Σχετικά άρθρα
Της Οντ Μασιό *
Δεν θα ψηφίσουν ούτε Τραμπ ούτε Χίλαρι, αλλά θέλουν να ακουστεί η φωνή τους: τα κινήματα που προέρχονται από τις κινητοποιήσεις Occupy Wall Street, οι οποίες ξεκίνησαν τον Σεπτέμβριο του 2011 με στόχο τις κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες, ανεβαίνουν και ονειρεύονται μια συμμαχία στα αριστερά του Δημοκρατικού Κόμματος.
«Συστημικός ρατσισμός», «ρατσιστικές συκοφαντίες»: στο προεδρικό ντιμπέιτ της 26ης Σεπτεμβρίου, η Χίλαρι Κλίντον χρησιμοποίησε πολλούς χαρακτηρισμούς των ακτιβιστών για τα δικαιώματα των Αφροαμερικανών και γενικότερα των αμερικανικών προοδευτικών κινημάτων. Κι αυτό ικανοποίησε ιδιαίτερα αυτά τα κινήματα, που βλέπουν το αυξανόμενο ενδιαφέρον των πολιτικών γι’ αυτά και ελπίζουν να αφήσουν το ίχνος τους στις εκλογές του ερχόμενου Νοεμβρίου.
Οι στόχοι αυτών των «κινημάτων της βάσης» (grassroots) ήταν αρχικά ποικίλοι: η φυλετική δικαιοσύνη, η θέσπιση ελάχιστου εθνικού ωρομισθίου 15 δολαρίων, η καταπολέμηση των κλιματικών αλλαγών ή τα δικαιώματα των μεταναστών εργαζομένων. Ενόψει όμως των αμερικανικών εκλογών, τα κινήματα θέλουν να ενωθούν για να αποκτήσουν έναν μεγαλύτερο ρόλο στα πράγματα. «Ποιος επέλεξε τους υποψηφίους που έχουμε; Όχι τα μέλη της κοινότητάς μας», λέει η Ρόουζ Μπρούερ, ερευνήτρια, φεμινίστρια και καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότα, που ενεργοποιείται εδώ και χρόνια στο κίνημαBlack Lives Matter. «Πρόκειται για υποψηφίους από τις ελίτ της Δεξιάς και του Κέντρου».
Ένας πολιτικός κατέκτησε την καρδιά αυτών των αριστερών Αμερικανών: ο Μπέρνι Σάντερς. Το κίνημα «Feel the Bern», που υποστήριζε μια κοινωνική και πολιτική επανάσταση εναντίον των ελίτ, κινητοποίησε εκατομμύρια Αμερικανούς, κυρίως νέους, που μέχρι τότε δεν ήταν πολιτικοποιημένοι. Η υποστήριξη της υποψηφιότητας της Χίλαρι από τον Σάντερς, τον περασμένο Ιούλιο, θεωρήθηκε όμως προδοσία. Και πολλοί από τους παλιούς οπαδούς του Μπέρνι αρνούνται τώρα να ψηφίσουν τη Χίλαρι, την οποία χαρακτηρίζουν εκπρόσωπο του οικονομικού φιλελευθερισμού και του πολιτικού κατεστημένου και την κατηγορούν ότι δεν μείωσε τις κοινωνικές ανισότητες. Σύμφωνα με μια έρευνα του ΙδρύματοςGenforward, που πραγματοποιήθηκε τον Αύγουστο σε ψηφοφόρους ηλικίας 18-30 ετών, μόνο οι μισοί από τους οπαδούς του Σάντερς θα ψηφίσουν τη Χίλαρι (55% των Αφροαμερικανών, 47% των ισπανόφωνων, 39% των λευκών).
«Θέλουμε να δημιουργήσουμε μια ανεξάρτητη πολιτική εξουσία», λέει η Μπρούερ. Η ίδρυση ενός νέου κόμματος είναι όμως πολύπλοκη υπόθεση στις Ηνωμένες Πολιτείες.
«Έχουμε την ηθική υποχρέωση να πολεμήσουμε τον Τραμπ, αλλά πρέπει να καταδικάσουμε και την πολιτική που άσκησε η Κλίντον και που χωρίς αμφιβολία θα ασκήσει αν εκλεγεί», τονίζει η Σίντι Βάισνερ, εθνική συντονίστρια τηςGrassroots Global Justice Alliance, μιας συμμαχίας που περιλαμβάνει 60 προοδευτικές οργανώσεις πολιτών από 20 πολιτείες.
Η 29χρονη Εμα Σαντοβάλ είναι μέλος του Southwest Organizing Project, μιας οργάνωσης με έδρα την Αλμπουκέρκη που επιδιώκει την ενίσχυση των αδύναμων στρωμάτων. «Αναγκάσαμε τους Δημοκρατικούς να μετακινηθούν προς τα αριστερά», υποστηρίζει. Ο Μπαράκ Ομπάμα, για παράδειγμα, αναγκάστηκε να σταματήσει τον περασμένο Νοέμβριο την κατασκευή του αγωγού Keystone XL, που θα μετέφερε πετρέλαιο από την Αλμπέρτα του Καναδά μέχρι τον κόλπο του Μεξικού. Αλλά και η Χίλαρι Κλίντον καταδίκασε στη διάρκεια της εκστρατείας της τη συμφωνία ελεύθερων συναλλαγών του Ειρηνικού, παρόλο που εκείνη την είχε επεξεργαστεί όταν ήταν υπουργός Εξωτερικών.
