“Από την εξουσία των ινδαλμάτων στην εξουσία των καθαρμάτων”

Γράφει η

Κρινιώ Καλογερίδου

(Βούλα Ηλιάδου, συγγραφέας)

– Θα χάσεις τη χρονιά Ζάκαρη από απουσίες, έτσι και δεν προλάβεις να τις δικαιολογήσεις μέσα σε δυο μέρες. Να δικαιολογήσεις τουλάχιστον αυτές του τελευταίου μήνα, που πήρες λόγω αποβολών. Όμως κι αυτό από μόνο του δε φτάνει, γιατί ο Σύλλογος των καθηγητών  – που θα συνεδριάσει για τις μαθητικές απουσίες στο τέλος – θα δείξει ανοχή στην εκπρόθεσμη δικαιολόγηση των απουσιών σου ΜΟΝΟ αν έχεις διορθωθεί στο ζήτημα της συμπεριφοράς και δεν τους αναγκάσεις πάλι να σε πετάξουν έξω εν ώρα μαθήματος…

Με τον έντονο ήχο του κουδουνιού στα αυτιά μου και τη φωνή του λυκειάρχη στη διαπασών, δεν έκανα καμιά απόπειρα να περάσω απ’ το Γραφείο των Καθηγητών πριν πάω στην εφημερία. Έκανα μεταβολή κι αφού πήρα ένα παγωτό απ’ το κυλικείο, κατέβηκα βιαστικά τα λίγα σκαλιά που οδηγούσαν στο ισόγειο και την αυλή όπου είχα υπηρεσία.

Αποφεύγοντας τα πηγαδάκια των μαθητών ανά τάξη, προτίμησα να κόβω βόλτες στην πίσω εξώθυρα του σχολείου, που την επέλεγαν οι μαθητές όταν ήθελαν να κάνουν σκασιαρχείο. Για λίγο με πλησίασαν κάποιοι της Τρίτης που τους είχα στη Θεωρητική, αλλά – βλέποντας ότι δεν είχα διάθεση για συζήτηση – με άφησαν μόνη, για να απολαύσω στο ολιγόλεπτο διάλειμμα το παγωτό μου.

Κόντευα να το τελειώσω, σχεδόν, όταν ακούστηκε το κουδούνι και πάλι για την τελευταία ώρα μαθήματος, που μ’ έβρισκε ταλαιπωρημένη απ’ τις εφημερίες. Με την πλάτη στο σχολείο, πλησίασα ένα μικρό κάδο για χαρτόκουτα και ήμουν έτοιμη να πετάξω ό,τι είχε απομείνει, όταν άκουσα κάτι σαν σύρσιμο ποδιών πίσω μου και έκανα να στρέψω με το παγωτό στο χέρι, όταν κάποιος με αιφνιδίασε αρπάζοντας το μισοτελειωμένω χωνάκι απ’ το δικό μου.

Έστρεψα την πλάτη μου στον σχολικό φράχτη και έμεινα στήλη άλατος να κοιτάζω άφωνη και αηδιασμένη τον διευθυντή μας που με κοιτούσε με λάγνα μάτια καταβροχθίζοντας σαν λιμασμένος της Κατοχής το μισολειωμένο παγωτό που ήμουν έτοιμη να πετάξω.

– Κρινιώ… Κρινιώ μου…, ψέλλισε με σιγανή, αλλοιωμένη απ’ τον πόθο φωνή βλέποντας το σοκαρισμένο μου πρόσωπο, αλλά εγώ πισωπάτησα έντρομη και κάνοντας μεταβολή απομακρύνθηκα σχεδόν τρέχοντας προς τις σκάλες, που τις ανέβαιναν ήδη οι τελευταίοι μαθητές της τάξης μου.

Ήταν η πρώτη και τελευταία χρονιά που αναγκάστηκα να αλλάξω σχολείο γι’ αυτόν τον λόγο, αν και – όπως είχα ακούσει κι από άλλες συναδέλφους μου – που είχαν βιώσει επώδυνα περιστατικά – η επιλογή της απόσπασης ήταν ανέκαθεν η προσφορότερη μέθοδος ”διαφυγής” για τις νέες κυρίως καθηγήτριες που βρίσκονταν αντιμέτωπες με αυτού του είδους τις καταστάσεις.

Καταστάσεις που δημιουργούσαν και συνεχίζουν να δημιουργούν κατά καιρούς στα σχολεία οι επιρρεπείς σε αυτά καθηγητές, διευθυντές, και προϊστάμενοι των Γραφείων ή Διευθύνσεων Εκπαίδευσης, οι οποίοι προσβάλλουν περιοδικά με τη συμπεριφορά τους – πέρα απ’ το λειτούργημα που εκπροσωπούν – την προσωπικότητα των συναδέλφων καθηγητριών ή των υπαλλήλων τους.

