Σρι Λάνκα: Ο τρόμος επιστρέφει

Του ΑΝΤΩΝΗ ΣΙΟΥΤΑ

Το φετινό Πάσχα των Καθολικών θα μείνει χαραγμένο στη μνήμη των περισσότερων ανθρώπων για τις τρομοκρατικές επιθέσεις που συγκλόνισαν τη Σρι Λάνκα. Η νησιωτική αυτή χώρα ανατολικά της Ινδίας, γνώρισε το σκληρό πρόσωπο της ισλαμικής τρομοκρατίας από μια σειρά βομβιστικών επιθέσεων που έγιναν σχεδόν ταυτόχρονα το πρωί της 21ης Απριλίου 2019. Στόχος των βομβιστών αυτοκτονίας αποτέλεσαν τρεις χριστιανικές εκκλησίες και τρία ξενοδοχεία πολυτελείας. Από αυτό το πρώτο κύμα των επιθέσεων έχασαν τη ζωή τους περισσότεροι από 250 άνθρωποι, ενώ τουλάχιστον 500 τραυματίστηκαν. Σύμφωνα με αξιωματούχους της κυβέρνησης, όλοι οι βομβιστές ήταν πολίτες της Σρι Λάνκα οι οποίοι συνδέονται με την τοπική ισλαμική οργάνωση National Thowheeth Jama’ath (NTJ).
Αν και είναι η πρώτη φορά που συμβαίνουν επιθέσεις από ακραίους ισλαμιστές, η χώρα έχει γνωρίσει τη τρομοκρατία για πολλά χρόνια. Μόλις το 2009, έληξε ο τρομερός εμφύλιος πόλεμος που προξένησε τεράστιες απώλειες σε ανθρώπινες ζωές και εκτεταμένες ζημιές στο περιβάλλον και την οικονομία. Οι δυο αντιμαχόμενες πλευρές σε αυτή την εμφύλια διαμάχη ήταν η κυβέρνηση της Σρι Λάνκα εναντίον της μειονότητας των Ταμίλ που πολεμούσαν για την απόσχιση τους από τη χώρα και τη δημιουργία ανεξάρτητου κράτους στα βόρεια και ανατολικά του νησιού.

Ο 26ετής εμφύλιος πόλεμος
Η χώρα της Κεϋλάνης, γνώρισε την ανεξαρτησία από την Βρετανική Αυτοκρατορία το 1948. Το 1972 το όνομα της χώρας άλλαξε σε Σρι Λάνκα. Από το 1983 έως το 2009, η χώρα γνώρισε την ένοπλη εξέγερση της μειονότητας των Ταμίλ, κατά τη προσπάθεια τους για ίδρυση ανεξάρτητου κράτους.
Από τις συγκρούσεις μεταξύ των ενόπλων δυνάμεων της χώρας και των ανταρτών που είναι γνωστοί ως Tamil Tigers, οι απώλειες σε ανθρώπινες ζωές ξεπέρασαν τις 100.000 πολίτες και 50.000 μαχητές. Το οικονομικό κόστος του πολέμου υπολογίζεται σε περίπου 200 δις δολάρια. Πέντε φορές δηλαδή από το ΑΕΠ της χώρας κατά το έτος 2009.
Κατηγορίες από διεθνείς οργανισμούς διατυπώθηκαν τόσο για τη κυβέρνηση της Σρι Λάνκα όσο και για τους Tamil Tigers. Αφορούσαν εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Μαζικές δολοφονίες πολιτών, εκτοπισμοί πληθυσμών, βασανισμοί και εκτελέσεις αιχμαλώτων φαίνεται να πραγματοποιήθηκαν και από τις δυο πλευρές. Οι Tamil Tigers, χαρακτηρίστηκαν τρομοκρατική οργάνωση από 32 χώρες σε όλο τον κόσμο (μεταξύ των οποίων οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ΗΠΑ, Καναδάς, Ινδία).

