Κλιμακώνονται οι διεθνείς πιέσεις για λύση του «Μακεδονικού»
Του Χρήστου Καπούτση
Εργώδεις είναι οι προσπάθειες, επίσημες και παρασκηνιακές, ώστε να ξεπεραστούν τα εμπόδια και μέχρι τον Ιούνιο (Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ), να έχει βρεθεί μια λύση αμοιβαία αποδεκτή, για το θέμα του ονόματος της FYROM, ώστε η γειτονική χώρα να αποτελέσει το νέο μέλος της Ατλαντικής Συμμαχίας. Οι διεθνείς πιέσεις, είναι ιδιαίτερα έντονες, από ΗΠΑ και Ε.Ε., σε Αθήνα και Σκόπια, να υπερκεραστούν τα εμπόδια και σύντομα να υπάρξει συμφωνία για το ονοματολογικό. Βέβαια, υπάρχουν και αντίστοιχες πιέσεις από Ρωσία και Τουρκία, κυρίως προς τον πρόεδρο της FYROM Γ. Ιβανόφ, αλλά και στον πρωθυπουργό Ζ. Ζάεφ, να μην δεχτεί λύση που θα άλλαζε το Συνταγματικό όνομα της χώρας. Μάλιστα Μόσχα και Άγκυρα, υπόσχονται γενναία οικονομική και στρατιωτική βοήθεια στη FYROM, εφόσον δεν υπάρξει λύση και η χώρα δεν ενταχθεί στο ΝΑΤΟ. Είναι σαφές ότι το θέμα, δεν είναι διμερές ελληνοσκοπιανό, αλλά διεθνοπολιτικό και μάλιστα εξαιρετικά πολύπλοκο, αφού αφορά την πολιτική επιρροή ισχυρών δυνάμεων στα Βαλκάνια.
Σε γενικές γραμμές, η Ελλάδα προτείνει το όνομα Republika Gorna Makedonija (Δημοκρατία της Άνω Μακεδονίας) και, μάλιστα, αμετάφραστο, για κάθε χρήση (erga omnes). Επίσης, η Ελλάδα επιμένει στην τροποποίηση του Συντάγματος και επισήμως αποκήρυξη κάθε αποσχιστικής και αλυτρωτικής πολιτικής εκ μέρους της πολιτικής ηγεσίας των Σκοπίων. Είναι σαφές ότι θα υπάρχει ο όρος “Μακεδονία” στην νέα ονομασία και μένει να επιλυθεί το ζήτημα των αλλαγών του Συντάγματος. Έναντι αυτών, η Ελλάδα, δεσμεύεται, ότι θα άρει κάθε εμπόδιο για την ένταξη της FYROM στο ΝΑΤΟ, ενώ θα πρωτοστατήσει και για την ένταξή της στην Ε.Ε. Μάλιστα, η ελληνική πρόταση προσφέρει στους Σκοπιανούς και εναλλακτικές επιλογές. Στην περίπτωση που θα είναι αδύνατη, λόγω ισχυρών πολιτικών αντιδράσεων στο εσωτερικό της χώρας, η αλλαγή του Συντάγματος της FYROM (δεν συμπληρώνεται ο απαιτούμενος αριθμός των Βουλευτών), υπάρχει η εναλλακτική πρόταση, που είναι, η προσθήκη στο Σύνταγμα, σύμφωνα με την οποία θα αναγνωρίζεται ότι, το Διεθνές και Ευρωπαϊκό Δίκαιο, κατισχύει του Συντάγματος της π. Γ.Δ. Μακεδονίας. Υπάρχει μάλιστα ανάλογο προηγούμενο με την Ολλανδία. Επομένως, μπορεί να γίνει δεκτή η πρόταση της σύνθετης ονομασίας, χωρίς να αλλάξει το Σύνταγμα της Χώρας, αλλά να προστεθεί ένα άρθρο, που θα είναι και το ισχυρό χαρτί στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις της FYROM με την Ε.Ε.
Σχολιάζοντας την ελληνική πρόταση ο ΥΠΕΞ της FYROM Νίκολα Ντιμιτρόφ, είπε, ότι υπάρχουν διαφορές στις θέσεις των δύο χωρών, ωστόσο εξέφρασε την αισιοδοξία ότι μπορεί να βρεθεί λύση στο ζήτημα της ονομασίας. «Είμαστε πεπεισμένοι ότι εάν σκοπός είναι να βρεθεί μία βιώσιμη και αξιοπρεπής λύση για την υπέρβαση της διαφοράς σχετικά με το ζήτημα της ονομασίας, η οποία θα περιέχει σαφή διαχωρισμό μεταξύ της χώρας μας, της “Μακεδονίας” και της περιοχής της ελληνικής Μακεδονίας, τότε αυτό είναι δυνατό να επιτευχθεί» επισήμανε ο Σκοπιανός υπουργός Εξωτερικών.
