Η Τουρκία του Ερντογάν ανήμπορη να αντιμετωπίσει την τρομοκρατία! Τα χειρότερα έρχονται!

Γράφει ο Πολυδεύκης

Ο δράστης της επίθεσης στο νυχτερινό κέντρο Reina, στην Κωνσταντινούπολη, κατάγεται πιθανότατα από την Κιργιζία ή το Ουζμπεκιστάν και δεν είναι η πρώτη φορά που δράστης τρομοκρατικής επίθεσης της IS έχει καταγωγή από χώρα της Κεντρικής Ασίας. Αντιθέτως υπάρχει πλέον η εκτίμηση ότι οι δράστες που κατάγονται από τις εν λόγω περιοχές, επιλέγονται συνειδητά για να προκαλέσουν την Τουρκία.

Ο εν λόγω τρομοκράτης ανήκει στον ίδιο τρομοκρατικό θύλακα, που πραγματοποίησε και την επίθεση στο αεροδρόμιο ATATÜRK, τον Ιούνιο του 2016, στην οποία τρεις ισλαμιστές τρομοκράτες, με καταγωγή από την Κιργιζία, το Ουζμπεκιστάν και το Τατζικιστάν, σκότωσαν 48 άτομα. Σημειώνεται ότι πολίτες από τη Ρωσία και από χώρες της Κεντρικής Ασίας, που ανήκαν στην πρώην ΕΣΣΔ, έχουν τη δυνατότητα να ταξιδεύουν στην Τουρκία δίχως την απαιτούμενη έκδοση άδειας εισόδου στη χώρα (ταξιδιωτική βίζα), γεγονός που διευκολύνει τους εν δυνάμει τρομοκράτες να εισέλθουν στην χώρα, εάν αυτοί δεν έχουν ακόμη βρεθεί στο στόχαστρο των Υπηρεσιών Ασφαλείας.

Παράλληλα, ένα μεγάλο μέρος των πολιτών από τις χώρες της Κεντρικής Ασίας μιλούν, συν τις άλλοις, την τουρκική γλώσσα. Η μητρική γλώσσα που ομιλούν στο Ουζμπεκιστάν, το Καζαχστάν, την Κιργιζία, αλλά και αυτή των Ουιγούρων, έχει μεγάλη συγγένεια με την τουρκική και διευκολύνει τους εν δυνάμει τρομοκράτες να μην προκαλούν εντύπωση και να μην ξεχωρίζουν από τους Τούρκους πολίτες.

Τη στιγμή που ο Τούρκος Πρόεδρος R. T. ERDOĞAN θέλει να εμφανίζεται ως προστάτης όλων των τουρκόφωνων λαών, πολίτες από τις «αδελφές χώρες» εισέρχονται πλέον στην Τουρκία με σκοπό να διεξάγουν επιθέσεις. Θεωρείται πολύ πιθανό οι Ισλαμιστές της IS να επιλέγουν επί τούτου τους δράστες που κατάγονται από τις χώρες αυτές με σκοπό την αποσταθεροποίηση του τουρκικού κράτους, αλλά και της περιφερειακής διπλωματίας του. Την ίδια στιγμή το ρεύμα του ισλαμικού εξτρεμισμού αποκτά «ήρωες» στις χώρες της Κεντρικής Ασίας, επιτρέποντας την έτι μεγαλύτερη αποσταθεροποίηση της εν λόγω περιφέρειας, την προσέλκυση νέων οπαδών, αλλά και τη γένεση του επόμενου γεωπολιτικού χώρου δράσης αυτών, σε περίπτωση που εξαναγκαστούν να μετακομίσουν το κέντρο λήψης αποφάσεων της οργάνωσης.

