“Αστραπή” για τα Kiowa και με “αραμπά” για τα Apache!

Αστραπιαία κινηθήκαμε για να “κλείσουμε” τα ελικόπτερα Kiowa τα οποία σύμφωνα με τον Α/ΓΕΣ θα φέρουν μεγάλες ανατροπές στις επιχειρησιακές δυνατότητες του Στρατού. Αναφέρθηκε μάλιστα και στον εξοπλισμό των 36 που θα είναι έτοιμα να πετάξουν, κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά στους ασυρμάτους που διαθέτουν. Αυτό με τους ασυρμάτους νομίζουμε θα μας απασχολήσει σύντομα…

Τα ελικόπτερα αποκτήθηκαν για να επιχειρήσουν  υποτίθεται και προς όφελος των Apache. Για να δούμε όμως τι συβαίνει με τα Apache…

H υπόθεση αφορά στη σύμβαση της προμήθειας των 12 Ε/Π Απάτσι του 2003, για την οποία, μετά από χρόνια, συνεχίζεται η προσπάθεια  να τροποποιηθεί για δύο λόγους. Ο ένας αφορά στην επικαιροποίηση κάποιων άρθρων της, ώστε νομικά και λογιστικά να μπορεί να κλείσει και ο δεύτερος  στη κατανάλωση ενός υπολοίπου ποσού από το συνολικό συμβατικό κόστος, ανερχόμενο στα 9 εκατομμύρια δολλάρια περίπου. Το ποσό αυτό ήταν διαθέσιμο όλα αυτά τα χρόνια για περιπτώσεις τυχόν επισκευών στα συστήματα  των Ε/Π και οι οποίες  τελικά δεν προέκυψαν.

Η σύμβαση προέβλεπε ότι την αρχική τεχνική υποστήριξη των 2 πρώτων χρόνων από την παράδοση των Ε/Π στην Ελλάδα, θα ακολουθούσε μια σύμβαση για εν συνεχεία υποστήριξη τους (Follow On Support), μετά από διαπραγματεύσεις, ώστε τα Ε/Π να βρίσκονταν πάντα κάτω από την «προστασία» της κατασκευάστριας εταιρείας με σκοπό τη διατήρηση υψηλής επιχειρησιακής διαθεσιμότητας.

Η αρχική τεχνική υποστήριξη έληξε στο τέλος του 2011 και το ποσό των 9 εκατομμυρίων ήταν μια καλή ευκαιρία να καταναλωθεί σε επιπλέον ανταλλακτικά και υπηρεσίες για το μεσοδιάστημα μέχρις ότου μια κανονική FOS θα αναλάμβανε την μετέπειτα επίλυση κάθε τεχνικού θέματος υποστήριξης των Απάτσι.

Ξεκινώντας το Νοέμβριο του 2011 και επί υπουργού Μπεγλίτη, το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων με την εταιρεία Boeing για την αξιοποίηση του υπόλοιπου αυτού ποσού, αφού πέρασε από αλλαγές επιτροπών διαπραγματεύσεων, ανεπάλληλες ενέργειες των εμπλεκομένων φορέων της ΓΔΑΕΕ, ΓΕΣ, ΝΣΚ, ΕΣ και αφού εν τω μεταξύ Υπουργοί, Γεν. Δντές ΓΔΑΕΕ και ιεραρχία του ΓΕΣ άλλαζαν χωρίς να γίνεται κάτι ουσιαστικό, κατόρθωσε να εγκριθεί από τον τωρινό Υπουργό Εθνικής Αμυνας, το Φεβρουάριο του 2016!!!

Η καθυστέρηση αυτή είχε δύο αρνητικά αποτελέσματα. Το πρώτο ήταν η μη υποστήριξη των ελικοπτέρων Απάτσι για τόσα χρόνια, χωρίς να είναι γνωστό πως αυτή καλύφθηκε εσωτερικά και χωρίς να υπάρχει ένα σαφές πρόγραμμα μετέπειτα υποστήριξης, όπως προβλεπόταν και από τη σύμβαση και δεύτερον οι τιμές σε κάποια ακριβά ανταλλακτικά να αλλάξουν!!! Η εταιρεία μέχρι τότε συγκρατούσε σταθερές τις τιμές των υλικών από το 2011, αλλά για κάποια (δύο –τρία) πολύ ακριβά υλικά η τιμή από τον υποκατασκευαστή της άλλαξε τόσο πολύ προς τα πάνω που την ανάγκασε, όπως δήλωσε, να ακυρώσει την υπογραφή της τροποποίησης της σύμβασης την τελευταία στιγμή.