Με αυτά τα δεδομένα, θεωρείται ως καθοριστική, η συνάντηση αντιπροσωπειών των δύο χωρών που θα γίνει στην Βιέννη (υπό την αιγίδα του ΟΗΕ) στις 30 Μαρτίου.
Το ελπιδοφόρο των ελληνοσκοπιανών συνομιλιών είναι ότι ο Πρωθυπουργός Ζ. Ζάεφ και ο ΥΠΕΞ Ν. Ντιμιτρόφ, σε αντίθεση με τον Ν. Γκρουέφσκι και το VMRO, δέχονται ότι δεν μπορούν να μονοπωλούν ως κράτος τον όρο «Μακεδονία», ο οποίος περιγράφει μία ευρύτερη γεωγραφική περιοχή. Γι’ αυτό άλλωστε και αποδέχονται γεωγραφικό προσδιορισμό. Ωστόσο, διεκδικούν το δικαίωμα να ονομάζουν τους εαυτούς «Μακεδόνες» και τη γλώσσα τους «μακεδονική»! Και είναι σαφές, ότι αυτή η απαίτηση, δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή από την Ελλάδα, που προτείνει η γλώσσα τους να ονομάζεται «σλαβομακεδονική».
Όμως πρόβλημα έχει προκύψει και με αλβανικά κόμματα, που στηρίζουν την Κυβέρνηση του Ζ. Ζάεφ. Απορρίπτουν την Ελληνική πρόταση “Gorna Makedonija” στην “Μακεδονική” γλώσσα. Έκαναν παρέμβαση, μέσω του «Φόρουμ Αλβανών διανοουμένων των Σκοπίων», στον στο διαμεσολαβητή του ΟΗΕ Μάθιου Νίμιτς με επιστολή, ζητώντας να «απορριφθεί ως απαράδεκτη η πρόταση Gorna Makedonija χωρίς μετάφραση, διότι αποκλείει τους Αλβανούς, τη δεύτερη μεγαλύτερη κοινότητα της χώρας».
Την πρόταση της Κυβέρνησης (ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ) για το Σκοπιανό, φαίνεται ότι δεν στηρίζει η αξιωματική αντιπολίτευση (το κόμμα της Ν.Δ. δεν είναι σαφές τι προτείνει), ενώ θα έχει την υποστήριξη του νεόκοπου πολιτικού φορέα «Κίνημα Αλλαγής». Επίσης, παρά τις δημόσιες ρητορικές εξάρσεις, του προέδρου των ΑΝΕΛ Π. Καμμένου, ότι δεν θα δεχτεί ονομασία που να περιέχει τον όρο ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ, ο Πρωθυπουργός κατά την πρόσφατη συνάντησή τους, του υπενθύμισε ότι: Ο Πρόεδρος και οι βουλευτές των ΑΝΕΛ ψήφισαν στη Βουλή τις προγραμματικές δηλώσεις της νέας Κυβέρνησης, άρα ψήφισαν και το εξής : «Σημαντική είναι επίσης, η εξεύρεση, στο πλαίσιο συνομιλιών υπό τον ΟΗΕ, αμοιβαία αποδεκτής λύσης στη διαφορά για το όνομα της Π.Γ.Δ.Μ., στη βάση μιας σύνθετης ονομασίας με γεωγραφικό προσδιορισμό για όλες τις χρήσεις» (απόσπασμα από τις προγραμματικές δηλώσεις που ανέγνωσε ο Α. Τσίπρας). Επομένως, δεσμεύονται από την ψήφο τους, να δεχτούν την προτεινόμενη από την Κυβέρνηση σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό προσδιορισμό, που θα περιέχει και τον όρο ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ. Φυσικά, τα πολιτικά κόμματα και κυρίως η Κυβέρνησης, δεν θα αγνοήσει τα ογκώδη συλλαλητήρια για την ελληνικότητα της Μακεδονίας, στο πνεύμα «Η ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ είναι ΜΙΑ και είναι Ελληνική».
