι εξίσου σοβαρές. Η Ε.Ε. είναι εξαρτημένη από τις εισαγωγές φυσικού αερίου από την Ρωσία. Η τελευταία ενώ δεν αυξάνει την διαθεσιμότητα που θα είναι απαραίτητη στις αρχές 2022, αυξάνει τις τιμές και ζητά δύο πράγματα: 1) αδειοδότηση του δεύτερου αγωγού North Stream 2 ο οποίος συνδέει Ρωσία με Γερμανία μέσω Βαλτικής και 2) ζητάει μακροπρόθεσμα συμβόλαια προμήθειας από τα κράτη μέλη έναντι φθηνότερου αερίου, όπως ήδη έπραξε η Ουγγαρία με 15ετές συμβόλαιο.

Εύκολα αντιλαμβάνεται κάποιος ότι η Ε.Ε. βαθαίνει την εξάρτησή της από την ενεργειακά πλούσια Ρωσία με ότι μπορεί να σημαίνει αυτό για το μέλλον. Την ίδια ώρα η Gazprom αποφάσισε ότι δεν θα διαθέσει επιπλέον ποσότητες αερίου σε spot χρηματιστηριακές αγορές  δείχνοντας κατεύθυνση στην Ε.Ε. να εγκαταλείψει χονδρεμπορικές συναλλαγές αερίου και να στραφεί στις διακρατικές. Επομένως η ενεργειακή κρίση γίνεται ισχυρή συνιστώσα των γεωπολιτικών ισορροπιών.

Στην οικονομικά «δύσκολη» Ελλάδα έχουμε αποφασίσει να πάρουμε κεφάλαια από το Ταμείο Ανάκαμψης για να  ανακουφίσουμε τα νοικοκυριά και συγχρόνως ζητάμε κοινή πολιτική αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης από την Ε.Ε.

Βέβαια τίποτα από τα δύο δεν αποτρέπουν την αλυσιδωτή πληθωριστική αντίδραση των αγαθών, με μεγάλες αυξήσεις σε κάθε κλάδο με αποτέλεσμα μία νέα φτώχεια. Βέβαια η μείωση οριζόντια όλων των φόρων στην κάθε μορφή ενέργειας θα ήταν ενδεδειγμένη λύση από τον ευτελή πόλεμο των επιδομάτων. Αυτό βέβαια απαιτεί οικονομικό σχέδιο με απαγγίστρωση από αγγυλώσεις που μάλλον δεν υπάρχει…

*Κώστας Μαρκόπουλος

Δ/ντης  Χειρουργός Θώρακος & Αγγείων στο Ιατρικό Ψυχικού

Πρ. Βουλευτής, Πρ. Υπουργός

Πρόεδρος ΠΕΜΑΣ

Όλες οι ειδήσεις

Τουρκικό ΥΠΕΞ και ψευδοκράτος επιτίθενται σε Ελλάδα-Κύπρο και «κλείνουν μάτι» ξανά στην Αίγυπτο

Το τέλος εποχής Ερντογάν και το κόστος μιας απρόβλεπτης Τουρκίας

NAVTEX για το Nautical Geo σε «ασφαλή περιοχή» και για περιορισμένο χρονικό διάστημα στην Κύπρο

«Ο πολυπράγμων κ.Γεραπετρίτης»- Πρ. Εμφιετζόγλου

Υπερπτήσεις με πολλά «νεύρα» από την Τουρκία

Πολιτική κρίση με «ροζ βίντεο» σ΄ ένα ανύπαρκτο κράτος! Παραιτείται ο «πρωθυπουργός» στα κατεχόμενα