Υποστηριξε το militaire
Breaking News Ιστορία
15/06/2017 | 06:00 (ενημερώθηκε 7 έτη πριν)
Militaire News

Όταν οι Αμερικανοί μάθαιναν το “αέρα” και το Δίστομο μέσω της ΜΑΧΗΣ!

Όταν οι Αμερικανοί μάθαιναν το

Ο ιστορικός Κώστας Λαγός  ένας εκ των συγγραφέων του βιβλίου  «ΜΑΧΗ ΤΟΥ ΜΑΡΑΘΩΝΑ, Η ΑΝΑΤΡΟΠΗ»  -ο δεύτερος είναι ο Φώτης Καρυανός  γράφει για το θέμα που δημοσιεύσμαμε σχετικά με την σφαγή στο Δίστομο, όπως αυτή παρουσιάστηκε στη θρυλική τηλεοπτική σειρά “Η ΜΑΧΗ”. Αναλύει τι πληροφορίες δόθηκαν εκείνη την εποχή σε εκατομμύρια τηλεθεατών όχι Ελλήνων, αλλά κυρίως Αμερικανών.

Ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον κείμενο:

Τα τελευταία χρόνια το συγκεκριμένο επεισόδιο έχει γίνει γνωστό σε σχέση με την αναφορά που γίνεται στο Ολοκαύτωμα του Διστόμου το 1944 από τους Γερμανούς. Πράγματι, η περιγραφή της Σφαγής, μέσα από το χορό του Σαβάλα-Συνταγματάρχη Καψάλη και τα λόγια του υπαρχηγού του, είναι όντως συγκλονιστική. Μάλιστα, ολόκληρο το θέμα του επεισοδίου έχει να κάνει με τη δίψα του Σαβάλα-Καψάλη να εκδικηθεί τους Γερμανούς γι’ αυτά που έκαναν στην οικογένεια και τους συγχωριανούς του στο Δίστομο (εξ’ ου και ο τίτλος “Vendetta”). Όμως, υπάρχουν και άλλες παράμετροι του συγκεκριμένου επεισοδίου που παρουσιάζουν ενδιαφέρον για το ελληνικό κοινό, και αξίζει να επισημανθούν. 

Παρ’ όλο που έχουμε να κάνουμε μ’ ένα αμερικάνικο σήριαλ, και μάλιστα από τα πιο δημοφιλή τις δεκαετίες του 1960 και 1970, περιέχει πολλές λεπτομέρειες που απευθύνονται σε Έλληνες, και είναι πολύ αμφίβολο αν η συντριπτική πλειοψηφία των Αμερικανών τηλεθεατών τα γνώριζε. Καταρχήν, η επιλογή του ονόματος του επικεφαλής των Ελλήνων (“Συνταγματάρχης Καψάλης”) δεν είναι τυχαία. Πρόκειται για ευθεία αναφορά στον Μεσολογγίτη ήρωα της Επανάστασης του 1821, Χρήστο Καψάλη, ο οποίος το πρωί μετά την Έξοδο, όταν οι Τουρκοαιγύπτιοι εισέρχονταν στο Μεσολόγγι, ανατίναξε τη μεγάλη πυριτιδαποθήκη της φρουράς παίρνοντας μαζί του στο θάνατο πολλούς εχθρούς. Το ίδιο ακριβώς κάνει και ο Σαβάλας-Καψάλης στο τέλος του επεισοδίου. 

Όταν στην αρχή οι Έλληνες εξορμούν με τα τζιπ για να σώσουν την αμερικανική διμοιρία, ο Σαβαλα-Καψάλης φωνάζει “Αέρα”.Το επεισόδιο κλείνει με τον Σαβάλα-Καψάλη να ψέλνει τον Ελληνικό Εθνικό Ύμνο και να πέφτει με το τζιπ του πάνω στην αποθήκη καυσίμων των Γερμανών. Οι περισσότεροι Αμερικανοί τηλεθεατές δεν θα είχαν ιδέα τι φώναξε στην αρχή ο Έλληνας, και τι ψέλλιζε στο τέλος. 

