ΔΙΣΤΟΜΟ: Ιστορικός προορισμός Μνημης για όλο το έτος!

Του Θανάση Δημάκα

ΠΗΓΗ: https://thesekdromi.gr/istoria/distomo/ 

Το Δίστομο Βοιωτίας, μια κωμόπολη με βαριά ιστορία λόγω της Σφαγής από τους Ναζί στις 10 Ιουνίου 1944, αποτελεί το σημείο αναφοράς γύρω από τον αντιφασιστικό αγώνα και είναι ένα από τα πιο γνωστά «Μαρτυρικά Χωριά».

Στο κείμενο μας θα προσπαθήσουμε να εστιάσουμε την προσοχή μας στους λόγους που αξίζει κάποιος να το επισκεφτεί, στα έθιμα και γενικά στις ομορφιές του του τόπου.

Μακρά ιστορική παράδοση

Η ιστορία του τόπου είναι μακρά καθώς αναφέρονται, για παράδειγμα, στον Παυσανία οι εκλεκτοί αμπελώνες της περιοχής. Πέραν των γραπτών η ιστορία είναι «παρούσα» καθώς διασώζεται μέρος του τείχους της αρχαίας πόλης (Αρχαιολογικό Πάρκο), ενώ πολλά ευρήματα εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Διστόμου.

Σημαντική ήταν η μάχη που έγινε στο Δίστομο κατά την διάρκεια της Επανάστασης και πιο συγκεκριμένα στις 17 Ιανουαρίου του 1827 ,την οποία ηγετικό ρόλο μεταξύ άλλων είχαν ο Γ. Καραϊσκάκης και ο Ν. Μπότσαρης.

Η πιο σύγχρονη ιστορία του Διστόμου είναι ασφαλώς, όπως αναφέρθηκε, συνυφασμένη με την σφαγή 228 αμάχων από τους Ναζί. Τόσο οι κάτοικοι όσο και οι επισκέπτες τιμάνε τους νεκρούς, οι οποίοι στο πέρασμα του χρόνου μνημονεύονται και έχουν γίνει σύμβολο του αντιπολεμικού και αντιφασιστικού αγώνα, του αγώνα για δικαιοσύνη και αποζημίωση.

Στην κορυφή του λόφου, στην άκρη του χωριού, βρίσκεται το Μαυσωλείο Διστόμου. Τα τελευταία χρόνια, λειτουργεί όλο και πιο δυναμικά, και το Μουσείο Θυμάτων Ναζισμού, το οποίο επισκέπτονται χιλιάδες άνθρωποι από όλον τον κόσμο για να αποτίσουν φόρο τιμής αλλά και να μάθουν περισσότερα σχετικά με την ιστορία του τόπου. Μάλιστα το Μουσείο Θυμάτων Ναζισμού, επισκέπτονται σχολεία από όλη την Ελλάδα στο πλαίσιο εκπαιδευτικών εκδρομών. Η σφαγή του Διστόμου αποτέλεσε άλλωστε αφορμή για σειρά καλλιτεχνικών έργων καθώς συγκίνησε και ενέπνευσε πολύ σπουδαίους ποιητές όπως ο Νίκος Καββαδίας και ο Γιάννης Ρίτσος.

Σε μια ιδανική τοποθεσία

Το Δίστομο, από την αρχαιότητα έως τις μέρες μας σε βάθος χρόνου δηλαδή που αγγίζει και ξεπερνάει τα 2500 χρόνια , λόγω της τοποθεσίας του, αποτελεί διοικητικό, εμπορικό και πολιτισμικό κέντρο για την ευρύτερη περιοχή. Στην αρχαιότητα ήταν πόλη-κόμβος με το όνομα Αμβρυσσός, παραλλαγή του ονόματος διατηρεί η τοπική ομάδα (Αμβρυσσέας Διστόμου), μία από τις ιστορικότερες ομάδες της περιοχής με συμμετοχή και στα εθνικά πρωταθλήματα.

