Μητσοτάκης: Ναι στο νέο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας, αλλά να εξαιρεθούν οι εφοπλιστές

Πράσινο φως για «ναι» στο νέο, ενδέκατο (!) πακέτο κυρώσεων που θέλει να επιβάλλει η Κομισιόν κατά της Ρωσίας, έχει δώσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Προϋπόθεση για’ αυτό, όμως, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, είναι να εξαιρεθούν από το πακέτο, αλλά και από τις «μαύρες λίστες» του Κιέβου, οι Ελληνες εφοπλιστές.

Στις Βρυξέλλες, πάντως, έχουν έρθει τα πάνω – κάτω, αφού υπάρχουν αρκετές χώρες (και δεν είναι μόνο ο Ορμπαν της Ουγγαρίας) που απειλούν με βέτο, και ότι θα μπλοκάρουν το νέο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας. Ο λόγος είναι ότι θίγονται άμεσα μεγάλες εταιρείες τους.

Η «μαύρη λίστα»

Το κλίμα έχει επιβαρυνθεί και εξαιτίας της -με τις ευλογίες της Ουάσιγκτον και κύκλων της Κομισιόν- τακτικής του Κιέβου, το οποίο έχει βάλει στη «μαύρη λίστα» των κυρώσεών του (!) πλειάδα ευρωπαϊκών εταιρειών. Μεταξύ αυτών και Ελληνες εφοπλιστές.

Ακρως ενδιαφέρον για τη «μαύρη λίστα» του Κιέβου είναι σχετικά πρόσφατο δημοσίευμα της αμερικανικής εφημερίδας, The Wall Street Journal (WSJ), στο οποίο, με τίτλο «It’s a bad boy», γίνεται αναφορά στους Γιώργο Οικονόμου, στις οικογένειες των Ανδρέα Μαρτίνου και τον αδελφό του (διοικητής Αγίου Όρους), καθώς και στον Γιώργο Προκοπίου (πήρε και τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά).

Τώρα, λοιπόν, εξαιτίας του νέου πακέτου, το οποίο κρίνεται ως ιδιαίτερα σκληρό και διευρυμένο, έχουν προκληθεί ποικίλες αντιδράσεις στους κόλπους της ΕΕ, με αποτέλεσμα να κινδυνεύει να μπλοκαριστεί. Αντιδράσεις υπάρχουν, για διαφορετικούς λόγους η κάθε χώρα – μέλος, όχι μόνο από την Ουγγαρία, αλλά και τις Αυστρία, Ιταλία, Γαλλία, και βέβαια την Ελλάδα.

Η διαφωνία της Ελλάδας

Χαρακτηριστικό είναι το πρόσφατο δημοσίευμα της γερμανικής εφημερίδας, Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ), με τίτλο: «Δυσαρέσκεια για τη “μαύρη λίστα” της Ουκρανίας». Μεταξύ άλλων αναφέρεται ότι «και η Ελλάδα διαμαρτυρήθηκε κατά τις συζητήσεις εντός της ΕΕ για τη «μαύρη λίστα» (σ.σ. του Κιέβου). Όταν οι πρέσβεις των χωρών της ΕΕ συζήτησαν το 11ο πακέτο κυρώσεων (σ.σ. προ δύο εβδομάδων), ο εκπρόσωπος της Αθήνας παραπονέθηκε για τη συμπερίληψη πέντε ναυτιλιακών εταιρειών (σ.σ. στην ουκρανική «μαύρη λίστα»).

Σε αυτές τις περιπτώσεις, η ουκρανική Αρχή κατά της Διαφθοράς δεν παραπέμπει καν σε συγκεκριμένες κατηγορίες, αλλά απλώς αναφέρεται σε άλλες πηγές που υποστηρίζουν ότι, για παράδειγμα, ελληνικά δεξαμενόπλοια μεταφέρουν παράνομα ρωσικό πετρέλαιο. Οι πρέσβεις της Ελλάδας και της Ουγγαρίας στην ΕΕ ανέφεραν κατά τη συνάντηση ότι πρέπει να καταστεί σαφές στην Ουκρανία πως μια συμφωνία για το 11ο πακέτο κυρώσεων θα καταστεί δυνατή, μόνο εφόσον αυτές οι εταιρείες αφαιρεθούν από τη λίστα».

