Προτάσεις για Αξιολόγηση ώστε να μην ξαναζήσουμε ένα νέο Μάτι 

Γράφει ο

Υποπτέραρχος (ΜΑ) ε.α Δημήτριος Πετρίδης*

‘Οπως είναι γνωστό το Μάτι το 2018 μας κόστισε μία εκατόμβη νεκρών συνανθρώπων μας και μεγάλες ζημιές σε κατοικίες πολλές απο τις οποίες δεν έχουν ακόμη επισκευασθεί.

Είναι βέβαιο ότι όλοι οι υπεύθυνοι Φορείς Πολιτικής Προστασίας θα έχουν αναλύσει σε βάθος  τι λάθη έγιναν και πώς αυτά τα λάθη δεν θα τα επαναλάβουμε.

Επειδή όμως  τα θέματα που σχετίζονται με την ορθή αντίδραση των Πυροσβεστικών Δυνάμεων είναι ένα πολυπαραμετρικό πρόβλημα για την επίλυση του οποίου αντιπαρατίθενται μονίμως Κυβέρνηση & Αντιπολίτευση, θα ήθελα να παρουσιάσω μερικές απλές προτάσεις για αξιολόγηση με βάση την πολύχρονη εμπειρία μου στην ΠΑ και την NSPA, μέσω της οποίας από  το 2012 και μέχρι σήμερα  το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη αφ’ ενός μεν συντηρεί και υποστηρίζει τα Ε/Π της ΕΛΑΣ και του ΠΣ και αφ’ ετέρου μισθώνει Ε/Π δασοπυρόσβεσης βαρέως και μέσου τύπου με μακροχρόνιες συμβάσεις ανανεούμενες ανά 5 ετία

Δεν επιθυμώ να υπεισέλθω στις λεπτομέρειες της τακτικής αντιμετώπισης της πυρκαγιάς στο Μάτι που ξέσπασε λίγο αργότερα από την πυρκαγιά στη Κινέτα αλλά θα σταθώ στον Τομέα του Στρατηγικού Σχεδιασμού με βάση τις εμπειρίες μου.

‘Οπως είναι σε όλους γνωστό η αντιπυρική περίοδος για τον Νομό Αττικής είναι ιδιαίτερα δύσκολη γιατί όχι μόνον σχεδόν ο μισός πληθυσμός της Χώρας ζεί στο Μητροπολιτικό Κέντρο της Αθήνας και των Προαστίων της αλλά και επειδή πρέπει να προστατευτούν οι κατάφυτοι ορεινοί όγκοι της Πάρνηθας,  της Πεντέλης και του Υμηττού που έχουν υποστεί ουκ ολίγες ζημίες απο πυρκαγιές τα τελευταία 30 χρόνια. 

Η μέχρι σήμερα σχεδίαση προβλέπει την ανάπτυξη κλιμακίων των πυροσβεστικών Α/Φ CL-215 & CL-415 στην ενδοχώρα και στα νησιά, την ανάπτυξη των ενοικιαζομένων Ε/Π βαρέως τύπου στην Ελευσίνα, το Τατόι  και την Ανδραβίδα και την ανάπτυξη των ενοικιαζομένων Ε/Π μέσου τύπου  στα νησιά του Αιγαίου, την Θεσσαλονίκη και την Αλεξανδρούπολη.

Από τα παραπάνω είναι σαφές ότι γενικώς το θέμα της πυροπροστασίας της Ανατολικής Αττικής έχει υποτιμηθεί γιατί όλα τα εναέρια μέσα Α/Φ & Ε/Π έχουν ως βάση τους το Α/Δ Ελευσίνας και ένα μόνον Ε/Π βαρέως τύπου επιχειρεί από το Τατόι. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει άμεση πρόσβαση μονον στην Πάρνηθα, ενώ για την Πεντέλη και τον Υμηττό απαιτείται αρκετή ώρα για να φθάσουν εκεί τα εναέρια μέσα, αφού πρώτα πρέπει να εφοδιαστούν με νερό από τον Σαρωνικό ή τον Νότιο Ευβοικό Κόλπο. Ως  εκ τούτου η καταστροφή στο Μάτι κάτω από καθεστώς ισχυρών δυτικών ανέμων και μετά από την πυρκαγιά στην Κινέτα ήταν κάτι σαν αυτοεκπληρούμενη προφητεία.

‘Ετσι για να γίνονται τα παθήματα μαθήματα οι προτάσεις αποτελεσματικότερης θωράκισης της Ανατολικής Αττικής που καταθέτω προς αξιολόγηση, είναι  οι ακόλουθες δύο με όλες τις δυνατές παραλλαγές τους:

