Ελληνοτουρκικά: Διαπραγμάτευση ή Ρήξη;
Άρθρο του Στέφανου Σωτ. Γκίκα*
Είναι γεγονός ότι το 2020 δεν ξεκίνησε καλά για τον Ερντογάν και την κυβέρνησή του. Η σημαντική ήττα του στο Ιντλίμπ της Συρίας με τους δεκάδες τούρκους στρατιώτες νεκρούς και τα «χαμένα» εδάφη, η διπλωματική του απομόνωση στο ζήτημα της συμφωνίας για τις Θαλάσσιες Ζώνες με την Λιβύη, η αδυναμία του να σταθεροποιήσει την τουρκική οικονομία – ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ επιβραδύνθηκε στο 0.2% το 2019 από 2.4% το 2018 – και φυσικά η αποτυχία του να αποσταθεροποιήσει την χώρα μας χρησιμοποιώντας ως μοχλό πίεσης δεκάδες χιλιάδες παράνομους μετανάστες, είναι τα γεγονότα που τον έχουν φέρει σε δεινή θέση τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό.
Ο Τούρκος Πρόεδρος δέχεται πράγματι σφοδρή κριτική από την τουρκική αντιπολίτευση για τους χειρισμούς του, ενώ η τουρκική κοινή γνώμη αντιδρά έντονα για τις απώλειες στα πολεμικά μέτωπα. Ίσως είναι η πρώτη φορά τα τρία τελευταία χρόνια που η τακτική του Ερντογάν αμφισβητείται ανοικτά, παρά την γιγάντια προσπάθεια παραπληροφόρησης και διασποράς fake news…
Απ’ την άλλη, η Ευρώπη αντιλήφθηκε πλήρως τον αποσταθεροποιητικό ρόλο της Τουρκίας στον Έβρο και στα Νησιά του Αιγαίου. Καταδίκασε απερίφραστα την συμπεριφορά της και στήριξε ανοικτά την Ελλάδα, η οποία κινήθηκε άμεσα και σωστά, έκλεισε τα σύνορα ως όφειλε και διεθνοποίησε το ζήτημα, ως απειλή για την Εθνική της ασφάλεια, αλλά και ως παραβίαση της ίδιας της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των εξωτερικών συνόρων της από την Τουρκία.
Η Τουρκία σήμερα έχει πρακτικά δύο επιλογές.
Η πρώτη είναι η διαδικασία της διαπραγμάτευσης. Το έκανε ήδη με την Μόσχα, έφερε την εκεχειρία στην Συρία, αλλά με σχεδόν μηδαμινά οφέλη σε σχέση με αυτά που επεδίωκε ο Ερντογάν. Το κάνει και τώρα με την ΕΕ, μετά την αποτυχία της στον Έβρο, ζητώντας νέα Συμφωνία Τουρκίας – ΕΕ για το Μεταναστευτικό με προφανώς αυξημένες απαιτήσεις χρηματικής στήριξης, ενώ θέτει εκ νέου το ζήτημα της Τελωνειακής Ένωσης. Άγνωστο που θα καταλήξει η διαπραγμάτευση και αν καταλήξει, θα τηρηθεί από την Άγκυρα;
Η δεύτερη είναι η συνέχιση της επιθετικής και προκλητικής στάσης απέναντι στην χώρα μας σε όλα τα μέτωπα, που θα οδηγήσει μαθηματικά σε θερμό επεισόδιο με κίνδυνο να κλιμακωθεί σε σοβαρή κρίση με απρόβλεπτες συνέπειες για την ευρύτερη περιοχή. Πράγματι, αν μελετήσουμε τις προκλήσεις της γείτονος στο Αιγαίο το πρώτο δίμηνο του 2020, εύκολα γίνεται αντιληπτό που το πάει η Τουρκία. Στο διάστημα λοιπόν αυτό, σημειώθηκαν 116 υπερπτήσεις τουρκικών αεροσκαφών πάνω από Ελληνικά νησιά και 136 εμπλοκές μεταξύ Ελληνικών και τουρκικών μαχητικών αεροσκαφών, όταν το αντίστοιχο διάστημα του 2019, είχαν σημειωθεί 7 υπερπτήσεις και 49 εμπλοκές. Η κλιμάκωση των τουρκικών ενεργειών σε όλα τα επίπεδα ακολουθεί γεωμετρική πρόοδο.
Παρότι η ευθεία σύγκρουση Ελλάδας – Τουρκίας δεν συμφέρει κανέναν, ούτε φυσικά τις ΗΠΑ και την Ρωσία, υπό το πρίσμα όλων αυτών των δεδομένων, η καλλιέργεια κλίματος ενότητας και εθνικής ομοψυχίας, η προπαρασκευή, η ετοιμότητα και εγρήγορση των Ενόπλων Δυνάμεων και των ΣΑ, δρουν αποτρεπτικά και είναι μονόδρομος…