«Ναι», αλλά χωρίς τους εφοπλιστές

Η γραμμή που έχει δώσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης προτού παραδώσει το μέγαρο Μαξίμου στον υπηρεσιακό πρωθυπουργό, είναι να προστατευτούν οι Ελληνες εφοπλιστές που δουλεύουν με τη Ρωσία, προκειμένου η Ελλάδα να υπερψηφίσει -και- το 11ο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας. Ολα τα υπόλοιπα τα έχει ψηφίσει.

Οι μεγάλες διαφωνίες για το επόμενο πακέτο κυρώσεων που υπάρχουν στους κόλπους της ΕΕ, διατυπώνονται ανάγλυφα στο σχόλιο της FAZ. Εκεί αναφέρεται πως «το γεγονός ότι ακόμη και η Ελλάδα, η οποία θεωρεί εαυτόν στενή σύμμαχο της Ουκρανίας, είναι διατεθειμένη να ασκήσει βέτο, δείχνει ότι η κυβέρνηση Ζελένσκι εξακολουθεί να μην διαθέτει αναπτυγμένο διπλωματικό αισθητήριο σε σχέση με την αντιμετώπιση των συμμάχων.

»Ακόμη και μεγάλες αμερικανικές, γαλλικές και γερμανικές εταιρείες συμπεριελήφθησαν στη λίστα. Στο τέλος πιθανότατα θα βρεθεί λύση, γιατί όλοι οι εμπλεκόμενοι θα συνειδητοποιήσουν ότι υπάρχουν πιο σημαντικά πράγματα από αυτήν την υπόθεση. Όμως θα πρέπει επίσης να είναι σαφές σε όλους το ποιος επωφελείται περισσότερο, όταν η επιβολή κυρώσεων γίνεται πιο δύσκολη λόγω τέτοιων παιχνιδιών».

Γης Μαδιάμ

Οσον αφορά αυτές καθαυτές τις διαφωνίες εντός της ΕΕ, η Frankfurter Allgemeine Zeitung γράφει: «Στην αρχή Φεβρουαρίου η ουκρανική κυβέρνηση χαρακτήρισε για πρώτη φορά 13 Δυτικές εταιρείες ως «διεθνείς υποστηρικτές του πολέμου». Πλέον 26 εταιρείες συγκαταλέγονται στη «μαύρη λίστα» που συντάσσει η ουκρανική Αρχή κατά της Διαφθοράς.

Ανάμεσά τους διακρίνονται εξέχοντα ονόματα όπως η γαλλική εταιρεία καλλυντικών, Yves Rocher, η αμερικανική, Procter & Gamble, και ο γερμανικός όμιλος, Metro. Οι εταιρείες αυτές εξακολουθούν να δραστηριοποιούνται στη Ρωσία. Επομένως πληρώνουν φόρους εκεί. Αυτό αρκεί για να τις βάλει το Κίεβο στη «μαύρη λίστα».

Στην Ουγγαρία έχουν προκληθεί ιδιαίτερα μεγάλα προβλήματα λόγω της συμπερίληψης στη λίστα της σημαντικής τράπεζας, OTP-Bank. Τόσο που η κυβέρνηση προτίθεται να μπλοκάρει όλες τις αποφάσεις της ΕΕ που σχετίζονται με την Ουκρανία.

Όμως και άλλες χώρες έχουν ενοχληθεί από τις ενέργειες της ουκρανικής κυβέρνησης. Ο υπουργός Εξωτερικών της Αυστρίας, Alexander Schallenberg, δήλωσε ότι κατανοεί τη συναισθηματική αντίδραση των Ουκρανών φίλων του, «αλλά δεν νομίζω ότι είναι σωστό να ξεχωρίζει κανείς κάποιες μεμονωμένες εταιρείες και όχι άλλες». Το 90% των Δυτικών εταιρειών που δραστηριοποιούνταν πριν από τον πόλεμο στη Ρωσία εξακολουθούν να παραμένουν στη χώρα, έστω κι αν ορισμένες έχουν σταματήσει την εκεί λειτουργία τους.