Αν και δεν γίνεται κάποια αναφορά στο επεισόδιο, οι άνδρες που εμφανίζονται υπό τις διαταγές του Σαβάλα-Καψάλη δεν ανήκουν σε μία οποιαδήποτε ελληνική μονάδα, αλλά συγκεκριμένα στον Ιερό Λόχο (Μέσης Ανατολής). Με διοικητή τον Συνταγματάρχη Χριστόδουλο Τσιγάντε, οι άνδρες του Ιερού Λόχου εκτελούσαν καταδρομικές επιχειρήσεις με τζιπ πίσω από τις εχθρικές γραμμές, όπως και στο συγκεκριμένο επεισόδιο της “Μάχης”. Βέβαια, υπάρχουν κάποιες μικρές διαφορές στις στολές των ανδρών του Συνταγματάρχη Τσιγάντε του Ιερού Λόχου και του “Συνταγματάρχη Καψάλη”. Δεν χωρά, όμως, αμφιβολία ότι οι πρώτοι αποτελούσαν την βασική πηγή έμπνευσης για τους δεύτερους. 

Το επεισόδιο δεν αντιγράφει κάποιο πραγματικό περιστατικό, αλλά η συνάντηση ανδρών του Ιερού Λόχου με μία διμοιρία πεζικάριων του αμερικανικού στρατού θα μπορούσε πρακτικά να είχε συμβεί την άνοιξη του 1943 στην Τυνησία, που ήταν τότε το βασικό θέατρο επιχειρήσεων των Συμμάχων στη Βόρεια Αφρική, όπου έδρασε ο Ιερός Λόχος. Έτσι, είναι ρεαλιστική η σκηνή όπου οι Αμερικανοί όταν αντίκρισαν τους Έλληνες δεν ήξεραν ποίοι ήταν, καθώς δεν υπήρχε μέχρι τότε καμία επαφή μεταξύ τους: οι Αμερικανοί έφθασαν στην Τυνησία κατευθυνόμενοι δυτικά από την Αλγερία, όπου είχαν αποβιβαστεί το Νοέμβριο του 1942, ενώ ο Ιερός Λόχος με τους Βρετανούς μέσω Λιβύης. 

Ιερός Λόχος Μέσης Ανατολής – Βικιπαίδεια  

Βέβαια, η Σφαγή του Διστόμου έγινε το καλοκαίρι του 1944, όταν οι άνδρες του Ιερού Λόχου επιχειρούσαν στα νησιά του Αιγαίου και όπου βέβαια δεν υπήρχαν Αμερικανοί πεζικάριοι (που τότε επιχειρούσαν στην Ευρώπη, στη Γαλλία και την Ιταλία). Δεν θα πρέπει, όμως, να ξεχνάμε ότι το επεισόδιο δεν είναι εξιστόρηση ενός πραγματικού περιστατικού του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, όπου συναντήθηκαν Αμερικανοί στρατιώτες και Ιερολοχίτες, και στο πλαίσιο αυτό δεν αποτελεί πρόβλημα η συγκεκριμένη αντίφαση. Το μήνυμα που περνάει μέσα από το επεισόδιο είναι ότι οι Γερμανοί έκαναν μαζικά εγκλήματα εναντίον του ελληνικού λαού, και το Δίστομο αναφέρεται ως ένα από τα πιο αιματηρά και γνωστά. Θα μπορούσε να είχε γίνει αναφορά, για παράδειγμα, στα Καλάβρυτα, όπου το 1938 γεννήθηκε ένας από τους Έλληνες ηθοποιούς που έπαιξαν στο επεισόδιο, o Peter Bravos. Με την εξαίρεση του Σαβάλα, και οι άλλοι Έλληνες ηθοποιοί που παίζουν στο επεισόδιο είχαν γεννηθεί στην Ελλάδα και μετανάστευσαν σε νεαρή ηλικία στις ΗΠΑ. Ο Γιάννης Αναστασάκης (John Aniston, κουμπάρος του Σαβάλα και πατέρας της Jennifer) γεννήθηκε στα Χανιά, ο Γιώργος Μιχαηλίδης (George Michaelides) στην Κύπρο, ενώ ο Αθαν. Καρράς (Athan Karras) στη Θεσσαλονίκη. Ο τελευταίος εμφανίζεται ως το δεξί χέρι του Σαβάλα-Καψάλη στο επεισόδιο και ο μόνος Έλληνας, εκτός του Σαβάλα, που μιλάει. Προφανώς οι άλλοι Έλληνες εμφανίζονται σαν να μην γνωρίζουν αγγλικά. 

