Πως η ελληνική κυβέρνηση “έχαψε” τις διαβεβαιώσεις Ερντογάν για “γαλήνιο καλοκαίρι”;

Του Μιχάλη Ψύλου*

Για δύο πράγματα είχε δεσμευτεί για το εφετινό καλοκαίρι ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης: Ο,τι θα είναι «φυσιολογικό» απέναντι στην απειλή του κορονοϊού και «ήρεμο» με την Τουρκία του Ερντογάν. Και στα δύο έπεσε έξω ,με εκκωφαντικό τρόπο! Για τον ίδιο ακριβώς λόγο: Τη χαλάρωση! Την επικίνδυνη χαλάρωση που επέδειξε ουσιαστικά η κυβέρνηση τόσο στα μέτρα αντιμετώπισης της πανδημίας ,όσο και έναντι του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Και καλά. Για την οικονομία της συζήτησης ,να δεχτούμε ότι η μάχη απέναντι στον κορονοϊό μπορεί να κρύβει συνεχώς εκπλήξεις. Αν και οι πιο σοβαροί και κυρίως «ανεξάρτητοι», επιδημιολόγοι έκρουαν συνεχώς τον κώδωνα του κινδύνου εδώ και μήνες , ακούγοντας τον πρωθυπουργό να διαβεβαιώνει στην γερμανική Bild στις 27 Μαίου ότι «τον Ιούλιο και τον Αύγουστο η κατάσταση θα είναι σχεδόν φυσιολογική».

Με την Τουρκία του Ερντογάν όμως; Από πού εκπορευόταν η διαβεβαίωση για το «ήσυχο καλοκαίρι»; Μα από τον ίδιο τον Τούρκο πρόεδρο! Ο Ερντογάν διαβεβαίωνε στο περιθώριο της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ στις 14 Ιουνίου ότι το καλοκαίρι είναι για τον…τουρισμό και τις ακρογιαλιές στο Αιγαίο. Και δυστυχώς ο πρωθυπουργός τον πίστεψε. Και στη σύνοδο κορυφής της ΕΕ που ακολούθησε στις 24 και 25 του ίδιου μηνός, όλα ήταν μέλι γάλα για την Τουρκία. Υπό την αυστηρά…φιλοτουρκική εποπτεία της Γερμανίδας καγκελαρίου, Ανγκελα Μέρκελ (για τελευταία φορά), οι 27 όχι μόνο δεν συζήτησαν καν την επιβολή κυρώσεων στην Αγκυρα για τις συνεχείς προκλήσεις της στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο, αλλά έδωσαν και άλλα πέντε δισεκατομμύρια στον Ερντογάν για το προσφυγικό. Με έναν και μοναδικό αστερίσκο από την πλευρά της Κυπριακής Δημοκρατίας για την επέκταση της τελωνειακής ένωσης ΕΕ-Τουρκίας.

Τι παραπάνω ήθελε ο Τούρκος πρόεδρος για να αποχαλινωθεί; Να στέλνει αρχικά επιστολή στον ΟΗΕ και να αξιώνει αποστρατικοποίηση ελληνικών νησιών στα μέσα Ιουλίου και να αξιοποιεί την τραγική επέτειο της εισβολής του Αττίλα πριν 47 χρόνια για να εξαγγείλει την έναρξη εκστρατείας για τη διεθνή αναγνώριση του ψευδοκράτους , στην κατεχόμενη βόρεια Κύπρο. Αλλά και να βγάζει τη γλώσσα στους Ευρωπαίους ,προειδοποιώντας ότι

