Αμυντική Βιομηχανία: “Δεν είναι λύση η ιδιωτικοποίηση των πάντων…”

Γράφει ο ΤΑΚΗΣ ΜΟΣΧΟΛΙΟΣ

Ορισμένοι εκ των ενδιαφερομένων για την κατάσταση της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας  διατυπώνουν την άποψη ότι οι αιτίες της κακοδαιμονίας είναι η κομματοκρατία, η αναξιοκρατία, ο συνδικαλισμός κ.λ.π. και ότι η ιδιωτικοποίηση είναι η λύση. Κατά την γνώμη μου η άποψη αυτή δεν είναι ορθή δηλαδή υποστηρίζω ότι οι προαναφερθείσες αιτίες προσέθεσαν βεβαίως προβλήματα αλλά δεν είναι η κύρια αιτία της προβληματικής κατάστασης. Επιθυμώ να σημειώσω-υπενθυμίσω ότι π.χ. η ΠΥΡΚΑΛ τα χρόνια της ιδιωτικής ιδιοκτησίας βρέθηκε σε κατάσταση χρεοκοπίας αρκετές φορές αν και ο ιδιοκτήτης ήταν από πάσης απόψεως ισχυρός.

Το κύριο πρόβλημα, κατά την κρίση μου, ήταν και εξακολουθεί να είναι το θεσμικό πλαίσιο που διέπει τις σχέσεις των Ε.Α.ΒΙ. με το κράτος. Δεν είναι τυχαίο ότι αυτή η διαπίστωση είναι κοινή π.χ. από την ιδιωτική ιδιοκτησία της ΠΥΡΚΑΛ, στα συνταχθέντα στρατηγικά και επιχειρησιακά σχέδια των Ε.Α.ΒΙ., σε σχετικές ανεξάρτητες μελέτες κ.λ.π. Σε αντίθεση με ότι συμβαίνει σε άλλες χώρες οι Ε.Α.ΒΙ. δεν έχουν την ευχέρεια να σχεδιάσουν μεσοπρόθεσμα επενδυτικές, αναπτυξιακές και παραγωγικές δράσεις διασυνδεδεμένες με τους μεσοπρόθεσμους εξοπλιστικούς σχεδιασμούς της Χώρας και βασικές πρόνοιες που απορρέουν από την Εθνική αμυντική βιομηχανική στρατηγική δεν εφαρμόζονται.

Αν δει κανείς πιο αναλυτικά τις αιτίες των ζημιών και ελλειμμάτων π.χ. της ΠΥΡΚΑΛ-Ε.Α.Σ. θα διαπιστώσει ότι σημαντική αιτία είναι η υποαπασχόληση. Η υποαπασχόληση είναι σχετικά μεγάλη ακόμα και σε περιόδους υψηλού συμβατικού έργου διότι η εταιρία έχει πολλές ενεργές γραμμές παραγωγής και είναι περίπου ανέφικτο να έχει συμβατικές υποχρεώσεις με σύνθεση προϊόντων που να δίνουν υψηλή απασχόληση σε όλες τις γραμμές. Όμως μόνο το Υπ.Εθν. Άμυνας μπορεί να αποφασίσει ποιες γραμμές παραγωγής δεν είναι αναγκαίες.   Γίνεται εξ άλλου λόγος ότι υπάρχει μεγάλη εξάρτηση των Ε.Α.ΒΙ. από το κράτος και ότι θα όφειλαν οι εταιρίες να έχουν αναπτύξει καινοτόμα προϊόντα και να έχουν ενισχύσει την εξωστρέφειά τους.

Είναι χρήσιμο να δούμε με ποια διαδικασία και με τι είδους χρηματοδότηση ενισχύεται ο τομέας προσφοράς των ξένων αμυντικών βιομηχανιών προϋπόθεση ενίσχυσης της εξωστρέφειας. Συναποφασίζονται αναπτυξιακές πρωτοβουλίες με κρατική χρηματοδότηση και δέσμευση του κράτους να προμηθευτεί τα προς ανάπτυξη νέα προϊόντα εφόσον ολοκληρωθεί η πιστοποίησή τους.

Συμπερασματικά υποστηρίζω την άποψη για επανίδρυση της κρατικής Α.Β. με διαφορετικό θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας και διαφορετικό πλαίσιο σχέσεων με το κράτος-πελάτη. Η ίδρυση υφυπουργείου αμυντικής βιομηχανίας, η στενή διασύνδεση της επιχειρηματικής δράσης με τους μεσοπρόθεσμους εξοπλιστικούς σχεδιασμούς των Γ.Ε., η έγκριση σταθερού προγράμματος εξοπλιστικών προμηθειών και προγράμματος προς ανάπτυξη νέων προϊόντων-υπηρεσιών και η πρόβλεψη σοβαρού Π/Υ για έρευνα και ανάπτυξη είναι μερικές από τις αναγκαίες προϋποθέσεις. Έχει ενδιαφέρον και σημειώνω ότι αυτά υποστηρίζονται από χρόνια και από την ιδιωτική ιδιοκτησία της ΠΥΡΚΑΛ αλλά και από τα συνδικαλιστικά όργανα των ιδιωτικών μονάδων. Προφανώς απαιτούνται διοικήσεις με ισχυρό τεχνοκρατικό υπόβαθρο και λειτουργία των εταιριών εκτός θεσμών γενικής κυβέρνησης αλλά αλλού είναι το κύριο πρόβλημα.