Και την προσβάλλουν είτε ασκώντας ψυχολογική πίεση από θέση ισχύος και εξουσίας, για να τις αναγκάσουν να υποκύψουν στις ορέξεις τους, είτε δημιουργώντας εκφοβιστικό κλίμα σε βάρος τους, για να τις αναγκάσουν να φύγουν απ’ το σχολείο λόγω της άρνησής τους να υποκύψουν.

Σε κάθε περίπτωση πάντως το θέμα της σεξουαλικής παρενόχλησης στην εκπαίδευση είναι κοινό μυστικό, κι ας είχα ακούσει – στην περίπτωσή μου – χίλιες συγγνώμες απ’ τον θρασύτατο διευθυντή, που μου μιλούσε μέχρι τη λήξη της σχολικής χρονιάς με χαμηλωμένο το βλέμμα και ύφος απολογούμενου και με χείλη και χέρια που τρεμούλιαζαν για να δικαιολογήσουν το… ”ατυχές” εκείνο ”πταίσμα”.

Τώρα που τα θυμάμαι όλα αυτά σκέφτομαι πόσο παρακμιακή είναι η όλη πορεία της ελληνικής Εκπαίδευσης, αφού δεν έχει καθιερώσει ακόμα δικλείδες ασφαλείας και υπεράσπισης για τους ευάλωτους στο θέμα αυτό λειτουργούς και τους μαθητές της.

Δεν έχει καθιερώσει επιστάμενο έλεγχο της πορείας ζωής και συμπεριφοράς των επικεφαλής των Σχολικών Μονάδων και Διευθύνσεων Μέσης και Στοιχειώδους Εκπαίδευσης, πριν την τοποθέτησή τους σε θέσεις ευθύνης.

Δεν έχει εντάξει στους συλλόγους δασκάλων και καθηγητών ψυχολόγους όχι μόνο για στήριξη των ίδιων και των μαθητών τους που αντιμετωπίζουν προβλήματα εκβιασμού κάθε είδους, αλλά και για να διδάξουν σε μικρούς και μεγάλους πώς να αμυνθούν και να βρουν τη δύναμη να τον καταγγείλουν, γιατί  η άσκηση bullying του θύτη στο θύμα ή η σεξουαλική παρενόχληση σε βάρος του – τραυματίζει συχνά ανεπανόρθωτα το δεύτερο, γιατί ”προσβάλλει την αξιοπρέπειά του με τη δημιουργία εκφοβιστικού, εχθρικού, εξευτελιστικού, ταπεινωτικού ή επιθετικού περιβάλλοντος”.

   Να διδάξουν σε μικρούς και μεγάλους πως αν η χρησιμοποιηθεί αυτή μεθαύριο από τους ”θύτες” εργοδότες ή πανεπιστημιακούς δασκάλους τους  ως εφαλτήριο για εκβιασμό τους επί της εργασιακής του εξέλιξης ή των σπουδών  και των προβιβασμών τους σε μαθήματα διδασκαλίας τους ή επί των πτυχιακών, των μεταπτυχιακών και των διατριβών τους, τότε η σεξουαλική παρενόχληση (που βλάπτει έτσι κι αλλιώς ψυχικά και σωματικά το θιγόμενο άτομο) θα ισοδυναμεί με ”σεξουαλικό εκβιασμό” (βλ. σχετικές καταγγελίες φοιτητριών από πανεπιστημιακούς ”δασκάλους” τους).

  Σε εκβιασμό, δηλαδή, που ”εμπεριέχει κατάχρηση εξουσίας, καθώς απαιτείται σεξουαλική υποταγή µε ανταλλάγματα επαγγελματικά ή ακαδημαϊκά πλεονεκτήματα ή αποφυγή δυσμενέστερης μεταχείρισης”, όπως επισημαίνει η επίκουρη καθηγήτρια του ΤΕΙ Πατρών Δρ. Μαρία Πενταράκη.

 Με τα δεδομένα αυτά και επ’ ευκαιρία των φαινομένων σεξουαλικής παρενόχλησης που καταγγέλθηκαν απ’ τον αθλητικό και καλλιτεχνικό χώρο (οι οποίοι κατείχαν μέχρι πρότινος τα σκήπτρα της εξουσίας των ινδαλμάτων τα οποία μετατράπηκαν σε καθάρματα επηρεάζοντας, δυστυχώς, πληθώρα νέων), θεωρώ πως ήγγικεν ο καιρός να δούμε την πλήρη κάθαρση απ’ την κόπρο του Αυγεία των αδύτων όχι μόνο της εκπαιδευτικής μας κοινότητας, του αθλητισμού και της τέχνης, αλλά και της πολιτικής μας ζωής.

   Και πού ξέρετε; Το ”στριπτίζ” στη Βουλή μπορεί να γίνει αφορμή εκκαθάρισης και στον χώρο της δημοσιογραφίας, όπου το ”δούναι και λαβείν” της Τέταρτης με την Πρώτη εξουσία είναι ανταποδοτικό και μπορεί να κρύβει εκπλήξεις…