«δεν μας νοιάζει τι θα πουν όσοι μιλήσουν για την Κύπρο». Και για να μην αφήσει περιθώρια παρερμηνειών , ο Ερντογάν κατέστησε σαφές ότι «μια νέα διαπραγματευτική διαδικασία στο Κυπριακό μπορεί μόνο να αρχίσει ανάμεσα σε δύο κράτη. Δεν έχουμε άλλα 50 χρόνια για να σπαταλήσουμε για την Κύπρο». Ο Τούρκος πρόεδρος εισήγαγε επίσης και μια νέα, επικίνδυνη φραστική καινοτομία : «Δεν υπάρχει πλέον Βορράς και Νότος στην Κύπρο,αλλά Τούρκοι και Έλληνες». Πως μεταφράζεται αυτό ,σύμφωνα με τον Ερντογάν; «Τα σύνορα στην Κύπρο γίνονται σύνορα Ελλάδας-Τουρκίας. Άλλο ένα μέτωπο της σύγκρουσης μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας» , γράφει η Ιταλική ιστοσελίδα Γεωπολιτικής, «Limesonline».
Τι κι αν «έτρεχε» μετά για να αντιδράσει ,η πρόεδρος της Κομισιόν ,Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ασθμαίνων ακολουθούσε ο επικεφαλής της ευρωπαικής διπλωματίας, Γιόζεπ Μπορέλ; Ο Ερντογάν σφυρίζει αδιάφορα. Γιατί βλέπει ότι απέναντί του έχει υποχωρητικούς πολιτικούς που ακολουθούν «πολιτική κατευνασμού»…

Τα επόμενα βήματα του Σουλτάνου

Ο Τούρκος πρόεδρος κατέδειξε επίσης ότι η πολιτική του στο Κυπριακό δεν αποτελεί εξαίρεση από εκείνη των Κεμαλιστών προκατόχων του. Σε συνάντηση που είχε με νέους Τουρκοκύπριους στην κατεχόμενη Λευκωσία, ο Ερντογάν ρωτήθηκε «τι έρχεται στο μυαλό του πρώτα όταν αναφέρεται στην Κύπρο;». Η απάντησή του; «Φυσικά, το 1974 έρχεται στο μυαλό μας. Ο αγώνας του 1974, αυτός ο πόλεμος ήταν η πιο ενεργή περίοδος της παιδικής μου ηλικίας. Στο δρόμο προς τη νίκη ,πρωτοστάτησαν τότε ο Ραούφ Ντενκτάς, ο πρώην πρωθυπουργός Ετζεβίτ ,ο αντιπρόεδρος Ερμπακάν. Ηταν ένας αγώνας του έθνους μας, που θα μείνει αξέχαστος. Ως αποτέλεσμα αυτού του αγώνα, η Κύπρος απελευθερώθηκε από τα χέρια των Ελλήνων, από τη σκληρότητά τους. Με αυτόν τον αγώνα, εμείς, ως Τούρκοι, δώσαμε ένα μεγάλο μάθημα σε όσους θέλουν να αποκαταστήσουν μια νοοτροπία σταυροφόρων εναντίον μας», τόνισε προκλητικά ο Τούρκος πρόεδρος.
Η ψυχροπολεμική αυτή στάση θα καθορίσει πλέον όλα τα επόμενα βήματα της Αγκυρας. Όπως γράφει μάλιστα η ιταλική ιστοσελίδα «Limesonline» , η κίνηση του Ερντογάν να ανακοινώσει την κατασκευή νέου προεδρικού μεγάρου στην κατεχόμενη βόρεια Κύπρο , «είναι ένα κρίσιμο βήμα στο παιχνίδι υπεροχής στη Μεσόγειο, πιθανώς πιο σημαντικό από την κατάληψη της Τρίπολης από την Άγκυρα» .Και αυτό γιατί -σύμφωνα με την ιταλική ιστοσελίδα «επιβεβαιώνει και συμβολικά το μη αναστρέψιμο της προσέγγισης που βασίζεται στη λύση των δύο κρατών στην Κύπρο. Πρόκειται για μια σημαντική αλλαγή στάσης σε σύγκριση με το σχέδιο Ανάν το 2004 και τις διαπραγματεύσεις στο Κρανς Μοντανά το 2017»
Οι επόμενες κινήσεις της Άγκυρας δεν είναι δύσκολο να αποκρυπτογραφηθούν. Το «προεδρικό» μέγαρο είναι το προοίμιο για το άνοιγμα ναυτικής βάσης στην κατεχόμενη Αμμόχωστο και επέκταση της αεροπορικής βάσης στο Λευκόνοικο, με σκοπό να σταθμεύουν μαχητικά αεροσκάφη και να ελλιμενίζονται τα νέα ,γερμανικής κατασκευής υποβρύχια U-214 ,αλλά και το ισπανικής ναυπήγησης ,νέο αεροπλανοφόρο Anadolu.
«Σε εξέλιξη βρίσκεται άλλωστε και η διαδικασία αναγνώρισης του “τουρκικού” κράτους στην Κύπρο από τους περιφερειακούς πελάτες της Τουρκίας» , γράφει η Limesonline. «Το Αζερμπαϊτζάν και το Πακιστάν έστειλαν τις επίσημες αντιπροσωπείες τους στην κατεχόμενη Λευκωσία λίγες ημέρες πριν από την επίσκεψη του Ερντογάν. Η Λιβύη, το Μπαγκλαντές και η Γκάμπια είναι επίσης έτοιμες για επίσημη αναγνώριση. Ενώ υποψίες υπάρχουν και για το Ηνωμένο Βασίλειο», αναφέρει η ιταλική ιστοσελίδα.