1. ‘Ενα από τα Ε/Π βαρέως τύπου αντί να σταθμεύει στο Α/Δ Τατοίου της ΠΑ, που συν τοις άλλοις δεν έχει και μόνιμη δεξαμενή καυσίμου JP-4  με αποτέλεσμα να απαιτούνται συνεχώς δρομολόγια κηροζινοφόρων για την εξυπηρέτησή του, να σταθμεύει στο Ε/Δ Κοτρωνίου Μαραθώνα του ΠΝ, που έχει και μόνιμη δεξαμενή καυσίμου JP-4.
   1. 1. Με τον τρόπο αυτό οποιοδήποτε μέτωπο πυρκαγιάς αναφύεται στην Ανατολική Αττική θα μπορεί να καταστέλεται πολύ ταχύτερα, από αν το ίδιο Ε/Π επιχειρούσε από τα Α/Δ Ελευσίνας ή Τατοίου.
      2. Εκτός τούτου είναι πολύ προτιμότερο το Ε/Π βαρέως τύπου να επιχειρεί από το Κοτρώνι, επειδή στο Ε/Δ αυτό υπάρχει πλήρης υποδομή για συντήρηση Ε/Π, αφού αποτελεί την Μητρική Βάση των Ε/Π του ΠΝ, σε αντίθεση με το Τατόι όπου η υποδομή για Ε/Π είναι μηδενική.

1. ‘Ενα Α/Φ CL-415 να σταθμεύει ατο Α/Δ Ελευθέριος Βενιζέλος, στις ίδιες εστρωμένες επιφάνειες που εξυπηρετούν σήμερα τα  πέντε (5) Ε/Π της ΕΛΑΣ και τα πέντε (5) του ΠΣ. Τούτο εκτιμάται ότι δεν είναι ιδιαίτερα δύσκολο, γιατί παρά τις αντιρρήσεις που είναι ενδεχόμενο να έχει η FRAPORT, σχεδόν ποτέ το σύνολο των 10 Ε/Π της ΕΛΑΣ & του ΠΣ δεν βρίσκονται εκεί, για μιά σειρά από προφανείς και αναγκαίους λόγους όπως:
   1. 1. Η ανάγκη εκτέλεσης Προγραμματισμένων Επιθεωρήσεων  και αποκατάστασης μειζόνων βλαβών που εκτελούνται στο Α/Δ της Πάχης Μεγάρων όπου είναι οι Εγκαταστάσεις της Αναδόχου εταιρείας υποστήριξης των Ε/Π του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη.
      2. Επειδή πολλά από αυτά βρίσκονται σε συνεχείς αποστολές στην περιοχή Θεσσαλονίκης-Χαλκιδικής ή και τα νησιά του Αιγαίου.
      3. Επομένως θέμα χώρου  στάθμευσης δεν τίθεται. Σε ότι  δε αφορά τα πληρώματα εκτιμάται ότι και πάλι δεν τίθεται θέμα εξυπηρέτησής τους όταν η ΕΛΑς & το ΠΣ διαθέτουν στο Α/Δ Ελευθέριος Βενιζέλος από ένα σχεδόν ολόκληρο κτίριο για όλες τις δικέτους υπηρεσίες που είναι αναγκαίο να βρίσκονται εκεί.  Με λίγη καλή θέληση είναι βέβαιο ότι εύκολα μπορούν να εξυπηρετηθούν τα πληρώματα της ΠΑ (χειριστών & τεχνικών).

Δεν υποστηρίζω ότι δεν θα πρέπει να λυθούν ορισμένα διαδικαστικά προβλήματα μεταξύ των Συναρμοδίων Υπουργείων Εθνικής ‘Αμηνας & Προστασίας του Πολίτη, αλλά πιστεύω ότι αυτά είναι θέματα που πολύ εύκολα μπορούν να ρυθμισθούν με παρέμβαση των υψηλοβάθμων στελεχών τους, αν αποκωδικοποιηθεί σωστά το επιδιωκόμενο όφελος από μιά τέτοια λύση, ή οποιονδήποτε άλλον συνδυασμό των παραπάνω ιδεών, αν αποδειχθεί ότι για διαφόρους λόγους, η FRAPORT που δεν ελέγχεται απο την Κυβέρνηση, αρνηθεί την παροχή διευκολύνσεως σε ένα Α/Φ CL-415 και το πλήρωμά του.

Με άλλα λόγια ακόμη και στο ενδεχόμενο άρνησης της FRAPORT να επιτρέψει την παραμονή ενός CL-415 στον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών, η αποτελεσματικότερη αντιπυρική θωράκιση της Ανατολικής Αττικής και των κατάφυτων όγκων της Πεντέλης και του Υμηττού θα μπορούσε εύκολα να γίνει με στάθμεση δύο (2) Ε/Π βαρέως τύπου στο Κοτρώνι έναντι ενός (1).

Μολονότι θεωρητικά έχουμε ήδη μπεί στην Αντιπυρική Περίοδο από 1 Μαίου 2020, εκτιμάται ότι υπάρχει ακόμη χρόνος για αξιολόγηση των ανωτέρω προτάσεων ώστε να εξασφαλίσουμε καλύτερα την αντιπυρική θωράκιση της Ανατολικής Αττικής και να αποφύγουμε μιά δεύτερη μεγάλη καταστροφή μετά την πολύ κακή εμπειρία που βιώσαμε στο Μάτι το 2018. 

*Διπλωματούχος Μηχανολόγος Μηχανικός Πανεπιστημίου Πατρών 1981

Αεροναυπηγός Μηχανικός US Naval Postgraduate School 1986

Εκπρόσωπος Ελλάδος σε Δ.Σ NAMSA 2001-2004

Aviation Support Programme Manager NAMSA/NSPA 2009-2017