Η αμηχανία της ελληνικής κυβέρνησης στην σύγκρουση Γερμανίας-Τουρκίας

Άρθρο Του Χρήστου Καπούτση

Σε μετωπική σύγκρουση εξελίσσεται η ένταση της Γερμανίας με την Τουρκία, με την Ελληνική Κυβέρνηση  να παρακολουθεί αμήχανη τις εξελίξεις. Ασφαλώς, το φάσμα των επιπτώσεων από την διαμάχη Βερολίνου – Άγκυρας, αφορά άμεσα και την Αθήνα.

Η Γερμανία, θεωρεί αντιδυτική  και αντίθετη με τις ιδρυτικές αρχές της Ε.Ε. περί Δημοκρατίας και πολιτισμού, τις πολιτικές επιλογές του συστήματος εξουσίας Τ. Ερντογάν.

Η ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας και οι οικονομικές σχέσεις της με την Γερμανία, ήταν ένα από τα κεντρικά θέματα στο ντιμπέιτ του προεκλογικού αγώνα στη Γερμανία, μεταξύ των δυο μονομάχων,  της Καγκελαρίου Άγκελα Μέρκελ και του σοσιαλδημοκράτη ηγέτη Μάρτιν Σούλτς. Και οι δύο πολιτικοί αρχηγοί συμφώνησαν ότι, δεν μπορεί να γίνει ανεκτή η προκλητική στάση της Τουρκίας και ο εκβιασμός της στους  ευρωπαίους,  με αντάλλαγμα την αναχαίτιση των προσφυγικών ροών. Η Γερμανίδα Καγκελάριος επέμεινε,  ότι η συμπεριφορά της  Τουρκίας συνιστά σοβαρό ευρωπαϊκό πρόβλημα, γι’ αυτό θα είναι το κεντρικό θέμα στη Σύνοδο Κορυφής των Ευρωπαίων ηγετών τον προσεχή Οκτώβριο στις Βρυξέλλες.  Ο Μ. Σούλτς πρότεινε την διακοπή της οικονομικής βοήθειας που λαμβάνει η Τουρκία από την Ε.Ε.

Η Γερμανίδα καγκελάριος ανακοίνωσε στην τελευταία συνεδρίαση, λόγω εκλογών,  της γερμανικής Βουλής, ότι στην προσεχή Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε.  οι συζητήσεις για τις ευρωτουρκικές σχέσεις θα πρέπει να επικεντρωθούν και στον τερματισμό των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της χώρας και στο πάγωμα των ευρωπαϊκών κονδυλίων που χορηγούνται στην Τουρκία στο πλαίσιο της ενταξιακής διαδικασίας, επισημαίνοντας ωστόσο, ότι οι σχέσεις με την Τουρκία είναι «στρατηγικής σημασίας». Το γερμανικό ΥΠΕΞ, προειδοποίησε  τους πολίτες που ταξιδεύουν στην Τουρκία,  ότι κινδυνεύουν να συλληφθούν αυθαίρετα, ακόμη και στις τουριστικές περιοχές. Επίσης σκληρές δηλώσεις σε βάρος της τουρκικής Κυβέρνησης έκανε από το βήμα της γερμανικής Βουλής και ο υπουργός Εξωτερικών Ζίγκμαρ Γκάμπριελ.

Το ανερχόμενο ξενοφοβικό κόμμα «Εναλλακτική για την Γερμανία» (AfD), στις βασικές προεκλογικές διακηρύξεις του, περιλαμβάνεται και η οριστική διακοπή των ευρω- ενταξιακών εργασιών , επισημαίνοντας ότι «η Τουρκία δεν είναι σε θέση να ενταχθεί στην Ε.Ε.», άποψη ιδιαίτερα δημοφιλής στους γερμανούς ψηφοφόρους. Επίσης, η εκπρόσωπος της Κομισιόν, δήλωσε ότι η «Τουρκία του Ερντογάν, κάνει τεράστια βήματα, μακριά από την Ευρώπη», επισημαίνοντας τις σχέσεις της Τουρκίας με το Ιράν και διάφορες σουνιτικές εξτρεμιστικές οργανώσεις , όπως η «Μουσουλμανική Αδελφότητα» και τη νέα ρήξη στις τουρκο-ισραηλινές σχέσεις.

Εξίσου σκληρή όμως ήταν και η απάντηση της Τουρκίας. Ο τούρκος Υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου έκρινε ότι η Ευρώπη «στρέφεται σε αξίες μιας εποχής πριν από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο… τη βαρβαρότητα, τον φασισμό, τη βία, τη μισαλλοδοξία».  Σε ανακοίνωση που εξέδωσε το τουρκικό υπουργείο εξωτερικών κατηγορεί επίσης τους Γερμανούς πολιτικούς ηγέτες, ότι ενθαρρύνουν την «ισλαμοφοβία», ενώ η φιλοκυβερνητική εφημερίδα Aksam, σε πρωτοσέλιδο άρθρο της με τον τίτλο «Τα κατάλοιπα του Χίτλερ», παρομοιάζει την Άγκελα Μέρκελ με τον Αδόλφο Χίτλερ!