Πολλοί Αμερικανοί θεωρούν ότι το ζεμπέκικο του Σαβάλα-Καψάλη έχει ως πηγή έμπνευσης την ταινία “Zorba the Greek”. Όμως, αυτό δεν ισχύει, αφού η πρώτη προβολή της ταινίας ήταν τον Δεκέμβριο του 1964, δηλαδή ένα χρόνο μετά την προβολή του συγκεκριμένου επεισοδίου στην αμερικανική τηλεόραση. Ο Αθάν. Καρράς ήταν χορευτής και δάσκαλος ελληνικών χορών στις ΗΠΑ, και είναι μάλλον αυτός που δίδαξε στον Σαβάλα τα βήματα του χορού του. 

Athan Karras dance scene from Dark Odyssey

Στο επεισόδιο γίνονται έμμεσες αναφορές και στη σχέση των σύγχρονων Ελλήνων με τους αρχαίος προγόνους τους. Ο Σαβάλας-Καψάλης στις συζητήσεις του με τον Αμερικανό Ανθυπολοχαγό καταφεύγει συχνά στη φιλοσοφία, εμμέσως υποδηλώνεται ότι αυτή γεννήθηκε στην Ελλάδα. Επίσης, ο τρόπος που ο Καρράς περιγράφει τη Σφαγή του Διστόμου, ενώ ο Σαβάλας χορεύει, αντιγράφει αρχαία τραγωδία, με εκείνον στο ρόλο του κορυφαίου του χορού να ενημερώνει το κοινό για την τραγωδία του Έλληνα Συνταγματάρχη. Όμως, και ολόκληρο το επεισόδιο θυμίζει αρχαία τραγωδία, με πρωταγωνιστή τον Σαβάλα-Καψάλη, ο οποίος γνωρίζει από την αρχή ότι δεν μπορεί να ξεφύγει από την μοίρα του, την οποία αποδέχεται και πορεύεται μέχρι το τέλος με ψηλά το κεφάλι.

Το επεισόδιο αναδεικνύει και τονίζει τον ηρωισμό των Ελλήνων. Οι Αμερικανοί σκληροτράχηλοι βετεράνοι σώζονται από τους Έλληνες, ο επικεφαλής των οποίων τούς ζητά να πάρουν μέρος σε μία ριψοκίνδυνη αποστολή, να ανατινάξουν μία γερμανική αποθήκη καυσίμων. Ο Αμερικανός Ανθυπολοχαγός της “Μάχης”, Rick Jason, αποτελούσε για το αμερικανικό τηλεοπτικό κοινό την επιτομή του γενναίου ηγήτορα στην πρώτη γραμμή. Όμως, παραδόξως, αρνείται να συμμετάσχει στην αποστολή του Έλληνα Συνταγματάρχη και την εκτελεί απρόθυμα ως διαταγή ανωτέρου. Όμως, σταδιακά, επηρεάζεται από τον ηρωισμό και την προσωπικότητα του Σαβάλα-Καψάλη, στο βαθμό να τον ακολουθήσει με τη θέλησή του στην τελική προσπάθειά του να εκτελέσει την αποστολή. Όταν στο τέλος ο Έλληνας Συνταγματάρχης τα καταφέρνει, θυσιάζοντας τη ζωή του, ο Ανθυπολοχαγός τού απονέμει τον μεγαλύτερο έπαινο με μερικές ξερές κουβέντες:-Κατευθείαν στο Κέντρο..-Αν δεν συναντηθούμε ξανά, αντίο!. Όμως, και τον τελευταίο λόγο έχουν και πάλι οι Έλληνες: ο “υπαρχηγός” του Συνταγματάρχη Καψάλη, δηλώνει ότι οι άνδρες του θα συνεχίσουν τον αγώνα, μέχρι το τέλος, όπως “εκείνος” τούς διέταξε. 

Για εκατομμύρια Αμερικανών που ανήκαν στην πρώτη γενιά που δεν έζησε τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, από το επεισόδιο αυτό της “Μάχης” πληροφορήθηκαν ότι οι Έλληνες πολέμησαν με τους Συμμάχους και μάλιστα με ηρωισμό, αλλά και για το ελληνικό χωριό Δίστομο, όπου οι Γερμανοί κατακτητές σκότωσαν όλους τους κατοίκους και γκρέμισαν τα σπίτια του για να το σβήσουν από το χάρτη.

Με ιδιαίτερη εκτίμηση

Κώστας Λαγός   

Μοιραστείτε αυτό το άρθρο Facebook Twitter LinkedIn Email Pinterest
booksandtoys

Δείτε επίσης