Ο δράστης της επίθεσης που σημειώθηκε στο νυχτερινό κέντρο REINA, σύμφωνα με τις επίσημες αρχές, μετέβη τον περασμένο Νοέμβριο στην Τουρκία, με την οικογένειά του, από τη Συρία, ωστόσο παραμένει αδιευκρίνιστο εάν εισήλθε νόμιμα στη χώρα μέσω του συνοριακού περάσματος ή εάν εισήλθε παράνομα μέσω της συριο-τουρκικής μεθορίου. Αυτή η ασάφεια μπορεί και να αποτελεί σοβαρή ένδειξη πως οι αρμόδιες αρχές δεν γνωρίζουν σημαντικά στοιχεία είτε ότι δεν θέλουν να αποκαλύψουν τέτοια στοιχεία στην ευρύτερη δοκιμαζόμενη τουρκική κοινωνία, η οποία θα αισθανόταν το σοβαρό περιφερειακό περιβάλλον ανασφάλειας που περικλείει τη χώρα. Αντιθέτως η χρήση της ήδη στοχοποιημένης συριακής επικράτειας, λόγω της δράσης των τζιχαντιστών, αλλά και των τουρκικών «αντιτρομοκρατικών» επιχειρήσεων, είναι πιο εύκολα αποδεκτή για την κοινή γνώμη.

Οι Ισλαμιστές από χώρες της Κεντρικής Ασίας, ανέκαθεν διαδραμάτιζαν σημαντικό ρόλο για την IS και ο αριθμός τους υπολογίζεται περί των 4000 μαχητών, που αυτή τη στιγμή βρίσκονται στους κόλπους της οργάνωσης. Τουλάχιστον 600 από αυτούς προέρχονται από την Κιργιζία, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, ωστόσο ο αριθμός αυτός δύναται να είναι ακόμα μεγαλύτερος.

Η Κιργιζία διαθέτει εδώ και αιώνες έναν ισλαμικό χαρακτήρα, ο οποίος διευρύνθηκε ακόμη περισσότερο μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ. Το 1990 στη χώρα υπήρχαν 39 τεμένη, ενώ σήμερα ο αριθμός αυτός έχει εκτοξευθεί σε 2600 τεμένη. Πολλές ισλαμικές κοινότητες στη χώρα χρηματοδοτούνται από τη Σαουδική Αραβία και άλλες χώρες του Κόλπου και οι σουνίτες ιμάμηδες κηρύσσουν ως επί το πλείστον ένα φονταμενταλιστικό Ισλάμ, το οποίο σε καμία περίπτωση δεν ανταποκρίνεται στις παραδόσεις της Κιργιζίας.

Η ατμόσφαιρα που επικρατεί στη χώρα δημιουργεί ένα πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη του ακραίου ισλαμικού προσανατολισμού, με αποτέλεσμα εκατοντάδες Ισλαμιστές να έχουν μεταβεί τα τελευταία χρόνια στη Συρία μαζί με τις οικογένειές τους για να συμμετάσχουν στην Jihad. Εξάλλου δεν είναι λίγες οι φορές που η IS έχει μεταδώσει οπτικοακουστικό υλικό με νέους μαχητές από χώρες της Κεντρικής Ασίας που συμμετέχουν σε εκτελέσεις. Το σημαντικό στοιχείο σε αυτό το σημείο είναι πως τα άτομα αυτά κινδυνεύουν με φυλάκιση σε περίπτωση που επιτρέψουν στις πατρίδες τους. Το γεγονός αυτό είναι και ένας από τους λόγους που κρατά τους μαχητές αυτούς μέχρι τέλους στο πλευρό της IS, προκειμένου να μάχονται και να διεξάγουν επιθέσεις για λογαριασμό της.

Ωστόσο το ανωτέρω σημαντικό στοιχείο δείχνει και πως η τουρκική ρητορική φάσκει και αντιφάσκει, ως προς τη διαδρομή του τρομοκράτη της Κωνσταντινούπολης. Διότι εφόσον πέρασε από τα τουρκοσυριακά σύνορα, τότε ο τρομοκράτης αυτός, μετά και τη δημοσίευση οπτικοακουστικού υλικού με το πρόσωπό του, θα πρέπει να κατευθύνθηκε πάλι πίσω στη Συρία ή να παρέμεινε στην Τουρκία με σκοπό μία νέα επίθεση. Σε αντίθετη περίπτωση κινδυνεύει άσκοπα με φυλάκιση υπό σκληρές συνθήκες κράτησης. Επομένως πληροφορίες σχετικά με διαφυγή του στην Κεντρική Ασία ή την Ευρώπη απέχουν αρκετά από την πραγματικότητα. Ως εκ τούτου θα πρέπει να είμαστε επιφυλακτικοί και ως προς το σημείο εισόδου που οι τουρκικές αρχές ορίζουν, αφού ενδέχεται πως και αυτό δύναται να απέχει εξίσου από την αλήθεια.