Σήμερα είναι η πρωτεύουσα του Δήμου Διστόμου-Αράχωβας-Αντίκυρας αλλά λόγω της καίριας τοποθεσίας του (σύνορα Βοιωτίας-Φωκίδας) ουσιαστικά αποτελεί το «κεφαλοχώρι» και για άλλα μικρότερα χωριά (Δεσφίνα, Δαύλεια) καθώς έχει όλες τις υπηρεσίες του δήμου, σχολικές μονάδες, γήπεδα ποδοσφαίρου και μπάσκετ και αρκετά μαγαζιά.

Η κομβική του θέση το κάνει τον κατάλληλο προορισμό για περαιτέρω εξορμήσεις. Το Δίστομο είναι μόλις 150 χιλιόμετρα μακριά από την Αθήνα, ενώ και από άλλες μεγάλες πόλεις όπως η Θεσσαλονίκη, η Λάρισα, η Πάτρα κ.α απέχει μερικές μόνο ώρες. Είναι με λίγα λόγια μια εύκολα προσβάσιμη επιλογή όποια και αν είναι η αφετηρία σας.

Πολύ κοντά στο Δίστομο βρίσκεται το ξακουστό και προστατευμένο από την UNESCO Μοναστήρι του Οσίου Λουκά (αποκαλούμενο και «Αγία Σοφία της Ρούμελης»), οι Δελφοί, το Χιονοδρομικό Κέντρο Παρνασσού κ.ά. Το Δίστομο βρίσκεται στο κέντρο όλων αυτών -αλλά και άλλων τοποθεσιών που αξίζει να ανακαλύψετε- και…συμφέρει καθώς οι τιμές για διανομή, φαγητό και διασκέδαση είναι σαφώς χαμηλότερες από τους «τουριστικούς προορισμούς».

Κατάλληλο για διακοπές όλο το χρόνο!

Πέραν των ιστορικών και εκπαιδευτικών λόγων να επισκεφτεί κανείς το Δίστομο μέσα στη διάρκεια του χρόνου υπάρχουν και συγκεκριμένοι λόγοι ανάλογα την εποχή. Ασφαλώς το Χιονοδρομικό Κέντρο Παρνασσού είναι το επίκεντρο για τους χειμερινούς μήνες, ωστόσο αξίζει να επισκεφθείτε το Δίστομο και άλλες εποχές.

Το Πάσχα στη Ρούμελη είναι από τα πλέον ξακουστά της Ελλάδας, στο Δίστομο τηρούν τις παραδόσεις και ψήνουν ανά γειτονίες (στους λεγόμενους λάκους). Εκεί το κρασί της περιοχής, οι εκλεκτοί σπιτικοί μεζέδες και ο χορός δίνουν και παίρνουν δημιουργώντας μία μοναδική ατμόσφαιρα και εμπειρία. Αν το επιτρέψει ο καιρός μην χάσετε την ευκαιρία να κάνετε πεζοπορία ή ποδήλατο στις γύρω περιοχές και να απολαύσετε τη φύση.Όμως και οι απόκριες είναι ιδιαίτερες στο Δίστομο καθώς εκείνη την περίοδο κάνουν την εμφάνιση τους οι Κουδουναραίοι!

Προβατοφόροι διονυσιακοί αγγελιόφοροι που φέρνουν το μήνυμα του ερχομού της Άνοιξης μέσω των εύθυμων, πρόστυχων αλλά και επίκαιρων τραγουδιών τους. Την Καθαρά Δευτέρα ο κόσμος, κάτοικοι και επισκέπτες, διασκεδάζουν στην πλατεία του χωριού με άφθονο κρασί, τοπικά εδέσματα, λαγάνα και -φυσικά!- την παρουσία και το χορό των Κουδουναραίων.

Αν πιστέψατε πως το καλοκαίρι δεν υπάρχει λόγος για μία εξόρμηση στο Δίστομο -θα σας προτείνουμε πολυήμερη ή έστω Σαββατοκύριακου- κάνετε λάθος! Το Δίστομο πέραν του ότι βρίσκεται λίγα μόλις χιλιόμετρα από τον Παρνασσό, βρίσκεται και μερικά λεπτά μακριά από μία σειρά παραλιών. Μέσα σε 10 λεπτά μπορείτε να βρίσκεστε στον Άγιο Νικόλαο Διστόμου, στην παραλία Διστόμου, την Αντίκυρα, τον Άγιο Ισίδωρο και μερικές ακόμα παραλίες.

