Ο Δανός “Ρομπέν των Δασών” που πολέμησε σε όλο το Αιγαίο για την Ελλάδα

Γράφει ο Δημήτρης Σταυρόπουλο

Πρόκειται για μια από τις πιο συναρπαστικές ιστορίες του πολέμου που παρέμεινε άγνωστη στο ευρύ κοινό και αφορά την δράση μιας ομάδας επίλεκτων αντρών που είχε συσταθεί κατ´ εντολήν του ίδιου του πρωθυπουργού της Βρετανίας, Ουίνστον Τσώρτσιλ, με σκοπό να δρουν και να σκορπούν τον τρόμο πίσω από τις γραμμές του εχθρού….

 Πολλές φορές οι κομάντος πολεμούσαν υπό την επήρεια αμφεταμινών και χαρακτηρίζονταν ως μια αντισυμβατική ομάδα αντρών, που προτιμούσαν να είναι οπλισμένοι με τόξα και βέλη!

Μεταξύ των μελών της ομάδας υπήρχε ένας διαβόητος Δανός αριστοκράτης, ονόματι Άντερς Λάσεν,( με παρατσούκλι «Ρομπέν των Δασών», αριστερά στη φωτογραφία) ο οποίος δεν δίσταζε να δίνει εντολές στην Γερμανική γλώσσα προκειμένου να ρίχνει στάχτη στα μάτια των εχθρών…. 

Ο Λάσεν ήταν ναύτης σε ένα δανέζικο εμπορικό πλοίο όταν οι Γερμανοί κατέλαβαν τη χώρα του. 

Αποβιβάστηκε στην Αγγλία και εκπαιδεύτηκε στα σκωτσέζικα Highlands για να συμμετάσχει στις βρετανικές ειδικές δυνάμεις.
H πρώτη επιχείρηση στην οποία πήρε μέρος, ήταν στη δυτική Αφρική εναντίον εμπορικών πλοίων του Άξονα. 

Αργότερα, αυτό το θέατρο του «Κομάντο 62» των ειδικών επιχειρήσεων μεταφέρθηκε στα νησιά της Μάγχης και στη βόρεια ακτή της Γαλλίας. 

Οι κομάντος αποβιβάζονταν, σκότωναν τις γερμανικές φρουρές, τοποθετούσαν εκρηκτικά και αποχωρούσαν, όχι πάντοτε χωρίς απώλειες.

Η ΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΣΤΟ ΑΙΓΑΙΟ

Το καλοκαίρι του 1943 ο Λάσεν και η ομάδα του ήρθαν μυστικά στην Ελλάδα.

Έμειναν κρυμμένοι για πολλούς μήνες και πέτυχαν καίρια χτυπήματα στον εχθρό σε όλα τα νησιά του Αιγαίου.

Κρήτη, Κυκλάδες, Δωδεκάνησα!

Αντικειμενικός σκοπός της επιχείρησης Albumen ήταν να προκληθούν αρχικά δολιοφθορές σε τρία γερμανικά στρατιωτικά αεροδρόμια (Τυμπάκι, Καστέλλι Πεδιάδας και Ηράκλειο). Ο Αντι, μαζί με 13 συντρόφους του, αποβιβάστηκαν στην Τρυπητή, στα νότια του νησιού. 

Οι άνδρες χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες για να καταστρέψουν σταθμευμένα αεροσκάφη σε γερμανικά αεροδρόμια, ωστόσο μονάχα στο Καστέλλι Πεδιάδας υπήρχαν αεροπλάνα (συνέβαινε συχνά, όπως αργότερα συνέβη στην Πάρο, οι πληροφορίες των Βρετανών να μην είναι ακριβείς).

 Η ομάδα του Αντι, αφού περπάτησε μιάμιση μέρα διανυκτερεύοντας σε σπηλιές και τρώγοντας ό,τι τους έφερναν οι ντόπιοι, επιτέθηκε στο αεροδρόμιο του Καστελλίου. 

Τέσσερις άνδρες παγίδευσαν οκτώ αεροσκάφη, από τα οποία καταστράφηκε μόνο ένα, ενώ έβαλαν με ατομικά πυρά και εναντίον δύο φρουρών του αεροδρομίου.

 Στην αναφορά του ο Δανός πενταπλασίασε τις καταστροφές των εχθρικών αεροπλάνων, καθώς από μακριά ήταν αδύνατον να αντιληφθεί ότι τις περισσότερες εκρήξεις είχαν πυροδοτήσει οι ίδιοι οι Γερμανοί, αφού πρώτα αφαίρεσαν τα εκρηκτικά από τα αεροπλάνα.

Το αποτέλεσμα λοιπόν δεν ήταν αντάξιο του κινδύνου και του κόπου (μάλιστα οι Γερμανοί εκτέλεσαν 60 ντόπιους ως αντίποινα), αλλά έπαιξε τον ρόλο του στο να δημιουργηθεί η εντύπωση ότι η Κρήτη ενδιέφερε εξαιρετικά τους Βρετανούς σε εκείνη τη φάση του πολέμου.