Κάτω από την πίεση του Μπέρνι Σάντερς και της κινητοποίησης των πολιτών, η υποψήφια των Δημοκρατικών έδωσε πιο αριστερό χαρακτήρα στο πρόγραμμά της. Πρότεινε, για παράδειγμα, την εξαίρεση από τα δίδακτρα στα δημόσια πανεπιστήμια όσων οικογενειών κερδίζουν λιγότερα από 125.000 δολάρια τον χρόνο, καθώς και την αύξηση του ελάχιστου εθνικού ωρομισθίου στα 12 δολάρια.
Η τελευταία αυτή πρόταση έχει ιστορία. Πριν από τέσσερα χρόνια, υπάλληλοι εστιατορίων φαστ-φούντ της Νέας Υόρκης ξεκίνησαν απεργία για να καταγγείλουν τις συνθήκες εργασίας τους, την απουσία κλιματισμού και τους χαμηλούς μισθούς. «Τότε ξεκίνησε η εθνική συζήτηση για τη θέσπιση ελάχιστου μικτού ωρομισθίου 15 δολαρίων», λέει η 28χρονη Τόγια Σέστερ, μέλος της Σοσιαλιστικής Αλτερνατίβας. Το ομοσπονδιακό κατώτατο ωρομίσθιο ήταν τότε 7,25 δολάρια. Το 2013, η οργάνωση πέτυχε ένα εκλεγεί ένα από τα μέλη της στον δήμο του Σιάτλ. «Ήταν μια τεράστια επιτυχία. Χάρις στην κινητοποίηση των τοπικών κοινοτήτων, πετύχαμε την αύξηση του ωρομισθίου στα 15 δολάρια, κάτι πρωτοφανές για τη χώρα», λέει αυτή η ακτιβίστρια από τη Βοστώνη. Ακολούθησαν το Σαν Φρανσίσκο και το Λος Άντζελες, ενώ σύντομα θα γίνει το ίδιο για τους εργαζόμενους στις αλυσίδες φαστ-φουντ της Νέας Υόρκης.
«Οι γυναίκες, οι έγχρωμοι, οι χαμηλόμισθες οικογένειες, μπορούν να επηρεάσουν οποιαδήποτε εκλογική αναμέτρηση», λέει η Εμα Σαντοβάλ. «Το πρόβλημα είναι ότι οι περισσότεροι απ’ αυτούς τους ανθρώπους δεν ψηφίζουν, γιατί έχουν περάσει εδώ και καιρό στο περιθώριο». Οι δύο υποψήφιοι το έχουν καταλάβει και προσπαθούν να τους προσεγγίσουν. Η Χίλαρι Κλίντον, για παράδειγμα, πρότεινε τη δημιουργία ενός ταμείου 25 δισεκατομμυρίων δολαρίων για την υποστήριξη των πανεπιστημίων όπου φοιτούν πολλοί μαύροι και των κοινωνικών υπηρεσιών που χρησιμοποιούν πολλοί ισπανόφωνοι.
Τα κινήματα αυτά είναι ικανοποιημένα με την επίδραση των κινητοποιήσεών τους στο στρατόπεδο των Δημοκρατικών, ανησυχούν όμως για την εκστρατεία του Ντόναλντ Τραμπ. Η ανησυχία αυτή παίρνει συχνά βίαιη μορφή. Πριν από λίγους μήνες σημειώθηκαν συγκρούσεις στην Αλμπουκέρκη ανάμεσα σε οπαδούς και αντιπάλους του Τραμπ. «Θέλαμε να αποφύγουμε τη βία, αλλά δεν το καταφέραμε», λέει η Σίντι Βάισνερ.
Ορισμένοι ακτιβιστές, όπως ο Κάλι Ακούνο από το Malcolm X Grassroots Movement, φοβούνται τις συνέπειες από την εκστρατεία του Τραμπ. «Ο Τραμπ έχει ήδη νικήσει, ανεξάρτητα αν θα εκλεγεί η όχι», υπογραμμίζει αυτός ο ακτιβιστής από το Μισισίπι. «Μεταμόρφωσε αυτή τη χώρα, επαναφέροντας τη δυναμική που υπήρχε πριν από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο». Ο Ακούνο φοβάται ότι οι οργανώσεις που υποστηρίζουν τον Τραμπ θα ενισχυθούν και ότι θα δημιουργηθεί μια νέα πολιτική δύναμη σε εθνικό επίπεδο. Κατά την άποψή του λοιπόν πρέπει να οικοδομηθεί επειγόντως μια συμμαχία στα αριστερά του Δημοκρατικού Κόμματος που θα περιλαμβάνει πολλά κινήματα πολιτών.
ΠΗΓΗ: Liberation-ΑΠΕ
* Η Οντ Μασιό είναι δημοσιογράφος της Liberation.