Προβληματισμός  στο Μέγαρο Μαξίμου 

Η επιδείνωση των σχέσεων της Τουρκία με την Γερμανία και την Ε.Ε.,  πιθανότατα να δημιουργήσει σοβαρά πολιτικο-διπλωματικά και οικονομικά προβλήματα στην Ελλάδα. Η Ελληνική Κυβέρνηση, όπως και όλες οι Κυβερνήσεις από το 1999, έχει ταχθεί υπέρ της ένταξης της Τουρκίας στην Ε.Ε. Ο βασικός λόγος αυτής της πολιτικής επιλογής, ήταν και είναι, ότι,  μια ευρωπαϊκή Τουρκία, θα υιοθετούσε τις δημοκρατικές αρχές της Ε.Ε., θα  εξευρωπαΐζονταν  και θα γινόταν λιγότερο  απειλητική,  για την Ελλάδα και την Κύπρο, αφού θα σέβονταν τις διεθνείς συνθήκες και συμβάσεις και φυσικά,  το κυριαρχικό και συνοριακό καθεστώς  των κρατών-μελών της Ε.Ε. , συμπεριλαμβανομένης και της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Ο Πρωθυπουργός Α. Τσίπρας στις πρόσφατες συναντήσεις, που είχε με τον Πρόεδρο της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν στο Πεκίνο και με τον τούρκο ομόλογό του Μπιναλί Γκιλντιριμ στη  Αθήνα, τους διαβεβαίωσε,  για την σταθερή απόφαση της Ελλάδας να στηρίξει την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας, διευκρινίζοντας ωστόσο, ότι η πορεία της Τουρκία προς την Ευρώπη περνάει από την Λευκωσία και από την βελτίωση των ελληνοτούρκικων  σχέσεων.

Επομένως , στην  επόμενη Σύνοδο Κορυφής της Ε.Ε., που θα συζητηθεί το ζήτημα της Τουρκίας, όπου αναμένεται,  ότι το σύνολο σχεδόν των ευρωπαίων ηγετών θα ταχθούν αρνητικά στην προοπτική ένταξης της Τουρκίας στην Ε.Ε., ο Πρωθυπουργός Α. Τσίπρας, θα βρεθεί σε πολύ δύσκολη θέση, διότι θα υποχρεωθεί, είτε να επιμείνει στην  πολιτική για την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας και να συγκρουσθεί με τους ευρωπαίους ηγέτες , χάριν της Τουρκίας, δηλαδή , να έρθει σε σύγκρουση με τα γερμανικά συμφέροντα και τους θεσμικούς δανειστές μας!  Είτε,  να ταυτιστεί με τους άλλους ευρωπαίους ηγέτες και να προκαλέσει την οργή του Τ. Ερντογάν !

Όμως,  πόσο εύκολο είναι να αλλάξει πολιτική η Κυβέρνηση, όταν οι Τουρκικές  απειλές, για  ανεξέλεγκτες προσφυγικές ροές, για  την διχοτόμηση της Κύπρου και για την  αμφισβήτηση της ελληνικής κυριαρχίας σε νησιά του Αιγαίου, παραμένουν  ενεργές; Είναι σαφές ότι, η Ελληνική Κυβέρνηση θα βρεθεί, εγκλωβισμένη σε δυο κακές επιλογές. Μάλιστα στην  περίπτωση αυτή,  δεν ισχύει το «μεταξύ δύο κακών το μη χείρον βέλτιστον», διότι  το διακύβευμα θα είναι ύψιστα εθνικά συμφέροντα!

Πάντως, στην περίπτωση που ενταθεί η κρίση σε Βερολίνο, Βρυξέλλες και Άγκυρα, το πιθανότερο είναι,  η Τουρκία να ανοίξει την «κάνουλα» των ροών προσφύγων προς τα ελληνικά νησιά και να κλιμακώσει τις προκλήσεις της  σε βάρος της ελληνικής κυριαρχίας, απειλώντας ακόμη και με την χρήση στρατιωτικής βίας, τόσο στο Αιγαίο, όσο και στην ΑΟΖ της Κύπρου.  Ήδη τις τελευταίες μέρες παρατηρείται καθημερινά, αύξηση των προσφύγων που καταφθάνουν από τα Μικρασιατικά παράλια στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου και οι τοπικές αρχές δυσκολεύονται και πάλι να διαχειριστούν την κατάσταση, ενώ έχει ναυαγήσει και η συμφωνία επανεισδοχής  των παράνομων μεταναστών στην Τουρκία. Υπενθυμίζουμε ότι, βάσει της συμφωνίας επανεισδοχής που υπογράφτηκε μεταξύ Ε.Ε. και Τουρκίας το 2014, η Τουρκία θα δέχεται πίσω τους παράνομους μετανάστες, που θα απελαύνονται από τις χώρες της ΕΕ. Όπως ήταν αναμενόμενο, η Τουρκία με διάφορες προφάσεις, δεν τηρεί τα συμφωνηθέντα…