Στη συνέχεια, μετά τη συνθηκολόγηση της Ιταλίας, το φθινόπωρο του 1943, αυτός ο τύπος των επιχειρήσεων επεκτάθηκε στα Δωδεκάνησα, όπου το SBS επιχείρησε να εμποδίσει τους Γερμανούς να αναπληρώσουν τους Ιταλούς στον έλεγχο των νησιών.

 Ο Λάσεν και η ομάδα του που επιχειρούσαν με καΐκια από τα τουρκικά παράλια έδωσαν μερικές εξαιρετικά φονικές μάχες, ιδιαίτερα στη Σύμη, χωρίς ωστόσο να μπορέσουν να πετύχουν τον στόχο τους: οι Γερμανοί ήλεγχαν τα Δωδεκάνησα.

Ο σκληρός κομάντο και οι άνδρες του συνέχισαν στα μέσα του 1944 να επαναλαμβάνουν αυτό το μοτίβο των επιχειρήσεων στα νησιά του κεντρικού Αιγαίου με τη βοήθεια ανδρών του ελληνικού Ιερού Λόχου, που γνώριζαν καλύτερα τις τοπικές συνθήκες. 

Μετά έδρασαν στις Κυκλάδες.

Αλλά ενώ τα κατάφεραν πολύ καλά στη Σαντορίνη πλήττοντας τις υποδομές των Γερμανών, απέτυχαν τραγικά στην Πάρο, όπου παρ’ ολίγον να εκθέσουν ένα μεγάλο μέρος του τοπικού πληθυσμού σε εκτεταμένα αντίποινα στην προσπάθειά τους να καταστρέψουν το υπό κατασκευή αεροδρόμιο του Μώλου.

Οι ομάδες του Αντι άρχισαν να βάλλουν ο ένας εναντίον του άλλου μέσα στη σύγχυση, ενώ έχασαν τον προσανατολισμό τους στο υπό κατασκευή αεροδρόμιο της Πάρου. 

Ο οδηγός τους, Ν. Στέλλας, συνελήφθη από τους Γερμανούς και απαγχονίστηκε.

 Αλλοι 125 άνδρες της περιοχής της Μάρπησσας επρόκειτο να τουφεκισθούν δίκην αντιποίνων, αλλά ο Γερμανός διοικητής «το πήρε επάνω του» και δεν υλοποίησε το μέτρο των αντιποίνων.

Η ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΚΑΤΟΡΘΩΜΑΤΑ ΤΟΥ

Ο ίδιος ο Λάσεν ξαναγύρισε μια τρίτη φορά στην Ελλάδα προτού οδηγηθεί στον θάνατο, στο τέλος του 1944 και ενώ οι Γερμανοί εγκατέλειπαν τη βαλκανική χερσόνησο.

Tον Οκτώβριο του 1944 ο Αντερς Λάσεν θα προβιβασθεί σε ταγματάρχη. 

Μετά τη Θεσσαλονίκη ο Λάσεν αναλαμβάνει μια σημαντική διοικητικά θέση στην Κρήτη, από την οποία οι Γερμανοί θέλουν, αλλά δεν μπορούν να φύγουν λόγω έλλειψης μέσων. Ετσι γίνεται συμφωνία μαζί τους ώστε να παραμείνουν ως παράγοντας ισορροπίας ανάμεσα στις διάφορες ένοπλες ομάδες, ισορροπία που απαιτεί προσόντα διαφορετικά από εκείνα του καταδρομέα του «ειδικού πολέμου».

Κάποιοι συμμαχητές του τον χαρακτήρισαν «killing machine» (φονική μηχανή). 

Ο βιογράφος του Λάσεν, Τόμας Χάρντερ, είπε ότι απώτερος σκοπός του ήταν να «παρουσιάσει τον άνθρωπο Λάσεν πίσω από τον μύθο».

Ο συγγραφεας επισημαίνει ότι «παρά το γεγονός ότι η φιγούρα του ήταν μυθική, ο Αντι ήταν ένας έφηβος που ενηλικιώθηκε μέσα στον πόλεμο».

 Mε καταγωγή από οικογένεια της δανέζικης μεγαλοαστικής τάξης ξεχώριζε για τους τρόπους του – έως ότου ο πόλεμος άρχισε να γίνεται τραχύτερος και να βλέπει φίλους του να χάνονται στο πεδίο της μάχης.

Ο Αντι, που αγάπησε την Ελλάδα, καθώς ο πόλεμος τελειώνει, ονειρεύεται να γυρίσει στη Δανία και να ασχοληθεί με τη γη, αλλά το νήμα της ζωής του θα κοπεί απότομα στο Κομάκιο της βόρειας Ιταλίας σε μια μάχη μέσα στους βάλτους με τους Γερμανούς και Αζέρους συμμάχους τους.

Πληροφορίες

Daily Mail

Τάσος Τελλογλου