Αυτό οδήγησε τον Μάρτιο του 2016 στην επανέναρξη της όλης διαδικασίας και με την εμπλοκή ξανά όλων των φορέων, άσχετα αν η ουσιαστική διόρθωση αφορούσε μικρές αλλαγές στο κείμενο της τροποποίησης της σύμβασης.

Η επιτροπή διαπραγματεύσεων ολοκλήρωσε το έργο της τον Δεκέμβριο του 2016 και από τότε ο φάκελος χρειάστηκε 10 μήνες (!) για υπογραφές μέχρι να φτάσει στον ΥΕΘΑ και να εγκριθεί.

Φτάνοντας στο σήμερα και λίγο πριν απο την αρχή του 2018, ο φάκελος παραμένει για άγνωστο ακόμη χρόνο μετά την υπογραφή του υπουργού στο Ελεκτικό Συνέδριο για προσυμβατικό έλεγχο (!).

Η ΓΔΑΕΕ όλα αυτά τα χρόνια, αλλά και στο πρόσφατο  χρονικό διάστημα της κυκλοφορίας του φακέλου, ζητούσε και εξασφάλιζε επαναλαμβανόμενες παρατάσεις ισχύος των τιμών από την εταιρεία, κάθε φορά υποσχόμενη ότι μέχρι τη ζητούμενη ημερομηνία η τροποποίηση της σύμβασης  θα είχε εγκριθεί και υπογραφεί από τις δύο πλευρές. Η τελευταία παράταση ισχύος των τιμών που δόθηκε από την Boeing έληξε στις 15 Δεκεμβρίου 2017 και είναι άγνωστο το τι θα κάνει πλέον η εταιρεία, η οποία μάλλον δεν πολυπιστεύει ότι υπάρχει βούληση από Ελληνικής πλευράς να τελειώσει μια εκκρεμότητα τόσων χρόνων.

Η πιθανότητα επαναδιαπραγμάτευσης των τιμών σε περίπτωση που η Boeing επικαλεσθεί και επιμείνει στην ημερομηνία της 15ης Δεκεμβρίου, θα επιφέρει και την επικαιροποίησή τους στο σύνολό τους και σε τρέχουσες τιμές.  Θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι μετά από τόσα χρόνια το αποτέλεσμα ακόμη μιας νέας σειράς διαπραγματεύσεων θα είναι η προμήθεια τελικά πολύ λιγότερων υλικών και υπηρεσιών από ότι αρχικά. Αυτό μεταφράζεται σε πιθανή απώλεια μέχρι και 4 εκατομμυρίων δολλαρίων από τα 9 διαθέσιμα συνολικά, μέσα από τις νέες τιμές και για την οποία θα πρέπει να ζητηθούν και ευθύνες.

Διερωτάται κανείς, μήπως όπου υπάρχει “απειλή” για απώλεια της ευκαιρίας -και εδώ υπήρξε «πίεση » από πλευράς Aμερικανών για τα Kiowa, τότε βρίσκεται και ο χρόνος για τη λήψη αποφάσεων.  Αντίθετα, για  ένα πανάκριβο οπλικό σύστημα πολλών εκατομμυρίων δολλαρίων, αλλά και κορυφαίας επιχειρησιακής ικανότητας, όπως τα επιθετικά ελικόπτερα Απάτσι, πως δικαιολογείται η εξασφάλιση σταθερότητας τιμών να θεωρείται αυθαίρετα ως διαχρονικά εξασφαλισμένη, ενώ η ολιγωρία με τη μορφή της γραφειοκρατίας να θεωρείται από κάποιους λογική και αναγκαία διαδικασία έγκρισης της προμήθειας;  Πως παραβλέπεται, σε περίπτωση μη συμφωνίας με την κατασκευάστρια Boeing,  το πιθανό αντίκτυπο στην ανυπαρξία υποστήριξης των ελικοπτέρων Απάτσι, τη κατά συνέπεια χαμηλή διαθεσιμότητά τους και τελικά στην απαξίωσή τους;