Η τρομοκρατική επίθεση στο REINA δεν ήταν η πρώτη, αλλά ούτε και η τελευταία για την Γείτονα. Οι δράστες μπορεί να είναι διαφορετικοί κάθε φορά, αλλά το σωρρευτικό αποτέλεσμα αυτών των θηριωδιών είναι ότι θα πειστούν οι Τούρκοι πως ζουν σε μία εντεινόμενα τρομακτική και ασταθή χώρα. Είναι επίσης σαφές ότι η τουρκική κυβέρνηση δεν γνωρίζει τον τρόπο για να σταματήσει τις επιθέσεις. Ως εκ τούτου είναι φυσικό επακόλουθο για το λογισμό μας, ότι η τρομοκρατία θα συνεχιστεί με αδιάκοπη αγριότητα ό,τι και αν πράξει η τουρκική κυβέρνηση, ελέω του μεγέθους της IS για τα δεδομένα της Άγκυρας ώστε να εξαλειφθεί, αλλά και των πόρων που η οργάνωση διαθέτει. Οι τζιχαντιστές είναι καλά ριζωμένοι στην Τουρκία και μπορούν να χρησιμοποιήσουν τοπικούς ενόπλους ή φερτούς από το εξωτερικό, όπως φαίνεται πως έγινε στην πρωτοχρονιάτικη τρομοκρατική επίθεση, αλλά και στην περίπτωση του αεροδρομίου ATATÜRK.

Αν αναλογιστούμε πως στη Γαλλία, το Βέλγιο ή τη Γερμανία, είναι αδύνατο να σταματήσουν οι επιθέσεις, όταν απλοί πολίτες είναι οι στόχοι και οι δολοφόνοι προετοιμασμένοι και αποφασισμένοι να πεθάνουν, καταλαβαίνουμε ότι το ίδιο και σε ακόμη μεγαλύτερο βαθμό ισχύει και για την Τουρκία, όπου οι πρακτικές και η ρητορική ERDOĞAN έχει ενισχύσει το φονταμενταλισμό του ριζοσπαστικού Ισλάμ, εν αντιθέσει με τις ευρωπαϊκές χώρες. Η επιτυχία των τρομοκρατικών χτυπημάτων συχνά αποδίδεται σε «κενά» ασφαλείας, τα οποία στην περίπτωση της Άγκυρας είναι ακόμη μεγαλύτερα μετά τις διώξεις φερόμενων πραξικοπηματιών, ωστόσο στην πράξη καμία ασφάλεια δεν παρέχει προστασία σε ένα τόσο διευρυμένο στόχο, όσο ολόκληρη η κοινωνία ενός κράτους.

Αυτό που καθιστά την τρομοκρατία διαφορετική στην Τουρκία, από ό,τι στην Ευρώπη ή την Μέση Ανατολή δεν είναι ο αριθμός των νεκρών, όταν επί παραδείγματι η IS σκοτώνει κάθε μήνα περισσότερους στη Βαγδάτη, αλλά η ποικιλία αυτών που διαπράττουν τις επιθέσεις. Πριν από περίπου ένα μήνα, την ευθύνη για τη δολοφονία 44 ατόμων, κατά κύριο λόγο αστυνομικών, έξω από το στάδιο της Κωνσταντινούπολης, την ευθύνη ανέλαβε η οργάνωση «KURDISTAN FREEDOM FALCONS» (ΤΑΚ), η οποία αποτελεί βραχίονα του κουρδικού ΡΚΚ. Η δολοφονία του Ρώσου Πρέσβη στις 19 Δεκεμβρίου αποδόθηκε από τον ίδιο τον τούρκο Πρόεδρο σε μία τρίτη οργάνωση, τους οπαδούς του Gülen, ο οποίος κατηγορείται ως ο κύριος υπαίτιος του αποτυχημένου πραξικοπήματος στην Τουρκία.