Οι Tamil Tigers
Τον πρώτο καιρό της δημιουργίας τους, οι Tamil Tigers (liberation Tigers of Tamil Eelam, μετάφραση: Τίγρεις για την απελευθέρωση του Ταμίλ Ιλάμ) υπήρξαν μια μικρή δύναμη ανταρτών από επίλεκτους μαχητές που πραγματοποιούσαν επιθετικές ενέργειες σε πολιτικούς στόχους και αστυνομικά τμήματα. Με την υποστήριξη που είχαν από τον ντόπιο πληθυσμό, μετατράπηκαν σε ολόκληρο στράτευμα αποκτώντας δυνατότητες τακτικού στρατού. Μπορούσαν να διεξάγουν πλήθος επιχειρήσεων, και όχι να επιδίδονται απλά σε καταδρομικά χτυπήματα.
Από το πολιτικό και στρατιωτικό κίνημα των Ταμίλ και την ικανότητα τους να ελέγχουν ολόκληρες περιοχές, δημιουργήθηκε μια de facto αυτόνομη περιοχή με την ονομασία Ταμίλ Ιλάμ. Εκεί το κίνημα των Ταμίλ προχώρησε στη δημιουργία ενός δικού του συστήματος διακυβέρνησης δημιουργώντας τοπικά δικαστήρια, αστυνομία, σύστημα υγείας και παιδείας, τράπεζα, ραδιοφωνικό και τηλεοπτικό σταθμό.
Στρατιωτικά, οι Tamil Tigers έφτασαν στο σημείο να διεξάγουν επιτυχώς ένα ευρύ φάσμα επιχειρήσεων, με ικανότητες τόσο σε συμβατικές στρατιωτικές επιχειρήσεις όσο και σε τρομοκρατικές πρακτικές (πολιτικές δολοφονίες, βομβιστές αυτοκτονίας, πειρατείες, εκβιασμοί και λαθρεμπόριο για χρηματοδότηση της οργάνωσης). Είχανε στο οπλοστάσιο τους στρατιωτικές δυνάμεις, ναυτικό, αεροπορία, υπηρεσία πληροφοριών και ξεχωριστή μονάδα που διεξήγαγε αποστολές βομβιστών αυτοκτονίας. Στις δυνάμεις τους στρατολογούσανε ακόμη και παιδιά, ενώ κάθε μαχητής έφερε πάνω του κάψουλα με υδροκυάνιο για να τη χρησιμοποιήσει σε περίπτωση που αιχμαλωτιστεί από τον εχθρό.
Στο έδαφος, σύμφωνα με στρατιωτικούς αναλυτές της εποχής, οι Tamil Tigers ήταν ο μοναδικός μη κυβερνητικός στρατός στον κόσμο που μπορούσε να διεξάγει με επιτυχία πολύπλοκους στρατιωτικούς ελιγμούς.
Το ναυτικό των ανταρτών (Sea Tigers) είχε στην κατοχή του μικρά σκάφη για επιθετικές ενέργειες εναντίον πολεμικών πλοίων, τα οποία μετά τις επιχειρήσεις βγαίνανε στη στεριά και κρυβόταν στη πυκνή ζούγκλα. Υπήρχαν διαθέσιμα και εμπορικά πλοία που χρησιμοποιούνταν για λαθρεμπόριο με γειτονικές χώρες. Εναντίον τους υπάρχουν πολλές κατηγορίες για πειρατείες στην περιοχή. Από αυτές ξεχωρίζουν οι εξής. Το Σεπτέμβρη του 1997, το φορτηγό MV CORDIALITY κατελήφθη από τους πειρατές οι οποίοι σκότωσαν και τους 5 Κινέζους ναυτικούς που βρισκόταν επάνω. Το Μάιο του 1999, το φορτηγό MV SIK YANG εξαφανίστηκε στα νερά της περιοχής. Έκτοτε αγνοείται η τύχη του πληρώματος και του πλοίου. Αναφορές της εποχής καταδεικνύουν τους Sea Tigers ως υπεύθυνους για την εξαφάνιση. Αφού δολοφονήσανε όλο το πλήρωμα, χρησιμοποιήσανε το SIK YANG ως πλοίο-φάντασμα για παράνομες ενέργειες.
Η ομάδα αυτοκτονίας με την ονομασία Black Tigers, ήταν ο τομέας που πραγματοποιούσε επιθέσεις βομβιστών αυτοκτονίας εναντίον πολιτών, στρατιωτικών και πολιτικών. Είναι υπεύθυνοι για τις δολοφονίες πολιτικών ηγετών όπως του πρώην πρωθυπουργού της Ινδίας Rajiv Gandhi, και του πρόεδρου της Σρι Λάνκα Ranasinghe Premadasa. Περισσότερα από 330μέλη των Black Tigers πραγματοποιήσανε επιθέσεις αυτοκτονίας, κυρίως στις νότιες περιοχές της Σρι Λάνκα.
Το τελευταίο μέρος του πολέμου, έληξε το Μάιο του 2009 με αποφασιστική νίκη των κυβερνητικών δυνάμεων της Σρι Λάνκα. Ο στρατός ανέκτησε τον έλεγχο σε κάθε περιοχή που βρισκόταν στα χέρια των Tamil Tigers. Οι αντάρτες παραδέχτηκαν την ήττα τους και αναγκάστηκαν να παραδώσουν τα όπλα τους.

Μετά τις πολύνεκρες βομβιστικές επιθέσεις της 21ης Απριλίου, πληροφορίες αναφέρουν ότι υπάρχει σχεδιασμός για περισσότερα τρομοκρατικά χτυπήματα, και πιθανώς οι τρομοκράτες έχουν διασυνδέσεις με άλλες οργανώσεις εκτός χώρας. Οι εκκλησίες παραμένουν κλειστές υπό το φόβο νέων επιθέσεων. 10 χρόνια μετά τον τερματισμό του 26ετή εμφυλίου που ταλαιπώρησε τη χώρα, ο τρόμος φαίνεται να επιστρέφει στη Σρι Λάνκα αυτή τη φορά με νέο πρόσωπο.