Ο ρεπόρτερ του ΑΒΕΡΩΦ! Ο ναύτης που κατέγραψε τον θρίαμβο του Κουντουριώτη

Γράφει ο Δημήτρης Σταυρόπουλος

Αν υπάρχει σήμερα μια έγκυρη, ολοκληρωμένη και γλαφυρή αναφορά και εξιστόρηση των θριάμβων του Παύλου Κουντουριώτη στις ναυμαχίες της Έλλης και της Λήμνου, οφείλεται σ ένα… ναύτη του πληρώματος του «Αβέρωφ» που κάλυψε δημοσιογραφικά τα κατορθώματα του Ναύαρχου και του ελληνικού Στόλου!

Σ ένα νέο που υπήρξε κορυφαία μορφή της δημοσιογραφίας.

Μαχητής με την πένα και το όπλο του!

Πρωτοπόρος του επαγγέλματος, πριν ακόμα ιδρυθεί η ΕΣΗΕΑ, μοναχικός, επίμονος, ρομαντικός, ριψοκίνδυνος κάλυψε όλα τα μεγάλα γεγονότα της γενιάς του, κάλυψε όλες τις εκστρατείες του Στρατού και βρέθηκε τις μεγάλες στιγμές ,να υπηρετεί την θητεία του πάνω στο θωρηκτό «Αβέρωφ»!

Επιβίωσε ως μάχιμος ρεπόρτερ στα μέτωπα δύο Βαλκανικών και δύο Παγκοσμίων πολέμων, κάλυψε τη Μικρασιατική εκστρατεία και έγινε αυτόπτης μάρτυρας βομβαρδισμών και άγριων συρράξεων….

Ο Κώστας Φαλτάιτς με άλλα λογια, υπήρξε ένας από τους εμβληματικότερους Έλληνες δημοσιογράφους της εποχής του…. 

ΝΑΥΤΗΣ ΣΤΟ ΘΩΡΗΚΤΟ

Την περίοδο των Α’ και Β’ Βαλκανικών Πολέμων, το 1912 και 1913, υπηρετεί στο πολεμικό ναυτικό, στα αντιτορπιλικά και στο θωρηκτό «Αβέρωφ». 

Έλαβε μέρος στις ναυμαχίες της Έλλης και της Λήμνου, καθώς και στον πόλεμο των αντιτορπιλικών στα Στενά του Ελλήσποντου και των νησιών του Αιγαίου.

Την περίοδο αυτή ήδη εργάζεται για την εφημερίδα «Ακρόπολις» του Βλάση Γαβριηλίδη, στέλνοντας περιγραφές του «Πολεμικού Ναυτικού, οι οποίες σύμφωνα με τον Γαβριηλίδη «έχουν θαυμασθή από τους εξοχωτέρους των λογογράφων μας, δια την ποιητικήν των δύναμιν και την πραγματικήν των αλήθειαν».

Εκείνη την περίοδο  ήδη εργάζεται για την εφημερίδα «Ακρόπολις» του Βλάση Γαβριηλίδη, στέλνοντας περιγραφές του Πολεμικού Ναυτικού.

Οι ανταποκρίσεις του δημοσιεύονται εν είδη επιστολών, τις οποίες ο Κώστας Φαλτάιτς υπογράφει ως  «Φ», «Κ.Φ.», «Δαναός», «Κώστας Φαλτάιτς», και αναδημοσιεύονται μέχρι και το 1915 στην «Ακρόπολη».

Το  1919 δημοσιεύει το χρονικό της ναυμαχίας της Έλλης, το οποίο διεκδίκησε το Αριστείο Γραμμάτων. 

Η «Ναυμαχία της Έλλης», σε διάφορα αποσπάσματα, δημοσιεύτηκε σε πολλά αναγνωστικά βιβλία, ενώ το περιοδικό «Ναυτική Ελλάς» την αναδημοσιεύει σε σειρά συνεχειών ολόκληρη.

Πολεμικά γεγονότα, ανθρώπινες σχέσεις, ο χαρακτήρας του Κουντουριώτη, ο φόβος, οι ιαχές θριάμβου μετά την νίκη, απελευθέρωση των νησιών, αποτελούν ιστορικά ντοκουμέντα και διασώζονται χάρις στις περιγραφές του Φαλτάιτς.

Έστελνε εκτενείς περιγραφές των συρράξεων και πληροφορίες εκ των έσω για την ψυχολογία του πληρώματος, οι οποίες δημοσιεύονταν εν είδει επιστολών στην εφημερίδα «Ακρόπολις». 

Το γλαφυρό και ζωντανό ύφος έκανε τα κείμενά του να ξεχωρίζουν από τα χρονογραφήματα που δημοσιεύονταν στα υπόλοιπα φύλλα…. 

Εκτός όμως από τις σοβαρές αναφορές, ο Φαλτσαιτ, έγραψε και δυο βιβλία από τις στιγμές χαλάρωσης πάνω στο θωρηκτό, μετά τις ναυμαχίες.

Αστεία περιστατικά, πειράγματα, ακόμα και τα… καλαμπούρια του Κουντουριώτη στους άνδρες του πληρώματος του.

ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΗΣ ΣΤΗΝ ΜΙΚΡΑ ΑΣΙΑ

Ανήσυχο πνεύμα, θα βρεθεί λίγα χρόνια αργότερα στην Μικρά Ασία ακλουθώντας τον Στρατό, ως πολεμικός ανταποκριτής της εφημερίδας «Εμπρός». Κατέγραψε τις κρίσιμες και ιστορικές μάχες στη Νικομήδεια, την Προύσα, το Ουσάκ, το Αδά Παζάρ, το Εσκή Σεχήρ, το Καραμουσάλ, την Κιουτάχεια….

Τον Αύγουστο του 1921 ο Φαλτάιτς μαζί με τον συνάδελφό του, Στράτο Κτεναβέα, βρίσκονταν στην έδρα του Σώματος Στρατού κοντά στο Ιρνλάρ Κατραντζή και παρακολουθούσαν την εξέλιξη της μάχης του Σαγγάριου.

 Τα ξημερώματα της 15ης Αυγούστου, ένα τουρκικό αεροπλάνο βομβάρδισε την ελληνική πλευρά. 

Μία από τις βόμβες έπεσε πολύ κοντά στους δύο δημοσιογράφους και σε ένστολους. 

Η έκρηξη στοίχισε τη ζωή στον υπασπιστή του αρχηγού του πυροβολικού και σε δύο στρατιώτες, ενώ προκάλεσε τον τραυματισμό του Φαλτάιτς, του Κτεναβέα, μερικών αξιωματικών και 20 ακόμα στρατιωτών….

Τελικά, ο Φαλτάιτς επέστρεψε στην Αθήνα τον Νοέμβριο της ίδιας χρονιάς, στέλνοντας την τελευταία του ανταπόκριση από το Κιοπρού Χισάρ. 

Με βάση τις ανταποκρίσεις, τις μαρτυρίες και απομνημονεύματα αλλά και δημοσιεύματα άλλων πολεμικών συντακτών της περιόδου 1919-1926, συγκρότησε το Ιστορικό Αρχείο των γεγονότων της Μικράς Ασίας.

 Έργο παρακαταθήκη στις επόμενες γενιές μελετητών…. 

Οι εμπειρίες στο μικρασιατικό μέτωπο τον στιγμάτισαν.

 Έγινε ένθερμος υποστηρικτής της ιδέας του Ομαδισμού.

 Ανέλυσε με φιλοσοφική διάθεση τις καταστροφικές συνέπειες που επιφέρει η έλλειψη ομοψυχίας. Υπογράμμισε τη σημασία της συνεργασίας, του αλληλοσεβασμού και της συλλογικότητας… 

Ο Φαλτάιτς έκανε ένα ταξίδι ως ρεπόρτερ στη Θράκη για λογαριασμό της εφημερίδας «Εθνική».

 Στις ανταποκρίσεις του κατήγγειλε τη σλαβική προπαγάνδα που, όπως αποκάλυπτε, έθετε σε κίνδυνο τον ελληνισμό της Βόρειας Ελλάδας.

 Όταν η εφημερίδα «Εθνική» αποφάσισε να μη δημοσιεύσει το ρεπορτάζ του χαρακτηρίζοντάς το «υπερβολικό», ο Φαλτάιτς δε δίστασε να παραιτηθεί…. 

Στα χρόνια της Κατοχής, ο μάχιμος δημοσιογράφος ζούσε μεταξύ Αθήνας και Σκύρου. 

Είχε στείλει την οικογένειά του στο νησί όπου θα ήταν πιο ασφαλείς, κι ο ίδιος πηγαινοερχόταν. 

Το 1944 κατέγραψε ένα χρονικό της Μεγάλης Πείνας του 1941-1942 που θέρισε χιλιάδες Ελλήνων, κυρίως στα μεγάλα αστικά κέντρα.

 Όταν οι Γερμανοί έφυγαν από την Ελλάδα, εγκαταστάθηκε μόνιμα στη Σκύρο. 

Ο 53χρονος πλέον άντρας ήταν από τους πιο ονομαστούς κατοίκους του νησιού. 

Οι εμπειρίες, το σπουδαίο έργο και η αγάπη του για τον τόπο καταγωγής του, τον είχαν καταστήσει ως μία εμβληματική μορφή της Σκύρου.

 Ο Κώστας Φαλτάιτς είχε βρεθεί στην πρώτη γραμμή των μεγαλύτερων πολεμικών επιχειρήσεων του 20ου αιώνα και είχε επιζήσει.

 Όταν τελείωσε ο πόλεμος όμως δεν τα κατάφερε…. 

Σύμφωνα με τις εφημερίδες της εποχής, στις 23 Οκτωβρίου του 1944, κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες, ο Κώστας Φαλτάιτς σκοτώθηκε από έλληνες, με τους οποίους διαφωνούσε πολιτικά. Κηδεύτηκε και ετάφη στο αγαπημένο του νησί, με τη συμμετοχή όλων των κατοίκων.

 Το πλούσιο δημοσιογραφικό και λογοτεχνικό έργο που άφησε πίσω του, έμεινε στην ιστορία…. 

Πηγή

αρχείο  Άννας Φαλτάιτς

η Μηχανή του Χρόνου