Οι προσδοκίες από το επικείμενο ταξίδι του Ερντογάν στην Ελλάδα

Γράφει ο

ΛΑΜΠΡΟΣ ΤΖΟΥΜΗΣ

Aντιστράτηγος ε.α

Ο αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβέρνησης, Χακάν Τσαβούσογλου, επιβεβαίωσε  την επίσκεψη του Τούρκου Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Ελλάδα τονίζοντας ότι είναι η πρώτη εδώ και 65 χρόνια.

Ο Τούρκος πρόεδρος όμως είχε επισκεφθεί και πάλι την Αθήνα το 2010, αλλά με την ιδιότητα του πρωθυπουργού.

Κάποια ενδιαφέροντα σημεία από εκείνη την επίσκεψη που θα μπορούσαν να αναφερθούν, ήταν :

Η συνάντηση του Ερντογάν με τον ομόλογό του Γεώργιο Παπανδρέου, ο οποίος την είχε χαρακτηρίσει ιστορικής σημασίας. Η συγκέντρωση που έχει πραγματοποιήσει ο ΣΥΡΙΖΑ στην πλατεία Κοτζιά διαμαρτυρόμενος για την επίσκεψη. Τέλος η αναφορά του τότε αντιπροέδρου της κυβέρνησης Θ. Πάγκαλου στους εξοπλισμούς Ελλάδας και Τουρκίας, που είχε δηλώσει:

«Αισθάνομαι ειλικρινά εθνική ντροπή κάθε φορά που αναγκάζομαι να αγοράζω όπλα που δεν μας χρειάζονται». Ο καθένας μπορεί να βγάλει τα συμπεράσματά του αν είχε δίκιο περί αυτού ο κ. Πάγκαλος.

Είναι γεγονός ότι επίσκεψη Τούρκου προέδρου στην Ελλάδα, έχει να πραγματοποιηθεί από το 1952, όταν ο Τζελάλ Μπαγιάρ έγινε επίσημα δεκτός από τον Έλληνα Βασιλέα Παύλο, τον Πρωθυπουργό Αλέξανδρο Παπάγο και ανακηρύχθηκε επίτιμος δημότης Αθηναίων.

Στο πλαίσιο της επίσκεψής του σύμφωνα με δημοσιεύματα της εποχής επισκέφθηκε την Κόρινθο, όπου πλήθος κόσμου έραινε με άνθη τα αυτοκίνητα των επισήμων και ξεναγήθηκε στον αρχαιολογικό χώρο της Κορίνθου. Αργότερα ο Παύλος με τον Τούρκο Πρόεδρο επιβιβάστηκαν από την προβλήτα της Ισθμίας στο αντιτορπιλικό «Πυρπολητής» και επιθεώρησαν μοίρα του ελληνικού στόλου. Είχε προηγηθεί η επίσκεψη στις 7 Ιουνίου 1952, του  Παύλου μαζί με την τότε βασίλισσα στην Τουρκία ως προσκεκλημένοι του Τζελάλ Μπαγιάρ. Η φωτογραφία είναι από την επίσκεψη του βασιλικού ζεύγους στην Κωνσταντινούπολη κατά την οποία 124.000 Έλληνες της Κων/πολης δέχθηκαν τους Έλληνες βασιλείς στην επίσκεψη τους που κράτησε 3 µέρες. Το αντιτορπιλικό «ΕΛΛΗ» μετέφερε το βασιλικό ζεύγος από την Αθήνα στη Κωνσταντινούπολη και όταν έφθασαν στα  χωρικά ύδατα της Τουρκίας τους υποδέχθηκαν Τουρκικά πολεμικά πλοία.Τα πράγματα όμως άλλαξαν πολύ γρήγορα, όταν μετά από 3 χρόνια οργανώθηκε το πογκρόμ της 6ης Σεπτεμβρίου1955, όπου καθοδηγούμενος τουρκικός όχλος προκάλεσε βίαια επεισόδια κατά των Ελλήνων ομογενών. Από το σημείο αυτό και μετά οι ελληνοτουρκικές σχέσεις βαίνουν συνεχώς επιδεινούμενες και κανείς νομίζω δεν μπορεί να περιμένει ανάλογες εκδηλώσεις όπως εκείνες στην επίσκεψη Μπαγιάρ, να συμβούν σ΄αυτή του Ερντογάν.

Η επίσκεψη του Προέδρου της Τουρκίας εντάσσεται βεβαίως στο διπλωματικό πεδίο και στην προσπάθεια δημιουργίας θετικού κλίματος μεταξύ των δύο χωρών, προκειμένου να αποφευχθεί ραγδαία επιδείνωση των σχέσεων από μια ενδεχόμενη κρίση που μπορεί να προκύψει από κάποιο ατύχημα. Προσδοκίες υπάρχουν επίσης για την επανέναρξη του διαλόγου και την επανασύγκληση της Διάσκεψης για τη Κύπρο. Θα δοθεί επίσης η δυνατότητα να τεθούν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων θέματα όπως  το μεταναστευτικό, αλλά και δυνατότητες συνεργασίας στον οικονομικό και πολιτιστικό τομέα, που θα είναι προς το συμφέρον και των δύο πλευρών. H ύπαρξη ανοιχτού δίαυλου επικοινωνίας ανάμεσα στις δυο χώρες και η προσπάθεια επίτευξης ενός εποικοδομητικού διαλόγου είναι απαραίτητα στοιχεία για την εξομάλυνση των σχέσεων, αλλά η περίπτωση της Τουρκιάς δεν επιτρέπει πολλά περιθώρια αισιοδοξίας.

Το διάστημα που είναι πρόεδρος ο Ταγίπ Ερντογάν καλλιέργησε πολύ καλές έως άριστες σχέσεις με τους Έλληνες πρωθυπουργούς, που επισφραγίστηκαν με ζεϊμπέκικα και παρακολουθήσεις από κοινού ποδοσφαιρικών αγώνων. Όμως τίποτα δεν άλλαξε στην προκλητικότητα της Άγκυρας που εκδηλώνεται καθημερινά σε λεκτικό και επιχειρησιακό επίπεδο και συνδέεται με την πάγια στρατηγική της προσέγγιση για την αμφισβήτηση της θαλάσσιας  και χερσαίας ελληνικής κυριαρχίας  στο Αιγαίο. Η στρατηγική του κατευνασμού που εφαρμόζει η χώρα μας επί σειρά ετών απέναντι στην Τουρκία και η προσπάθεια εξευμενισμού αυτής της εκκολαπτόμενης περιφερειακής ηγεμονικής δύναμης με υποχωρήσεις και παραχωρήσεις δεν έχουν φέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα. Η διατήρηση του casus belli στην περίπτωση που η Ελλάδα επεκτείνει την αιγιαλίτιδα ζώνη της στα 12 ναυτικά μίλια, η αμφισβήτηση του εύρους του ελληνικού εθνικού εναέριου χώρου με τις καθημερινές παραβιάσεις – παραβάσεις, οι περίφημες «γκρίζες ζώνες» στο Αιγαίο, είναι θέματα που παραμένουν αναλλοίωτα και κατά περίπτωση έχουν «εμπλουτιστεί», πάντα σε βάρος της Ελλάδας.

Μετά τα προαναφερόμενα ο πήχης των προσδοκιών για την επίσκεψη Ερντογάν τίθεται σε χαμηλά επίπεδα και το ερώτημα που προκύπτει είναι ποια θέματα θα μπορούσαν να τεθούν στο  τραπέζι των διαπραγματεύσεων από τη χώρα μας, για τα οποία να υπάρχει αισιοδοξία υλοποίησης ;