Γενικά η ζέστη δεν θα αποτελέσει πρόβλημα στο Δίστομο καθώς κάτω από τα πλατάνια του χωριού, όλα γίνονται αμέσως καλύτερα. Έτσι μπορείτε να απολαύσετε το τσίπουρο, τον καφέ σας, το φαγητό σας (να δοκιμάσετε το οψομοτύρι Διστόμου οπωσδήποτε!) με την επιθυμητή δροσιά!

Οι αμπελώνες της περιοχής του Διστόμου είναι ξακουστοί, παραδοσιακά οι κάτοικοι της κωμόπολης παράγουν το δικό τους κρασί. Το πιο γνωστό της περιοχής με φανατικούς οπαδούς που το αναζητούν στις ταβέρνες όχι μόνο του Διστόμου και των γύρω χωριών αλλά και στους διπλανούς νομούς. Είναι τόσο καλό το κρασί και τόσο πολλοί οι θαυμαστές τους που ο Πολιτισμικός Σύλλογος Διστόμου διοργανώνει κάθε καλοκαίρι Γιορτή Κρασιού, μία γιορτή-σημείο αναφοράς για όλη την Βοιωτία καθώς κόσμος συρρέει από όλο το νομό -και όχι μόνο- για να διασκεδάσει και να χορέψει απολαμβάνοντας τον τοπικό οίνο.

Για τους θεατρόφιλους υπάρχει ειδική μέριμνα καθώς εδώ και αρκετά χρόνια πραγματοποιείται από την τοπική θεατρική ομάδα «Θεατροφρένεια»ένα από τα πιο πετυχημένα και αναγνωρισμένα φεστιβάλ θεατρικών ομάδων στην Ελλάδα. Τι καλύτερο από μία εβδομάδα γεμάτη θεατρικές παραστάσεις κάτω από το καλοκαιρινό φεγγάρι;

Αξίζει να σημειωθεί πως πρόσφατα οι Active Member σε συνεργασία με την «Θεατροφρένεια» παρουσίασαν στο Μαυσωλείο του Διστόμου μία μουσική ενότητα αφιερωμένη στον τόπο και τα θύματα του.

Εν κατακλείδι, το γεγονός πως στο Δίστομο υπάρχουν πολύ σημαντικά ιστορικά μνημεία (Μαυσωλείο Διστόμου, Μουσείο Θυμάτων Ναζισμού, Όσιος Λουκάς), πληθώρα δραστηριοτήτων όλες τις εποχές του χρόνου (κολύμπι, πεζοπορία, σκι, ποδηλασία) και σειρά τοπικών εθίμων και εκδηλώσεων (Κουδουναραίοι, Γιορτή Κρασιού, Φεστιβάλ Θεάτρου) το κάνουν έναν ιδανικό προορισμό για όλες τις ηλικίες καθ όλη τη διάρκεια του έτους!

Το site του Δήμου Διστόμου: https://www.daa.gov.gr/

Νέα για το Δίστομο: https://distomo.blogspot.com/

Ιστορικά αρχεία: https://distomoarchives.blogspot.com/

Μουσείο Θυμάτων Ναζισμού: https://www.facebook.com/%CE%9C%CE%BF%CF%85%CF%83%CE%B5%CE%AF%CE%BF-%CE%98%CF%85%CE%BC%CE%AC%CF%84%CF%89%CE%BD-%CE%9D%CE%B1%CE%B6%CE%B9%CF%83%CE%BC%CE%BF%CF%8D-%CE%94%CE%B9%CF%83%CF%84%CF%8C%CE%BC%CE%BF%CF%85-100246634964395/

Μονή Οσίου Λουκά: https://www.imtl.gr/?page_id=691