Ο Αυστριακός ΥΠΕΞ αποκάλυψε ότι διαθέτει κατάλογο που απαριθμεί όλες τις Τράπεζες και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, συμπεριλαμβανομένης της Bank of America και της Crédit Agricole, πολλές από τις οποίες δεν βρίσκονται στη «μαύρη λίστα». Το αντίθετο όμως συμβαίνει με την αυστριακή, Raiffeisen Bank International».

Το ταμείο για τα όπλα

Διαφωνίες, όμως, υπάρχουν και για το ονομαζόμενο «Ταμείο Ειρήνης». Μεταξύ άλλων, η Ουγγαρία, όπως αναφέρει η FAZ, «αρνείται και να συναινέσει στην ενίσχυση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού για την Ειρήνη κατά 3,5 δισ. ευρώ. Στα κράτη-μέλη επιστρέφεται από αυτό το ταμείο μέρος των παραδόσεων όπλων στο Κίεβο».

Ως γνωστόν, ο απελθών υπουργός Αμυνας, Νίκος Παναγιωτόπουλος, στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων-Άμυνας της Ε.Ε. (23 Μαΐου 2023), έδωσε τη συναίνεσή της Αθήνας:

«Όσον αφορά στην αμυντική υποστήριξη προς την Ουκρανία -είπε- η Ελλάδα παρέσχε ήδη ποσότητες πυρομαχικών και θα συνεχίσει να παρέχει κάθε δυνατή βοήθεια, όπως έπραξε από την αρχή του πολέμου, συνεισφέρει δε στην Αποστολή της Ε.Ε. για Στρατιωτική Βοήθεια στην Ουκρανία».

Στο πλαίσιο αυτό, όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση του υπουργείου Αμυνας, «υπογράμμισε τη σημασία της Πρότασης Κανονισμού για υποστήριξη της παραγωγής πυρομαχικών από αμυντικές βιομηχανίες των Κρατών – Μελών, τόσο για την Ευρωπαϊκή Άμυνα και Ασφάλεια, όσο και την Ουκρανία, καθώς επίσης της εφαρμογής του κατά τρόπο που διασφαλίζει τα συμφέροντα ασφαλείας των Κρατών – Μελών».

Στο στόχαστρο Κίνα – τρίτες χώρες

Ως «το πιο ευαίσθητο σημείο των κυρώσεων κατά της Ρωσίας», η FAZ χαρακτηρίζει «την επέκτασή τους σε τρίτες χώρες που προμηθεύουν τη Ρωσία με ευρωπαϊκά αγαθά», κάποια εκ των οποίων θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν και σε οπλικά συστήματα. Εδώ, διαφωνίες υπάρχουν από τις Γερμανία, Γαλλία και Ιταλία.

Στο στόχαστρο, επίσης, έχουν μπει και οκτώ κινεζικές εταιρείες που θέλουν να τις συμπεριλάβουν, σύμφωνα με την FAZ, «σε έναν άλλο κανονισμό κυρώσεων, στο μέλλον. Η Κομισιόν θέλει να τιμωρείται κάθε ενέργεια που θα έχει ως στόχο ή αποτέλεσμα την ματαίωση των απαγορεύσεων».

Εδώ διαφωνίες εκφράζουν οι Ιταλία, Ισπανία και το Λουξεμβούργο, με το σκεπτικό ότι κάτι τέτοιο θα μπορούσε να πλήξει το εμπόριο με κινέζικες εταιρείες, επειδή, όπως αναφέρει η εφημερίδα, «αγοράζουν στη χώρα τους απαγορευμένα αγαθά από άλλους εξαγωγείς και τα πωλούν στη Ρωσία. Αυτές θα ήταν ξεκάθαρα «εξωεδαφικές» κυρώσεις, τις οποίες η ΕΕ πάντοτε απέκλειε και επέκρινε σχετικά τους Αμερικανούς. Φυσικά, υπάρχουν και κράτη-μέλη που θεωρούν αναγκαία μια τέτοια αυστηροποίηση».