Ένα συνοδό νόσημα της Εθνικής μας Πολιτικής. Η ύβρις προς την Αγία Σοφία.

                   Είμαι βέβαιος, επειδή το έχω κάνει πολλές φορές στο παρελθόν, ότι αν ήμουν σήμερα μέλος του Ελληνικού Κοινοβουλίου, θα μάζευα πολλές δεκάδες υπογραφές συναδέλφων υπέρ της πρότασης της “συμμετρικής διπλωματίας”. Ο λόγος για την ταυτόχρονη επαναλειτουργία ως δύο θρησκευτικών χώρων λατρείας, των δύο μεγάλων μνημείων της Θράκης. Της Αγίας Σοφίας ως Χριστιανικής Εκκλησίας, όσο και του Τεμένους Βαγιαζήτ στο Διδυμότειχο, ως χώρου λατρείας των όπου γης Μουσουλμάνων. Τα λέω αυτά μήπως και βρεθεί κανείς να τα προχωρήσει.

                                                                                                                                                          Χ. Κ.

  Του Χρήστου Κηπουρού {*}

Η αναφορά της μεγάλης αυτής εκκλησίας της του θεού σοφίας, γίνεται ενδεικτικά. Αυτό γιατί, ιδιαίτερα την περίοδο που διανύουμε, υφίσταται διπλή ύβρη. Τόσο με την αρχαιοελληνική έννοια της λέξης, όσο και με τη νεοελληνική. Τόσο δηλαδή σαν έκφραση αλαζονείας με όλα τα γνωστά και μη εξαιρετέα που τη συνοδεύουν, όσο και σαν βρισιά και προσβολή.

Χαρακτηριστική περίπτωση αποτελεί ο Έλληνας πρωθυπουργός, και το πρόσφατο, εν μέσω της πανδημίας του τουρκοϊού, τηλεφώνημα προς τον Ερντογάν. Ο λόγος για το προπαγανδιστικό εκείνο που παραπέμπει στη γνώριμη αλαζονεία της δήθεν πρωτοβουλίας και στην εξ αυτής ενδημούσα ύβρη {1}, με την αρχαιοελληνική έννοια της λέξης.

Υπάρχει όμως και ύβρις {1} εκ μέρους του, με τη νεοελληνική έννοια της λέξης, που σημαίνει την προσβολή. Ο λόγος και πάλι για το ίδιο τηλεφώνημα. Κατά το οποίο αν μεν συμπεριλήφθηκε η Αγία Σοφία μαζί με τα υπόλοιπα ζητήματα της συζήτησης, όπως αυτά δημοσιοποιήθηκαν από τις κυβερνητικές πηγές, τότε η υποβάθμιση του θέματος, είναι απολύτως δεδομένη. Αν πάλι δεν τέθηκε καθόλου, τόσο το χειρότερο.

Δεν ισχύουν διαφορετικά πράγματα για τους υπόλοιπους εκ της πολιτικής επίσημους ημεδαπούς.

Η απροθυμία, όπως και η πολιτική ύβρις {1} βρίσκεται στη μειωμένη διάθεση ενασχόλησης και εν τέλει η παραίτηση από το συγκεκριμένο ζήτημα. Το πολύ να αναμηρυκάζουν τα περί παραμονής στο υπαρκτό καθεστώς μουσείου. Με άλλα λόγια, πίσω από την απουσία πολιτικής βρίσκεται το συνοδό νόσημα, που έλεγα στην αρχή. Στοιχεία που ισοδυναμούν με μια πολιτισμική εκχώρηση. στα της Τουρκίας. Κάτι που, αν μη τι άλλο, εξ αντικειμένου συνηγορεί στην ήδη εξαγγελθείσα πολιτισμική εκρίζωση του ιερού αυτού μνημείου.

Δεν προσθέτει βέβαια κάτι το καινούργιο η περί της παραμονής των πραγμάτων, όπως έχουν σήμερα, που φθάνουν, όταν δεν ξεκινούν, με τη θετική μνημόνευση της μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε μουσείο, από τον Κεμάλ. Μια ακόμη ύβρις {2}, αυτή τη φορά σύμφωνα με τη νεοελληνική έννοια της λέξης. Η οποία, μεταξύ των άλλων, βρίζει τη μνήμη των γενοκτονιών που διέπραξε.     

Όλοι λοιπόν αυτοί, οι πολυάριθμοι φίλοι του Κεμάλ, από το λεγόμενο προοδευτικό και αριστερό πολιτικό φάσμα, μπορούν να αντιτείνουν, προτείνοντας να μην αποκλειστεί το γεγονός μιας έστω θετικής πράξης, όπως η μετατροπή σε μουσείο. Εμένα πάλι με θυμίζει εκείνο το σήμα κατατεθέν του κάθε γραφειοκράτη που επαναλαμβάνει το “μη τα ισοπεδώνουμε όλα σύντροφοι”.

Ναι μεν ο συγκεκριμένος Ναός είναι και ένα μεγάλο Μνημείο, όμως η μετατροπή του σε μουσείο το 1934, από τον Κεμάλ, αυτόν τον θεμελιωτή της ιδεολογίας του θανάτου επί της ζωής και κάθε δραστηριότητας των μη Τούρκων, μόνο ως πράξη εφαρμογής μπορεί να θεωρηθεί. Μπορεί ακόμη πολλοί να προβάλουν για το μουσείο, το οικονομικό όφελος εκ των επισκεπτών, όπως λένε, όμως αν αυτό είναι το ωφέλιμο, ας μη διαφεύγει το τερπνόν. Η ιδεολογία του θανάτου, που έλεγα.

Σημειώσεις

{1} βλέπε militaire.gr, Χρήστος Κηπουρός, Οι δύο ύβρεις προς την Αγία Σοφία, 29 Ιουνίου 2020,

{2} Τόσο για τη νεοελληνική έννοια της λέξης, όσο κυρίως την αρχαιοελληνική, βλέπε περισσότερα στο λήμμα “ύβρις” της ελεύθερης εγκυκλοπαίδειας Βικιπαίδεια,

__________

{*} Διετέλεσε Βουλευτής Έβρου {1993-2000}