Γράφει ο
Κωνσταντίνος Παπαδημητρίου
Αντιστράτηγος ε.α.
Διερχόμαστε μια περίοδο άκρως τεταμένων σχέσεων με τη γειτονική Τουρκία, η οποία έχει αναβαθμίσει το επίπεδο των προκλήσεων, τόσο λεκτικά όσο και με πράξεις. Η ευθεία αμφισβήτηση από τον Τούρκο πρόεδρο της συνθήκης της Λοζάνης, το τουρκολυβικό σύμφωνο, η Αγία Σοφία, η πρόσφατη NAVTEX συνοδευόμενη με την έξοδο του τουρκικού στόλου στην περιοχή της Αν. Μεσογείου, νότια της Μεγίστης, σε συνδυασμό με τις δηλώσεις περί ερευνών για υδρογονάνθρακες στην ελληνική υφαλοκρηπίδα στο άμεσο μέλλον, καταδεικνύουν την αναβάθμιση της τουρκικής προκλητικότητας και απειλών.
Σύμφωνα με τις απόψεις της πλειοψηφίας των αναλυτών, το διάστημα μέχρι τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου είναι καθοριστικό για την εκδήλωση εχθρικών τουρκικών ενεργειών με στόχο τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα. Παρά τις εντατικές προσπάθειες της κυβέρνησης για την αποφυγή δυσάρεστων γεγονότων θεωρείται εξόχως πιθανό ότι οι τουρκικές διακηρύξεις θα γίνουν πράξεις. Συνεπώς, κανείς δεν θα πρέπει να ισχυρισθεί ότι η χώρα μας υπέστη αιφνιδιασμό σε στρατηγικό επίπεδο. Τί γίνεται όμως σε επιχειρησιακό και τακτικό επίπεδο; Είναι γνωστό ότι ο επιτιθέμενος έχει πάντα την πρωτοβουλία των κινήσεων και κατά συνέπεια τη δυνατότητα να αιφνιδιάσει τον αμυνόμενο, ισχυροποιώντας τις προϋποθέσεις για θετική γι’ αυτόν έκβαση.
Όμως, μπορούμε να αντλήσουμε από την ιστορία αρκετά παραδείγματα κατά τα οποία ο αμυνόμενος με αποφασιστικές ενέργειες ανέλαβε την πρωτοβουλία, πέτυχε τον αιφνιδιασμό και συνέτριψε τον επιβουλέα. Ένα χαρακτηριστικό είναι και ο Αραβοϊσραηλινός πόλεμος του 1967.
Ο Αραβοϊσραηλινός πόλεμος ή πόλεμος των 6 ημερών διεξήχθηκε από 5 έως 10 Ιουνίου 1967, με αντιπάλους το Ισραήλ και τα αραβικά κράτη. Στη διάρκεια των 132 ωρών και 30 λεπτών του πολέμου, το Ισραήλ κατόρθωσε να συντρίψει τη στρατιωτική συμμαχία 4 αραβικών κρατών, έπληξε το γόητρο της Σοβιετικής Ένωσης στη Μέση Ανατολή, κατέλαβε εδάφη τετραπλάσιας έκτασης αυτών που κατείχε, κυρίευσε οπλισμό, υλικά, οχήματα και εφόδια αξίας 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων και τέλος μετέβαλε την πολιτικοστρατιωτική δομή της Μέσης Ανατολής για τα επόμενα χρόνια. Αποτελεί μοναδικό ιστορικό παράδειγμα από την άποψη της ταχύτητας διεξαγωγής και των στρατιωτικών αποτελεσμάτων.
Συνοπτικά οι λόγοι της περιφανούς νίκης των Ισραηλινών κατά των πολυπληθέστερων Αράβων ήταν οι παρακάτω:
Σήμερα θα ήταν ουτοπικό να ισχυρισθεί κάποιος ότι είναι δυνατό να εφαρμοσθεί το παράδειγμα του Ισραήλ, σε πιθανή πολεμική αναμέτρηση, για πολλούς λόγους. Για παράδειγμα με τα σύγχρονα οπλικά συστήματα και μέσα η έκβαση και το αποτέλεσμα του πολέμου πιθανό να ήταν διαφορετικό. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν μπορούμε να διδαχθούμε από τα γεγονότα και τα συμπεράσματα αυτού του πολέμου. Είναι σκόπιμο λοιπόν να προβληματιστούμε για τα ακόλουθα:
Φυσικά υπάρχουν περισσότερα θέματα για τα οποία πρέπει να προβληματιστούμε, να αναζητήσουμε τον βέλτιστο τρόπο ενεργείας και να τον εφαρμόσουμε, αρκεί να υπάρχει ισχυρή θέληση, αποφασιστικότητα, συστηματική προσπάθεια και τοποθέτηση του εθνικού συμφέροντος υπεράνω κομματικών προτεραιοτήτων και πολιτικού κόστους. Το σίγουρο είναι ότι θα πρέπει να διδαχθούμε από την ιστορία και να επιλέξουμε και να χαράξουμε καινούργια ρότα.