Όλες οι παραπάνω είναι ισχυρές οργανώσεις με χιλιάδες αφοσιωμένα μέλη -εντός και εκτός Τουρκίας- και καμία από αυτές δεν πρόκειται να παύσει να δραστηριοποιείται στο προσεχές διάστημα. Η Κυβέρνηση στην Άγκυρα δημιουργεί τον συνήθη θόρυβο, όσον αφορά τον εντοπισμό «στα άντρα τους», αυτών των διαφορετικών οργανώσεων. Ωστόσο, αυτό είναι πολύ ευκολότερο να ειπωθεί παρά να μετουσιωθεί σε πράξεις. Τόσο η IS όσο και το ΡΚΚ έχουν εδραιώσει ισχυρά de facto κράτη στη Συρία και το Ιράκ, κάτι που κατέστη δυνατό ως εκ της απερίσκεπτης εμπλοκής του ERDOĞAN στον εμφύλιο της Συρίας μετά το 2011.

Η IS, η οποία κάποτε χρησιμοποιούσε την Τουρκία ως σημείο διέλευσης και καταφύγιο, τώρα την αποκηρύσσει ως εχθρό και έχει οργανώσει τις επιθέσεις της, ώστε να προκαλούν τους μέγιστους διχασμούς. Ένα εντυπωσιακό χαρακτηριστικό της τουρκικής αντίδρασης στις επιθέσεις, κατά τα δύο τελευταία έτη, είναι πως αυτές δεν έχουν οδηγήσει σε εθνική αλληλεγγύη, αλλά αντιθέτως, προκάλεσαν τις δυνάμεις που διάκεινται υπέρ του ERDOĞAN και αυτές που διάκεινται εναντίον του, ώστε να αλληλοκατηγορούνται για τη δημιουργία μίας κατάστασης στην οποία ανθεί η τρομοκρατία.

Την ίδια στιγμή, υφίσταται άλλη μία διάσταση της επίθεσης στο νυχτερινό κέντρο της Κωνσταντινούπολης: προφανώς αυτή σκόπευε να προσελκύσει τη συμπάθεια ή την υποστήριξη των πουριτανών Ισλαμιστών. Δεν είναι μόνο η διεύρυνση της ιδεολογίας του ισλαμικού εξτρεμισμού στην Κεντρική Ασία, όπως προαναφέρθηκε, που αποτελεί στόχο των τζιχαντιστών. Το σαλαφιστικό δόγμα εξαπλώνεται στην Τουρκία και παρέχει γόνιμο έδαφος για πυρήνες της IS που εδραιώθηκαν τα τελευταία χρόνια. Ταυτόχρονα οι ηγέτες της οργάνωσης φαίνονται πολύ πιο «ορθόδοξοι», από ό,τι ο Τούρκος Πρόεδρος, στα μάτια των ισλαμοφασιστικών στοιχείων της Τουρκίας, από τη στιγμή που αντιδρούν, έστω και ακραία, στη διείσδυση των δυτικών προτύπων στην τουρκική κουλτούρα, εν αντιθέσει με τον ERDOĞAN που φαίνεται λίγος στα μάτια αυτών, όταν επιτρέπει τη λειτουργία τέτοιων κέντρων διασκέδασης ή συμμαχεί με τους χριστιανούς Ρώσους.

Ο ERDOĞAN εκτοξεύει απειλές για συντριβή των τζιχαντιστών και των σύρων Κούρδων με περεταίρω προώθηση στη Βόρεια Συρία. Οι τουρκικές δυνάμεις βρίσκονται πλησίον του προπυργίου της IS, Al Bab, βορειοανατολικά του Χαλεπίου, αλλά προσκρούουν σε σκληρή αντίσταση και υφίστανται ήδη σημαντικές απώλειες. Παρόλη τη σκληρή ρητορική του τούρκου Προέδρου, δεν είναι καθόλου σαφής ο στόχος που ο τουρκικός στρατός και οι τοπικοί του σύμμαχοι ευελπιστούν να επιτύχουν στη Συρία, όπου η Τουρκία έχει ελάχιστους πραγματικούς φίλους και πολλούς επικίνδυνους εχθρούς. Η χώρα παρασύρεται σε μία μάχη, την οποία δε μπορεί να ελπίζει ότι θα πετύχει μία αποφασιστική νίκη, με αποτέλεσμα να εισέρχεται σε μία ασαφή, ευκαιριακή και παραδόπιστη διπλωματία, μεταξύ των ισχυρών γεωπολιτικών παραγόντων, από τους οποίους επιζητά την απόδοση δαφνών. Ωστόσο στη διπλωματία, όπως και στη ζωή, την προδοσία μπορεί να αγάπησαν πολλοί, τον προδότη ουδείς.