Τι “πουλάνε” τα Σκόπια; “Ψεύτικες ειδήσεις”! Ένα άρθρο για τη βιομηχανία fake news του κρατιδίου

Στην εφημερίδα Le Figaro δημοσιεύεται άρθρο του Marc Cherki, με τίτλο: «Ένα εργοστάσιο «ψευδών ειδήσεων», στις πύλες της Ευρώπης».

Η πόλη Veles των Σκοπίων (σ.σ “Μακεδονία” τα γράφει), φιλοξενεί μια πραγματική βιομηχανία ψευδών ειδήσεων, όπου ορισμένοι ιστότοποι, που μοιάζουν σαν δυο σταγόνες νερού με ειδησεογραφικούς ιστοτόπους, επιτρέπουν στους ιδιοκτήτες να κερδίζουν έως και 2.500 δολάρια την ημέρα.

Η μικρή πόλη Veles της «Μακεδονίας» είναι διαβόητη στις Ηνωμένες Πολιτείες. Είναι ένα εργοστάσιο «ψευδών ειδήσεων», που μεταδίδονται από ιστότοπους του Διαδικτύου, που έχουν ένα πολύ σημαντικό ακροατήριο, αρχικά χάρη σε λογαριασμούς Facebook και Twitter από μη υπαρκτά πρόσωπα, που δημιουργήθηκαν χωρίς αμφιβολία στην ίδια πόλη της πρώην – Γιουγκοσλαβίας. Λίγους μήνες πριν από την εκλογή του Donald Trump, στις Ηνωμένες Πολιτείες τον Νοέμβριο του 2016, ο αμερικανικός ιστότοπος  BuzzFeed καθώς και αυτός της βρετανικής εφημερίδας The Guardian, αποκάλυψαν ότι η πόλη φιλοξενούσε εκατό περίπου  ιστοσελίδες pro-Trump.

Στη ψεύτικη ιστοσελίδα politicspaper.com, που σήμερα ευτυχώς έχει καταργηθεί, θα μπορούσε κανείς να διαβάσει την εποχή εκείνη ότι ο  «Μπιλ Κλίντον παραδέχτηκε ότι είναι ένας δολοφόνος» ή ότι « η Μισέλ Ομπάμα απατούσε τον σύζυγό της  με τον Eric Holder», τον πρώην γενικό εισαγγελέα των Ηνωμένων Πολιτειών. Επρόκειτο, φυσικά, για  ψευδείς ειδήσεις.

Ο δημοσιογράφος του New Yorker, David Remnick, διηγείται ότι κατά τη διάρκεια της τελευταίας προεκλογικής εκστρατείας, ο Μπαράκ Ομπάμα και ο πολιτικός του διευθυντής, David Simas, «συζήτησαν με σχεδόν εμμονικό τρόπο, ένα άρθρο του BuzzFeed, που περιγράφει ένα πυρετό αναζήτησης ψηφιακού χρυσού στην πόλη Veles, όταν μια ομάδα νέων από την πόλη είχε δημοσιεύσει πάνω από εκατό sites υπερ του Trump, με εκατοντάδες χιλιάδες «ακόλουθους» στο Facebook. Οι ιστοσελίδες  είχαν ονόματα όπως WorldPoliticus.com ή  TrumpVision365.com, οι περισσότερες πληροφορίες ήταν εντυπωσιακές, και ανακυκλώθηκαν από εναλλακτικές ακροδεξιές ιστοσελίδες». Άλλες ψευδείς φήμες, όπως ότι ο «Πάπας Φραγκίσκος υποστηρίζει τον Trump», δημοσιεύθηκαν, επίσης, σε αυτές τις ιστοσελίδες.

«Το νέο οικοσύστημα των μέσων ενημέρωσης αποδεικνύει ότι όλα είναι αληθινά και τίποτα δεν είναι αληθινό», προσθέτει η μεγάλη αμερικανική εβδομαδιαία εφημερίδα, επικαλούμενη την ανάλυση του Μπαράκ Ομπάμα στα κοινωνικά μέσα. Προφανώς, οι συνωμοσιολογικές σελίδες μοιάζουν ακριβώς με τις αληθινές σελίδες Facebook ή τους αληθινούς ιστότοπους, επειδή ο μηχανισμός της αμοιβής, ιδίως μέσω του Google AdSense, εξαρτάται από τον αριθμό των επισκέψεων. Όσο περισσότεροι χρήστες του Διαδικτύου συνδέονται με αυτό, ειδικότερα Αμερικανοί, τόσο περισσότερα χρήματα από τις διαφημίσεις επιστρέφουν στη Google.

Και στην Veles, πρόκειται για μια πραγματική βιομηχανία, όπως απέδειξε, επίσης, μια έρευνα του CNN. Επειδή όχι μόνο οι ψεύτικοι ιστότοποι έχουν επιτρέψει σε ορισμένους από τους ιδιοκτήτες τους να κερδίζουν έως και 2.500 δολάρια την ημέρα, αλλά διοργανώνονται και μαθήματα επί πληρωμή, για να διδάξουν τις τεχνικές δημιουργίας προφίλ φανταστικών προσώπων. Ένας από τους καθηγητές αυτών των μεθόδων, ο Mirko Ceselkoski, εξήγησε στο CNN ότι υπάρχει μια μεγάλη κοινότητα νέων, που δεν ασχολούνται με τίποτα, και τους υπόσχεται ένα μηνιαίο μισθό χιλίων ευρώ. Εκτιμά ότι τουλάχιστον εκατό από τους μαθητές του έχουν δημιουργήσει ψευδείς ενημερωτικές ιστοσελίδες για την αμερικανική πολιτική, στην πόλη Veles.

Αντιμέτωποι με αυτούς τους διεστραμμένους μηχανισμούς, η Google και το Facebook εφαρμόζουν τεχνικές λύσεις για τον εντοπισμό των πλαστών ιστοτόπων και των φανταστικών λογαριασμών, με τη διασταύρωση των πληροφοριών. Αλλά οι τεχνικές εξελίσσονται και προς τις δύο κατευθύνσεις. Εμπειρογνώμονες στη «Μακεδονία» (σ.σ έτσι ονομάζει τα Σκόπια ο συντάκτης), ελπίζουν να παρακάμψουν τους ελέγχους για να συνεχίσουν το κερδοφόρο, εμπόριο των φημών.