Καμία έκπληξη

Με μπόλικη δόση αλαζονείας, ο Τούρκος σχολιαστής, Νεντρέτ Ερσανέλ, ξετυλίγει στην Yeni Safakόλο το σχέδιο Ερντογάν : το Αζερμπαιτζάν και το Πακιστάν ,που «αναμένεται να αναγνωρίσουν» το ψευδοκράτος , «είναι πολύ πιο ισχυρές χώρες από τους “φίλους” μας στη Δύση», γράφει Τούρκος σχολιαστής. Το Αζερμπαϊτζάν, λέει ,είναι τώρα ένας από τους πιο ισχυρούς παίκτες στον Καύκασο και την Κεντρική Ασία και αν έχει ένα πόδι στην “ΤΔΒΚ”, αυτό σημαίνει ότι ενώνoνται οι λεκάνες της Μαύρης Θάλασσας, του Κόλπου και της Μεσογείου με ένα μόνο κράνος. Το Μπακού ευθυγραμμίζεται με την Τουρκία. Όπως και το Πακιστάν, που είναι τώρα ο πιο κρίσιμος παίκτης στην Κεντρική Ασία. Το αδιαμφισβήτητο κλειδί για την κρίση στο Αφγανιστάν. Για αυτό η Τουρκία ήθελε μαζί του το Ισλαμαμπάντ για τον έλεγχο του αεροδρόμιου της Καμπούλ, με τις ευλογίες των Αμερικανών», υποστηρίζει ο Τούρκος αναλυτής. «Τουρκία-Αζερμπαϊτζάν-Πακιστάν αποτελούσε πάντα ένα στρατηγικά πολύτιμο τρίγωνο, το οποίο τώρα είναι πιο ενεργό, λόγω της νέας παγκόσμιας συγκυρίας. Ο πόλεμος στην Αρμενία, η σημασία της Μαύρης Θάλασσας, η κρίση στο Αφγανιστάν, ο ανταγωνισμός ΗΠΑ-Κίνας, μετατρέπει κάθε ίντσα αυτού του τριγώνου σε στρατηγικό χρυσό», λέει ο Νεντρέτ Ερσανέλ. Εκτιμά μάλιστα ότι και η Βρετανία θα υποδεχτεί θετικά ένα «τουρκοκυπριακό κράτος», λαμβάνοντας υπόψη ότι «μια πτυχή των διαφωνιών του Λονδίνου με την ΕΕ, είναι η σύγκρουση στη Μεσόγειο. Αρα μπορεί να είναι ενδιαφέρον για το Ηνωμένο Βασίλειο να παγιώσει το «Κυπριακό του πόδι» στην ΤΔΒΚ».
Πολλές οι φιλοδοξίες της Αγκυρας και ενδεχομένως υπερφίαλες. Αλλά δεν θα έπρεπε να εκπλήσσουν κανέναν. Αυτός είναι ο Ερντογάν και θα συνεχίζει την νέο-αποικιακή του πολιτική, με κάθε μέσο. Υποσχόμενος πάντα ένα «ήσυχο καλοκαίρι», και ένα ακόμη πιο «ήσυχο» φθινόπωρο. Και κάποιοι τον πιστεύουν ,δυστυχώς .Και χαλαρώνουν…

*από την ιστοσελίδα newscenter.gr